శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే ద్విచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౨|
|
|
|
|
రాజానం రోచయామాసుర్ అంశుమంతం సుధార్మికం |౧-౪౨-౧|
స రాజా సుమహాన్ ఆసీత్ అంశుమాన్ రఘునందన |
తస్య పుత్రో మహాన్ ఆసీత్ దిలీప ఇతి విశ్రుతః |౧-౪౨-౨|
తస్మై రాజ్యం సమాదిశ్య దిలీపే రఘునందన |
హిమవత్ శిఖరే రమ్యే తపః తేపే సుదారుణం |౧-౪౨-౩|
ద్వా త్రింశత్ సహస్రాం వర్షాణి సుమహా యశాః |
తపోవన గతో రాజా స్వర్గం లేభే తపోధనః |౧-౪౨-౪|
దిలీపః తు మహాతేజాః శ్రుత్వా పైతామహం వధం |
దుఃఖ ఉపహతయా బుద్ధ్యా నిశ్చయం న అధ్యగచ్ఛత |౧-౪౨-౫|
కథం గంగా అవతరణం కథం తేషాం జలక్రియా |
తారయేయం కథం చ ఏతాన్ ఇతి చింతాపరో అభవత్ |౧-౪౨-౬|
తస్య చింతయతో నిత్యం ధర్మేణ విదిత ఆత్మనః |
పుత్రో భగీరథో నామ జజ్ఞే పరమ ధార్మికః |౧-౪౨-౭|
దిలీపః తు మహాతేజా యజ్ఞైః బహుభిః ఇష్టవాన్ |
త్రింశత్ వర్ష సహస్రాణి రాజా రాజ్యం అకారయత్ |౧-౪౨-౮|
అగత్వా నిశ్చయం రాజా తేషాం ఉద్ధరణం ప్రతి |
వ్యాధినా నర శార్దూల కాల ధర్మం ఉపేయివాన్ |౧-౪౨-౯|
ఇంద్రలోకం గతో రాజా స్వ అర్జితేన ఏవ కర్మణా |
రజ్యే భగీరథం పుత్రం అభిషిచ్య నరర్షభః |౧-౪౨-౧౦|
భగీరథః తు రాజర్షిః ధార్మికో రఘునందన |
అనపత్యో మహారజాః ప్రజా కామః స చ ప్రజాః |౧-౪౨-౧౧|
మంత్రిషు ఆధాయ తత్ రజ్యం గఙ్గ అవతరణే రతః|
తపో దీర్ఘం సమాతిష్ఠత్ గోకర్ణే రఘునందన |౧-౪౨-౧౨|
ఊర్ధ్వ బాహుః పంచ తపా మాస ఆహారో జితేఇంద్రియః |
తస్య వర్ష సహస్రాణి ఘోరే తపసి తిష్ఠతః |౧-౪౨-౧౩|
అతీతాని మహబహో తస్య రాజ్ఞో మహాత్మనః |
సుప్రీతో భగవాన్ బ్రహ్మా ప్రజానాం పతిః ఈశ్వరః |౧-౪౨-౧౪|
తతః సుర గణైః సార్ధం ఉపాగమ్య పితామహః |
భగీరథం మహాత్మానం తప్యమానం అథ అబ్రవీత్ |౧-౪౨-౧౫|
భగీరథ మహారాజ ప్రీతః తే అహం జనాధిప |
తపసా చ సుతప్తేన వరం వరయ సువ్రత |౧-౪౨-౧౬|
తం ఉవాచ మహాతేజాః సర్వలోక పితామహం |
భగీరథో మహాబాహుః కృత అంజలిపుటః స్థితః |౧-౪౨-౧౭|
యది మే భగవాన్ ప్రీతో యది అస్తి తపసః ఫలం |
సగరస్య ఆత్మజాః సర్వే మత్తః సలిలం ఆప్నుయుః |౧-౪౨-౧౮|
గంగాయాః సలిల క్లిన్నే భస్మని ఏషాం మహాత్మనాం |
స్వర్గం గచ్ఛేయుర్ అత్యంతం సర్వే మే ప్రపితామహాః |౧-౪౨-౧౯|
