Valmiki Ramayanam - Balakanda - Part 19

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే త్రిషష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౩|
పూర్ణే వర్ష సహస్రే తు వ్రత స్నాతం మహామునిం |
అభ్యాగచ్చన్ సురాః సర్వే తపః ఫల చికీర్షవః |౧-౬౩-౧|
అబ్రవీత్ సు మహాతేజా బ్రహ్మా సు రుచిరం వచః |
ఋషిః త్వం అసి భద్రం తే స్వ అర్జితైః కర్మభిః శుభైః |౧-౬౩-౨|
తం ఏవం ఉక్త్వా దేవేశః త్రిదివం పునః అభ్యగాత్ |
విశ్వామిత్రో మహాతేజా భూయః తేపే మహత్ తపః |౧-౬౩-౩|
తతః కాలేన మహతా మేనకా పరమ అప్సరాః |
పుష్కరేషు నర శ్రేష్ఠ స్నాతుం సముపచక్రమే |౧-౬౩-౪|
తాం దదర్శ మహాతేజా మేనకాం కుశిక ఆత్మజః |
రూపేణ అప్రతిమాం తత్ర విద్యుతం జలదే యథా |౧-౬౩-౫|
దృష్ట్వా కందర్ప వశగో మునిః తాం ఇదం అబ్రవీత్ |
అప్సరః స్వాగతం తే అస్తు వస చ ఇహ మమ ఆశ్రమే |౧-౬౩-౬|
అనుగృహ్ణీష్వ భద్రం తే మదనేన సు మోహితం |
ఇతి ఉక్తా సా వరారోహా తత్ర వాసం అథ అకరోత్ |౧-౬౩-౭|
తపసో హి మహావిఘ్నో విశ్వామిత్రం ఉపాగతం |
తస్యాం వసంత్యాం వర్షాణి పంచ పంచ చ రాఘవ |౧-౬౩-౮|
విశ్వామిత్ర ఆశ్రమే సౌమ్య సుఖేన వ్యతిచక్రముః |
అథ కాలే గతే తస్మిన్ విశ్వామిత్రో మహామునిః |౧-౬౩-౯|
స వ్రీడ ఇవ సంవృత్తః చింతా శోక పరాయణః |
బుద్ధిర్ మునేః సముత్పన్నా స అమర్షా రఘునందన |౧-౬౩-౧౦|
సర్వం సురాణాం కర్మ ఏతత్ తపో అపహరణం మహత్ |
అహో రాత్రా అపదేశేన గతాః సంవత్సరా దశ |౧-౬౩-౧౧|
కామ మోహ అభిభూతస్య విఘ్నో అయం ప్రత్యుపస్థితః |
స వినిఃశ్వసన్ మునివరః పశ్చాత్తాపేన దుఃఖితః |౧-౬౩-౧౨|
భీతాం అప్సరసం దృష్ట్వా వేపంతీం ప్రాంజలిం స్థితాం |
మేనకాం మధురైః వాక్యైః విసృజ్య కుశిక ఆత్మజః |౧-౬౩-౧౩|
ఉత్తరం పర్వతం రామ విశ్వామిత్రో జగామ హ |
స కృత్వా నైష్ఠికీం బుద్ధిం జేతు కామో మహాయశాః |౧-౬౩-౧౪|
కౌశికీ తీరం ఆసాద్య తపః తేపే దురాసదం |
తస్య వర్ష సహస్రాణి ఘోరం తప ఉపాసతః |౧-౬౩-౧౫|
ఉత్తరే పర్వతే రామ దేవతానాం అభూత్ భయం |
అమంత్రయన్ సమాగమ్య సర్వే స ఋషి గణాః సురాః |౧-౬౩-౧౬|
మహర్షి శబ్దం లభతాం సాధు అయం కుశిక ఆత్మజః |
దేవతానాం వచః శ్రుత్వా సర్వ లోక పితామహః |౧-౬౩-౧౭|
అబ్రవీత్ మధురం వాక్యం విశ్వామిత్రం తపో ధనం |
మహర్షే స్వాగతం వత్స తపసా ఉగ్రేణ తోషితః |౧-౬౩-౧౮|