దేవ యాచే హ సంతత్యై న అవసీదేత్ కులం చ నః |
ఇక్ష్వాకూణాం కులే దేవ ఏష మే అస్తు వరః పరః |౧-౪౨-౨౦|
ఉక్త వాక్యం తు రాజానం సర్వలోక పితామహః |
ప్రత్యువాచ శుభాం వాణీం మధురం మధుర అక్షరాం |౧-౪౨-౨౧|
మనోరథో మహాన్ ఏష భగీరథ మహారథ |
ఏవం భవతు భద్రం తే ఇక్ష్వాకు కుల వర్ధన |౧-౪౨-౨౨|
ఇయం హైమవతీ జ్యేష్ఠా గంగా హిమవతః సుతా |
తాం వై ధారయితుం రాజన్ హరః తత్ర నియుజ్యతాం |౧-౪౨-౨౩|
గంగాయాః పతనం రాజన్ పృథివీ న సహిష్యతే |
తాం వై ధారయితుం రాజన్ న అన్యం పశ్యామి శూలినః |౧-౪౨-౨౪|
తం ఏవం ఉక్త్వా రాజానం గంగాం చ ఆభాష్య లోకకృత్ |
జగామ త్రిదివం దేవైః సర్వైః సహ మరుత్ గణైః |౧-౪౨-౨౫|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే ద్విచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౨|
|
|
|
|
కృత్వా వసుమతీం రామ వత్సరం సముపాసత |౧-౪౩-౧|
అథ సంవత్సరే పూర్ణే సర్వ లోక నమస్కృతః |
ఉమాపతిః పశుపతీ రాజానం ఇదం అబ్రవీత్ |౧-౪౩-౨|
ప్రీతః తే అహం నరశ్రేష్ఠ కరిష్యామి తవ ప్రియం |
శిరసా ధారయిష్యామి శైలరాజ సుతాం అహం |౧-౪౩-౩|
తతో హైమవతీ జ్యేష్ఠా సర్వ లోక నమస్కృతా |
తదా సా అతి మహత్ రూపం కృత్వా వేగం చ దుఃసహం |౧-౪౩-౪|
ఆకాశాత్ అపతత్ రామ శివే శివ శిరస్య్ ఉత |
అచింతయః చ సా దేవీ గంగ పరమ దుర్ధరా |౧-౪౩-౫|
విశామి అహం హి పాతాలం స్త్రోతసా గృహ్య శంకరం |
తస్యాః వలేపనం జ్ఞత్వ క్రుద్ధః తు భగవన్ హరః |౧-౪౩-౬|
తిరోభావయితుం బుద్ధిం చక్రే త్రినయనః తదా |
సా తస్మిన్ పతితా పుణ్యా పుణ్యే రుద్రస్య మూర్ధని|౧-౪౩-౭|
హిమవత్ ప్రతిమే రామ జటా మణ్డల గహ్వరే |
సా కథంచిత్ మహీం గంతుం న అశక్నోత్ యత్నం ఆస్థితా |౧-౪౩-౮|
న ఏవ సా నిర్గమం లేభే జటా మణ్డల అంతతః |
తత్ర ఏవ ఆబంభ్రమత్ దేవీ సంవత్సర గణాన్ బహూన్ |౧-౪౩-౯|
తాం అపశ్యన్ పునః తత్ర తపః పరమం ఆస్థితః |
స తేన తోషితః చ అసీత్ అత్యంతం రఘునందన |౧-౪౩-౧౦|
విససర్జ తతో గంగాం హరో బిందు సరః ప్రతి |
తస్యం విసౄజ్యమానాయాం సప్త స్రోతంసి జజ్ఞిరే |౧-౪౩-౧౧|
హ్లాదినీ పావనీ చైవ నలినీ చ తథా ఏవ చ |
తిస్రః ప్రాచీం దిశం జగ్ముః గంగాః శివ జలాః శుభాః |౧-౪౩-౧౨|
సుచక్షుః చ ఏవ సీతా చ సింధుః చ ఏవ మహానదీ |
తిస్రః ఏతా దిశం జగ్ముః ప్రతీచీం తు శుభ ఉదకాః |౧-౪౩-౧౩|
సప్తమీ చ అన్వగాత్ తాసం భగీరథ రథం తదా |
భగీరథో అపి రజర్షి దివ్యం స్యందనం ఆస్థితః |౧-౪౩-౧౪|
ప్రాయాత్ అగ్రే మహాతేజా గంగ తం చ అపి అనువ్రజత్ |
గగనాత్ శంకర శిరః తతో ధరణిం ఆగతా |౧-౪౩-౧౫|
అసర్పత జలం తత్ర తీవ్ర శబ్ద పురస్కృతం |
మత్స్య కచ్ఛప సంఘైః చ శిశుమార గణైః తథా |౧-౪౩-౧౬|
పతద్భిః పతితైః చ ఏవ వ్యరోచత వసుంధరా |
తతో దేవ ఋషి గంధర్వా యక్ష సిద్ధ గణాః తథా |౧-౪౩-౧౭|
వ్యలోకయంత తే తత్ర గగనాత్ గాం గతాం తదా |
విమానైః నగర ఆకారైః హయైః గజ వరైః తథా |౧-౪౩-౧౮|
పారిప్లవ గతాః చ అపి దేవతాః తత్ర విష్ఠితాః |
తత్ అద్భుతతమం లోకే గంగా అవతరం ఉత్తమం |౧-౪౩-౧౯|
దిదృక్షవో దేవ గణాః సమీయుః అమిత ఓజసః |
సంపతద్భిః సుర గణైః తేషాం చ ఆభరణ ఓజసా |౧-౪౩-౨౦|
శత ఆదిత్యం ఇవ ఆభాతి గగనం గత తోయదం |
శింశుమార ఉరగ గణైః మీనైః అపి చ చంచలైః |౧-౪౩-౨౧|
విద్యుద్భిః ఇవ విక్షిప్తైః ఆకాశం అభవత్ తదా |
పాణ్డురైః సలిల ఉత్పీడైః కీర్యమాణైః సహస్రధా |౧-౪౩-౨౨|
శారద అభ్రైః ఇవ ఆక్రీణం గగనం హంస సంప్లవైః |
క్వచిత్ ద్రుతతరం యాతి కుటిలం క్వచిత్ ఆయతం |౧-౪౩-౨౩|
వినతం క్వచిత్ ఉద్ధూతం క్వచిత్ యాతి శనైః శనైః |
సలిలేన ఏవ సలిలం క్వచిత్ అభ్యాహతం పునః |౧-౪౩-౨౪|
ముహుర్ ఊర్ధ్వ పథం గత్వా పపాత వసుధాం పునః |
తత్ శంకర శిరో భ్రష్టం భ్రష్టం భూమి తలే పునః |౧-౪౩-౨౫|
వ్యరోచత తదా తోయం నిర్మలం గత కల్మషం |
తత్ర ఋషి గణ గంధర్వా వసుధా తల వాసినః |౧-౪౩-౨౬|
భవ అంగ పతితం తోయం పవిత్రం ఇతి పస్పృశుః |
శాపాత్ ప్రపతితా యే చ గగనాత్ వసుధా తలం |౧-౪౩-౨౬|
కృత్వా తత్ర అభిషేకం తే బభూవుః గత కల్మషాః |
ధూత పాపాః పునః తేన తోయేన అథ శుభ అన్వితా |౧-౪౩-౨౭|
పునః ఆకాశం ఆవిశ్య స్వాన్ లోకాన్ ప్రతిపేదిరే |
ముముదే ముదితో లోకః తేన తోయేన భాస్వతా |౧-౪౩-౨౮|
కృత అభిషేకో గంగాయాం బభూవ గత కల్మషః |
భగీరథో రాజర్షిః దివ్యం స్యందనం ఆస్థితః |౧-౪౩-౨౯|
ప్రాయాత్ అగ్రే మహారాజాః తం గంగా పృష్ఠతో అన్వగాత్ |
దేవాః స ఋషి గణాః సర్వే దైత్య దానవ రాక్షసాః |౧-౪౩-౩౦|
గంధర్వ యక్ష ప్రవరాః స కింనర మహోరగాః |
సర్పాః చ అప్సరసో రామ భగీరథ రథ అనుగాః |౧-౪౩-౩౧|
గంగాం అన్వగమన్ ప్రీతాః సర్వే జల చరాః చ యే |