మహత్త్వం ఋషి ముఖ్యత్వం దదామి తవ కౌశిక |
బ్రహ్మణః స వచః శ్రుత్వా విశ్వామిత్రః తపో ధనః |౧-౬౩-౧౯|
ప్రాంజలిః ప్రణతో భూత్వా ప్రత్యువాచ పితామహం |
బ్రహ్మర్షి శబ్దం అతులం స్వ అర్జితైః కర్మభిః శుభైః |౧-౬౩-౨౦|
యది మే భగవాన్ ఆహ తతో అహం విజిత ఇంద్రియః |
తం ఉవాచ తతో బ్రహ్మా న తావత్ త్వం జిత ఇంద్రియః |౧-౬౩-౨౧|
యతస్వ ముని శార్దూల ఇతి ఉక్త్వా త్రిదివం గతః |
విప్రస్థితేషు దేవేషు విశ్వామిత్రో మహామునిః |౧-౬౩-౨౨|
ఊర్ధ్వ బాహుః నిరాలంబో వాయు భక్షః తపః చరన్ |
ధర్మే పంచ తపా భూత్వా వర్షాసు ఆకాశ సంశ్రయః |౧-౬౩-౨౩|
శిశిరే సలిలే శాయీ రాత్రి అహాని తపో ధనః |
ఏవం వర్ష సహస్రం హి తపో ఘోరం ఉపాగమత్ |౧-౬౩-౨౪|
తస్మిన్ సంతప్యమానే తు విశ్వామిత్రే మహామునౌ |
సంతాపః సుమహాన్ ఆసీత్ సురాణాం వాసవస్య చ |౧-౬౩-౨౫|
రంభాం అప్సరసం శక్రః సహ సర్వైః మరుత్ గణైః |
ఉవాచ ఆత్మ హితం వాక్యం అహితం కౌశికస్య చ |౧-౬౩-౨౬|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే త్రిషష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౩|




శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే చతుఃషష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౪|
సుర కార్యం ఇదం రంభే కర్తవ్యం సుమహత్ త్వయా |
లోభనం కౌశికస్య ఇహ కామ మోహ సమన్వితం |౧-౬౪-౧|
తథా ఉక్తా స అప్సరా రామ సహస్రాక్షేణ ధీమతా |
వ్రీడితా ప్రాంజలిః వాక్యం ప్రత్యువాచ సుర ఈశ్వరం |౧-౬౪-౨|
అయం సుర పతే ఘోరో విశ్వామిత్రో మహామునిః |
క్రోధం ఉత్స్రచ్యతే ఘోరం మయి దేవ న సంశయః |౧-౬౪-౩|
తతో హి మే భయం దేవ ప్రసాదం కర్తుం అర్హసి |
ఏవం ఉక్తః తయా రామ స భయం భీతయా తదా |౧-౬౪-౪|
తాం ఉవాచ సహస్రాక్షో వేపమానాం కృతాంజలిం |
మా భైషీ రంభే భద్రం తే కురుష్వ మమ శాసనం |౧-౬౪-౫|
కోకిలో హృదయ గ్రాహీ మాధవే రుచిర ద్రుమే |
అహం కందర్ప సహితః స్థాస్యామి తవ పార్శ్వతః |౧-౬౪-౬|
త్వం హి రూపం బహు గుణం కృత్వా పరమ భాస్వరం |
తం ఋషిం కౌశికం రంభే భేదయస్వ తపస్వినం |౧-౬౪-౭|
సా శ్రుత్వా వచనం తస్య కృత్వా రూపం అనుత్తమం |
లోభయామాస లలితా విశ్వామిత్రం శుచి స్మితా |౧-౬౪-౮|
కోకిలస్య తు శుశ్రావ వల్గు వ్యాహరతః స్వనం |
సంప్రహృష్టేన మనసా స ఏనాం అన్వైక్షత |౧-౬౪-౯|
అథ తస్య చ శబ్దేన గీతేన అప్రతిమేన చ |
దర్శనేన చ రంభాయా మునిః సందేహం ఆగతః |౧-౬౪-౧౦|
సహస్రాక్షస్య తత్ కర్మ విజ్ఞాయ మునిపుంగవః |
రంభాం క్రోధ సమావిష్టః శశాప కుశిక ఆత్మజః |౧-౬౪-౧౧|
యత్ మాం లోభయసే రంభే కామ క్రోధ జయ ఏషిణం |
దశ వర్ష సహస్రాణి శైలీ స్థాస్యసి దుర్భగే |౧-౬౪-౧౨|
బ్రాహ్మణః సుమహాతేజాః తపో బల సమన్వితః |
ఉద్ధరిష్యతి రంభే త్వాం మత్ క్రోధ కలుషీ కృతాం |౧-౬౪-౧౩|
ఏవం ఉక్త్వా మహాతేజా విశ్వామిత్రో మహామునిః |
అశక్నువన్ ధారయితుం కోపం సంతాపం ఆగతః |౧-౬౪-౧౪|
తస్య శాపేన మహతా రంభా శైలీ తదా అభవత్ |
వచః శ్రుత్వా చ కందర్పో మహర్షేః స చ నిర్గతః |౧-౬౪-౧౫|
కోపేన స మహాతేజాః తపో అపహరణే కృతే |
ఇంద్రియైర్ అజితై రామ న లేభే శాంతిం ఆత్మనః |౧-౬౪-౧౬|
బభూవ అస్య మనః చింతా తపో అపహరణే కృతే |
న ఏవ క్రోధం గమిష్యామి న చ వక్ష్యే కథంచన |౧-౬౪-౧౭|
అథవా న ఉచ్ఛాసిష్యామి సంవత్స్ర శతాని అపి |
అహం హి శోషయిష్యామి ఆత్మానం విజితేంద్రియః |౧-౬౪-౧౮|
తావత్ యావత్ హి మే ప్రాప్తం బ్రాహ్మణ్యం తపసా ఆర్జితం |
అనుచ్ఛ్వసన్ అభుంజాః తిష్ఠేయం శాశ్వతీ సమాః |౧-౬౪-౧౯|
న హి మే తప్యమానస్య క్షయం యాస్యంతి మూర్తయః |
ఏవం వేఅర్ష శస్రస్య దీక్షాం స మునిపుంగవః |
చకార ప్రతిమాం లోకే ప్రతిజ్ఞాం రఘునందన |౧-౬౪-౨౦|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే చతుఃషష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౪|


శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే పఞ్చషష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౫|
అథ హైమవతీం రామ దిశం త్యక్త్వా మహామునిః |
పూర్వాం దిశం అనుప్రాప్య తపః తేపే సుదారుణం |౧-౬౫-౧|
మౌనం వర్ష సహస్రస్య కృత్వా వ్రతం అనుత్తమం |
చకార అప్రతిమం రామ తపః పరమ దుష్కరం |౧-౬౫-౨|
పూర్ణే వర్ష సహస్రే తు కాష్ఠ భూతం మహామునిం |
విఘ్నైః బహుభిః ఆధూతం క్రోధో న అంతరం ఆవిశత్ |౧-౬౫-౩|
సః కృత్వా నిశ్చయం రామ తప ఆతిష్టత్ అవ్యయం |
తస్య వర్ష సహస్రస్య వ్రతే పూర్ణే మహావ్రతః |౧-౬౫-౪|
భోక్తుం ఆరబ్ధవాన్ అన్నం తస్మిన్ కాలే రఘూత్తమ |
ఇంద్రో ద్విజాతిః భూత్వా తం సిద్ధ అన్నం అయాచత్ |౧-౬౫-౫|
తస్మైః దత్త్వా తదా సిద్ధం సర్వం విప్రాయ నిశ్చితః |
నిఃషేషితే అన్నే భగవాన్ అభుక్త్వా ఇవ మహాతపాః |౧-౬౫-౬|
న కించిత్ అవదత్ విప్రం మౌన వ్రతం ఉపాస్థితః |
తథా ఏవ ఆసీత్ పునః మౌనం అనుచ్ఛ్వాసం చకార హ |౧-౬౫-౭|
అథ వర్ష సహస్రం చ న ఉచ్ఛ్వసన్ మునిపుంగవః |
తస్య అనుచ్ఛ్వసమానస్య మూర్ధ్ని ధూమో వ్యజాయత |౧-౬౫-౮|
త్రై లోక్యం యేన సంభ్రాంతం ఆతాపితం ఇవ అభవత్ |
తతో దేవర్షి గంధర్వాః పన్నగ ఉరగ రాక్షసాః |౧-౬౫-౯|
మోహితా తపసా తస్య తేజసా మందరశ్మయః |
కశ్మల ఉపహతాః సర్వే పితామహం అథ అబ్రువన్ |౧-౬౫-౧౦|
బహుభిః కారణైః దేవ విశ్వామిత్రో మహామునిః |
లోభితః క్రోధితః చైవ తపసా చ అభివర్ధతే |౧-౬౫-౧౧|
న హి అస్య వృజినం కించిత్ దృశ్యతే సూక్ష్మం అపి అథ |
న దీయతే యది తు అస్య మనసా యత్ అభీప్సితం |౧-౬౫-౧౨|
వినాశయతి త్రైలోక్యం తపసా స చర అచరం |
వ్యాకులాః చ దిశః సర్వా న చ కించిత్ ప్రకాశతే |౧-౬౫-౧౩|
సాగరాః క్షుభితాః సర్వే విశీర్యంతే చ పర్వతాః |
ప్రకంపతే చ వసుధా వాయుః వాతి ఇహ సంకులః |౧-౬౫-౧౪|
బ్రహ్మన్ నప్రతిజానీమో నాస్తికో జాయతే జనః |
సమ్మూఢం ఇవ త్రైలోక్యం సంప్రక్షుభిత మానసం |౧-౬౫-౧౫|
భాస్కరో నిష్ప్రభః చైవ మహర్షేః తస్య తేజసా |
బుద్ధిం న కురుతే యావత్ నాశే దేవ మహామునిః |౧-౬౫-౧౬|
తావత్ ప్రసాదో భగవాన్ అగ్ని రూపో మహాద్యుతిః |
కాల అగ్నినా యథా పూర్వం త్రైలోక్యం దహ్యతే అఖిలం |౧-౬౫-౧౭|
దేవ రాజ్యం చికీర్షేత దీయతాం అస్య యత్ మతం |
తతః సుర గణాః సర్వే పితామహ పురోగమాః |౧-౬౫-౧౮|
విశ్వామిత్రం మహాత్మానం వాక్యం మధురం అబ్రువన్ |
బ్రహ్మర్షే స్వాగతం తే అస్తు తపసా స్మ సు తోషితాః |౧-౬౫-౧౯|
బ్రాహ్మణ్యం తపసా ఉగ్రేణ ప్రాప్తవాన్ అసి కౌశిక |
దీర్ఘం ఆయుః చ తే బ్రహ్మన్ దదామి స మరుద్ గణః |౧-౬౫-౨౦|
స్వస్తి ప్రాప్నుహి భద్రం తే గచ్ఛ సౌమ్య యథా సుఖం |
పితామహ వచః శ్రుత్వా సర్వేషాం త్రిదివ ఓకసాం |౧-౬౫-౨౧|
కృత్వా ప్రణామం ముదితో వ్యాజహార మహామునిః |
బ్రాహ్మణ్యం యది మే ప్రాప్తం దీర్ఘం ఆయుః తథైవ చ |౧-౬౫-౨౨|
ఆఊం కారో అథ వషట్ కారో వేదాః చ వరయంతు మాం |
క్షత్ర వేదవిదాం శ్రేష్ఠో బ్రహ్మ వేదవిదాం అపి |౧-౬౫-౨౩|
బ్రహ్మ పుత్రో వసిష్ఠో మాం ఏవం వదతు దేవతాః |
యది అయం పరమః కామః కృతో యాంతు సురర్షభాః |౧-౬౫-౨౪|
తతః ప్రసాదితో దేవైః వసిష్ఠో జపతాం వరః |
సఖ్యం చకార బ్రహ్మర్షిః ఏవం అస్తు ఇతి చ అబ్రవీత్ |౧-౬౫-౨౫|
బ్రహ్మర్షిః త్వం న సందేహః సర్వం సంపద్యతే తవ |
ఇతి ఉక్త్వా దేవతాః చ అపి సర్వా జగ్ముః యథా ఆగతం |౧-౬౫-౨౬|
విశ్వామిత్రో అపి ధర్మాత్మా లబ్ధ్వా బ్రాహ్మణ్యం ఉత్తమం |
పూజయామాస బ్రహ్మర్షిం వసిష్ఠం జపతాం వరం |౧-౬౫-౨౭|
కృత కామో మహీం సర్వాం చచార తపసి స్థితః |
ఏవం తు అనేన బ్రాహ్మణ్యం ప్రాప్తం రామ మహాత్మనా |౧-౬౫-౨౮|
ఏష రామ ముని శ్రేష్ఠ ఏష విగ్రహవాన్ తపః |
ఏష ధర్మః పరో నిత్యం వీర్యస్య ఏష పరాయణం |౧-౬౫-౨౯|
ఏవం ఉక్త్వా మహాతేజా విరరామ ద్విజోత్తమః |
శతానంద వచః శ్రుత్వా రామ లక్ష్మణ సంనిధౌ |౧-౬౫-౩౦|
జనకః ప్రాంజలిః వాక్యం ఉవాచ కుశికాత్మజం |
ధన్యో అస్మి అనుగృహీతో అస్మి యస్య మే మునిపుంగవ |౧-౬౫-౩౧|
యజ్ఞం కాకుత్స్థ సహితః ప్రాప్తవాన్ అసి కౌశిక |
పావితో అహం త్వయా బ్రహ్మన్ దర్శనేన మహామునే |౧-౬౫-౩౨|
గుణా బహు విధాః ప్రాప్తాః తవ సందర్శనాత్ మయా |
విస్తరేణ చ వై బ్రహ్మన్ కీర్త్యమానం మహత్తపః |౧-౬౫-౩౩|
శ్రుతం మయా మహాతేజో రామేణ చ మహాత్మనా |
సదస్యైః ప్రాప్య చ సదః శ్రుతాః తే బహవో గుణాః |౧-౬౫-౩౪|
అప్రమేయం తపః తుభ్యం అప్రమేయం చ తే బలం |
అప్రమేయా గుణాః చైవ నిత్యం తే కుశికాత్మజ |౧-౬౫-౩౫|
తృప్తిః ఆశ్చర్య భూతానాం కథానాం న అస్తి మే విభో |
కర్మ కాలో ముని శ్రేష్ఠ లంబతే రవి మణ్డలం |౧-౬౫-౩౬|
శ్వః ప్రభాతే మహాతేజో ద్రష్టుం అర్హసి మాం పునః |
స్వాగతం జపతాం శ్రేష్ఠ మాం అనుజ్ఞాతుం అర్హసి |౧-౬౫-౩౭|
ఏవం ఉక్తో మునివరః ప్రశస్య పురుషర్షభం |
విససర్జ ఆశు జనకం ప్రీతం ప్రీతిమాన్ తదా |౧-౬౫-౩౮|
ఏవం ఉక్త్వా ముని శ్రేష్ఠం వైదేహో మిథిలా అధిపః |
ప్రదక్షిణం చకార ఆశు స ఉపాధ్యాయః స బాంధవః |౧-౬౫-౩౯|
విశ్వామిత్రో అపి ధర్మాత్మా సహ రామః స లక్ష్మణః |
స్వం వాసం అభిచక్రామ పూజ్యమానో మహర్షిభిః |౧-౬౫-౪౦|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే పఞ్చషష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౫|



శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే షట్షష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౬|
తతః ప్రభాతే విమలే కృత కర్మా నరాధిపః |
విశ్వామిత్రం మహాత్మానం ఆజుహావ స రాఘవం |౧-౬౬-౧|
తం అర్చయిత్వా ధర్మాత్మా శాస్త్ర దృష్టేన కర్మణా |
రాఘవౌ చ మహాత్మానౌ తదా వాక్యం ఉవాచ హ |౧-౬౬-౨|
భగవన్ స్వాగతం తే అస్తు కిం కరోమి తవ అనఘ |
భవాన్ ఆజ్ఞాపయతు మాం ఆజ్ఞాప్యో భవతా హి అహం |౧-౬౬-౩|
ఏవం ఉక్తః స ధర్మాత్మా జనకేన మహాత్మనా |
ప్రత్యువాచ మునిర్ వీరం వాక్యం వాక్య విశారదః |౧-౬౬-౪|
పుత్రౌ దశరథస్య ఇమౌ క్షత్రియౌ లోక విశ్రుతౌ |
ద్రష్టు కామౌ ధనుః శ్రేష్ఠం యత్ ఏతత్ త్వయి తిష్ఠతి |౧-౬౬-౫|
ఏతత్ దర్శయ భద్రం తే కృత కామౌ నృప ఆత్మజౌ |
దర్శనాత్ అస్య ధనుషో యథా ఇష్టం ప్రతియాస్యతః |౧-౬౬-౬|
ఏవం ఉక్తః తు జనకః ప్రత్యువాచ మహామునిం |
శ్రూయతాం అస్య ధనుషో యత్ అర్థం ఇహ తిష్ఠతి |౧-౬౬-౭|
దేవరాత ఇతి ఖ్యాతో నిమేః జ్యేష్ఠో మహీ పతిః |
న్యాసో అయం తస్య భగవన్ హస్తే దత్తో మహాత్మనా |౧-౬౬-౮|
దక్ష యజ్ఞ వధే పూర్వం ధనుః ఆయమ్య వీర్యవాన్ |
రుద్రః తు త్రిదశాన్ రోషాత్ స లీలం ఇదం అబ్రవీత్ |౧-౬౬-౯|
యస్మాత్ భాగ అర్థినో భాగాన్ న అకల్పయత మే సురాః |
వర అంగాని మహార్హాణి ధనుషా శాతయామి వః |౧-౬౬-౧౦|
తతో విమనసః సర్వే దేవా వై మునిపుంగవ |
ప్రసాదయంతి దేవేశం తేషాం ప్రీతో అభవత్ భవః |౧-౬౬-౧౧|
ప్రీతి యుక్తః తు సర్వేషాం దదౌ తేషాం మహాత్మనాం |
తత్ ఏతత్ దేవదేవస్య ధనూ రత్నం మహాత్మనః |౧-౬౬-౧౨|
న్యాసభూతం తదా న్యస్తం అస్మాకం పూర్వజే విభో |
అథ మే కృషతః క్షేత్రం లాంగలాత్ ఉత్థితా మమ |౧-౬౬-౧౩|
క్షేత్రం శోధయతా లబ్ధ్వా నామ్నా సీతా ఇతి విశ్రుతా |
భూ తలాత్ ఉత్థితా సా తు వ్యవర్ధత మమ ఆత్మజా |౧-౬౬-౧౪|
వీర్య శుల్కా ఇతి మే కన్యా స్థాపితా ఇయం అయోనిజా |
భూతలాత్ ఉత్థితాం తాం తు వర్ధమానాం మమ ఆత్మజాం |౧-౬౬-౧౫|
వరయామాసుః ఆగమ్య రాజానో మునిపుంగవ |
తేషాం వరయతాం కన్యాం సర్వేషాం పృథివీక్షితాం |౧-౬౬-౧౬|
వీర్య శుల్కా ఇతి భగవన్ న దదామి సుతాం అహం |
తతః సర్వే నృపతయః సమేత్య మునిపుంగవ |౧-౬౬-౧౭|
మిథిలాం అభ్యుపాగమ్య వీర్యం జిజ్ఞాసవః తదా |
తేషాం జిజ్ఞాసమానానాం శైవం ధనుః ఉపాహృతం |౧-౬౬-౧౮|
న శేకుః గ్రహణే తస్య ధనుషః తోలనే అపి వా |
తేషాం వీర్యవతాం వీర్యం అల్పం జ్ఞాత్వా మహామునే |౧-౬౬-౧౯|
ప్రత్యాఖ్యాతా నృపతయః తన్ నిబోధ తపోధన |
తతః పరమ కోపేన రాజానో మునిపుంగవ |౧-౬౬-౨౦|
అరుంధన్ మిథిలాం సర్వే వీర్య సందేహం ఆగతాః |
ఆత్మానం అవధూతం తే విజ్ఞాయ మునిపుంగవ |౧-౬౬-౨౧|
రోషేణ మహతా ఆవిష్టాః పీడయన్ మిథిలాం పురీం |
తతః సంవత్సరే పూర్ణే క్షయం యాతాని సర్వశః |౧-౬౬-౨౨|
సాధనాని మునిశ్రేష్ఠ తతో అహం భృశ దుఃఖితః |
తతో దేవ గణాన్ సర్వాన్ తపసా అహం ప్రసాదయం |౧-౬౬-౨౩|
దదుః చ పరమ ప్రీతాః చతురంగ బలం సురాః |
తతో భగ్నా నృపతయో హన్యమానా దిశో యయుః |౧-౬౬-౨౪|
అవీర్యా వీర్య సందిగ్ధా స అమాత్యాః పాప కారిణః |
తత్ ఏతత్ మునిశార్దూల ధనుః పరమ భాస్వరం |౧-౬౬-౨౫|
రామ లక్ష్మణయోః చ అపి దర్శయిష్యామి సువ్రత |
యది అస్య ధనుషో రామః కుర్యాత్ ఆరోపణం మునే |
సుతాం అయోనిజాం సీతాం దద్యాం దాశరథేః అహం |౧-౬౬-౨౬|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే షట్షష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౬|



శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే సప్తషష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౭|
జనకస్య వచః శ్రుత్వా విశ్వామిత్రో మహామునిః |
ధనుర్ దర్శయ రామాయ ఇతి హ ఉవాచ పార్థివం |౧-౬౭-౧|
తతః స రాజా జనకః సచివాన్ వ్యాదిదేశ హ |
ధనుర్ ఆనీయతాం దివ్యం గంధ మాల్య అనులేపితం |౧-౬౭-౨|
జనకేన సమాదిష్ఠాః సచివాః ప్రావిశన్ పురం |
తత్ ధనుః పురతః కృత్వా నిర్జగ్ముః అమిత ఔజసః |౧-౬౭-౩|
నృణాం శతాని పంచాశత్ వ్యాయతానాం మహాత్మనాం |
మంజూషాం అష్ట చక్రాం తాం సమూహుః తే కథంచన |౧-౬౭-౪|
తాం ఆదాయ తు మంజూషాం ఆయసీం యత్ర తత్ ధనుః |
సురోపమం తే జనకం ఊచుః నృపతి మంత్రిణః |౧-౬౭-౫|
ఇదం ధనుర్ వరం రాజన్ పూజితం సర్వ రాజభిః |
మిథిలా అధిప రాజ ఇంద్ర దర్శనీయం యత్ ఇచ్ఛసి |౧-౬౭-౬|
తేషాం నృపో వచః శ్రుత్వా కృత అంజలిః అభాషత |
విశ్వామిత్రం మహాత్మానం తౌ ఉభౌ రామ లక్ష్మణౌ |౧-౬౭-౭|
ఇదం ధనుర్ వరం బ్రహ్మన్ జనకైః అభిపూజితం |
రాజభిః చ మహా వీర్యైః అశక్తైః పూరితం తదా |౧-౬౭-౮|
న ఏతత్ సుర గణాః సర్వే స అసురా న చ రాక్షసాః |
గంధర్వ యక్ష ప్రవరాః స కిన్నర మహోరగాః |౧-౬౭-౯|
క్వ గతిః మానుషాణాం చ ధనుషో అస్య ప్రపూరణే |
ఆరోపణే సమాయోగే వేపనే తోలనే అపి వా |౧-౬౭-౧౦|
తత్ ఏతత్ ధనుషాం శ్రేష్ఠం ఆనీతం మునిపుంగవ |
దర్శయ ఏతత్ మహాభాగ అనయోః రాజ పుత్రయోః |౧-౬౭-౧౧|
విశ్వామిత్రః స రామః తు శ్రుత్వా జనక భాషితం |
వత్స రామ ధనుః పశ్య ఇతి రాఘవం అబ్రవీత్ |౧-౬౭-౧౨|
మహర్షేః వచనాత్ రామో యత్ర తిష్ఠతి తత్ ధనుః |
మంజూషాం తాం అపావృత్య దృష్ట్వా ధనుః అథ అబ్రవీత్ |౧-౬౭-౧౩|
ఇదం ధనుర్వరం బ్రహ్మన్ సంస్పృశామి ఇహ పాణినా |
యత్నవాన్ చ భవిష్యామి తోలనే పూరణే అపి వా |౧-౬౭-౧౪|
బాఢం ఇతి ఏవ తం రాజా మునిః చ సమభాషత |
లీలయా స ధనుర్ మధ్యే జగ్రాహ వచనాత్ మునేః |౧-౬౭-౧౫|
పశ్యతాం నృ సహస్రాణాం బహూనాం రఘునందనః |
ఆరోపయత్ స ధర్మాత్మా స లీలం ఇవ తత్ ధనుః |౧-౬౭-౧౬|
ఆరోపయిత్వా మౌర్వీం చ పూరయామాస వీర్యవాన్ |
తత్ బభంజ ధనుర్ మధ్యే నరశ్రేష్ఠో మహాయశాః |౧-౬౭-౧౭|
తస్య శబ్దో మహాన్ ఆసీత్ నిర్ఘాత సమ నిఃస్వనః |
భూమి కంపః చ సుమహాన్ పర్వతస్య ఇవ దీర్యతః |౧-౬౭-౧౮|
నిపేతుః చ నరాః సర్వే తేన శబ్దేన మోహితాః |
వ్రజయిత్వా ముని వరం రాజానం తౌ చ రాఘవౌ |౧-౬౭-౧౯|
ప్రతి ఆశ్వస్తో జనే తస్మిన్ రాజా విగత సాధ్వసః |
ఉవాచ ప్రాంజలిః వాక్యం వాక్యజ్ఞో మునిపుంగవం |౧-౬౭-౨౦|
భగవన్ దృష్ట వీర్యో మే రామో దశరథ ఆత్మజః |
అతి అద్భుతం అచింత్యం చ అతర్కితం ఇదం మయా |౧-౬౭-౨౧|
జనకానాం కులే కీర్తిం ఆహరిష్యతి మే సుతా |
సీతా భర్తారం ఆసాద్య రామం దశరథ ఆత్మజం |౧-౬౭-౨౨|
మమ సత్యా ప్రతిజ్ఞా సా వీర్య శుల్కా ఇతి కౌశిక |
సీతా ప్రాణైః బహుమతా దేయా రామాయ మే సుతా |౧-౬౭-౨౩|
భవతో అనుమతే బ్రహ్మన్ శీఘ్రం గచ్ఛంతు మంత్రిణః |
మమ కౌశిక భద్రం తే అయోధ్యాం త్వరితా రథైః |౧-౬౭-౨౪|
రాజానం ప్రశ్రితైః వాక్యైః ఆనయంతు పురం మమ |
ప్రదానం వీర్య శుక్లాయాః కథయంతు చ సర్వశః |౧-౬౭-౨౫|
ముని గుప్తౌ చ కాకుత్స్థౌ కథయంతు నృపాయ వై |
ప్రీతి యుక్తం తు రాజానం ఆనయంతు సు శీఘ్ర గాః |౧-౬౭-౨౬|
కౌశికః చ తథా ఇతి ఆహ రాజా చ ఆభాష్య మంత్రిణః |
అయోధ్యాం ప్రేషయామాస ధర్మాత్మా కృత శాసనాన్ |
యథా వృత్తం సమాఖ్యాతుం ఆనేతుం చ నృపం తథా |౧-౬౭-౨౭|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే సప్తషష్ఠితమః సర్గః |౧-౬౭|

Om Tat Sat

(Continued ....)

(My humble salutations to the lotus feet of  Swamy jis, Philosophic Scholars and greatful to Wikisource  for the collection)