యతో భగీరథో రాజా తతో గంగా యశస్వినీ |౧-౪౩-౩౨|
జగామ సరితాం శ్రేష్ఠా సర్వ పాప ప్రణాశినీ |
తతో హి యజమానస్య జహ్నోః అద్భుత కర్మణః |౧-౪౩-౩౩|
గంగ సంప్లావయామాస యజ్ఞ వాటం మహత్మనః |
తసయా వలేపనం జ్ఞత్వ కృద్ధో జహ్నుః చ రాఘవ |౧-౪౩-౩౪|
అపిబత్ తు జలం సర్వం గంగయాః పరమ అద్భుతం |
తతో దేవాః స గంఘర్వ ఋషయః చ సు విస్మితాః |౧-౪౩-౩౫|
పూజయంతి మహత్మనం జహ్నుం పురుష సత్తమం |
గంగం చ అపి నయంతి స్మ దుహితృత్వే మహాత్మనః |౧-౪౩-౩౬|
తతః తుష్టః మహాతేజాః శ్రోత్రాభ్యాం అసౄజత్ ప్రభుః |
తస్మాత్ జహ్ను సుతా గంగ ప్రోచ్యతే జాహ్నవీ ఇతి చ |౧-౪౩-౩౭|
జగామ చ పునః గంగ భగీరథ రథ అనుగా |
సాగరం చ అపి సంప్రప్తా సా సరిత్ ప్రవరా తదా |౧-౪౩-౩౮|
రసాతలం ఉపాగచ్ఛత్ సిద్ధ్యర్థం తస్య కర్మణః |
భగీరథో అపి రజార్షి గంగం ఆదాయ యత్నతః |౧-౪౩-౩౯|
పితమహాన్ భస్మ క్రుతం అపశ్యత్ గత చేతనః |
అథ తత్ భస్మనాం రాశిం గంగ సలిలం ఉత్తమం |
ప్లావయత్ పూత పాప్మానః స్వర్గం ప్రప్తా రఘు ఉత్తమ |౧-౪౩-౪౦|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే త్రిచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౩|
|
|
|
|
ప్రవివేశ తలం భూమేః యత్ర తే భస్మసాత్ కృతాః |౧-౪౪-౧|
భస్మని అథ ఆప్లుతే రామ గంగాఈఅః సలిలేన వై |
సర్వ లోక ప్రభుః బ్రహ్మా రాజానం ఇదం అబ్రవీత్ |౧-౪౪-౨|
తారితా నరశార్దూల దివం యాతాః చ దేవవత్ |
షష్టిః పుత్ర సహస్రాణి సగరస్య మహాత్మనః |౧-౪౪-౩|
సాగరస్య జలం లోకే యావత్ స్థాస్యతి పార్థివ |
సగరస్య ఆత్మజాః సర్వే దివి స్థాస్యంతి దేవవత్ |౧-౪౪-౪|
ఇయం చ దుహితా జ్యేష్ఠా తవ గంగా భవిష్యతి |
త్వత్ కృతేన చ నామ్నా అథ లోకే స్థాస్యతి విశ్రుతా |౧-౪౪-౫|
గంగా త్రిపథగా నామ దివ్యా భాగీరథీ ఇతి చ |
త్రీన్ పథో భావయంతి ఇతి తస్మత్ త్రిపథగా స్మృతా |౧-౪౪-౬|
పితామహానాం సర్వేషాం త్వం అత్ర మనుజాధిప |
కురుష్వ సలిలం రాజన్ ప్రతిజ్ఞాం అపవర్జయ |౧-౪౪-౭|
పూర్వకేణ హి తే రాజన్ తేన అతియశసా తదా |
ధర్మిణాం ప్రవరేణ అథ న ఏష ప్రాప్తో మనోరథః |౧-౪౪-౮|
తథైవ అంశుమతా వత్స లోకే అప్రతిమ తేజసా |
గంగాం ప్రార్థయతా నేతుం ప్రతిజ్ఞా న అపవర్జితా |౧-౪౪-౯|
రాజర్షిణా గుణవతా మహర్షి సమ తేజసా |
మత్ తుల్య తపసా చైవ క్షత్ర ధర్మ స్థితేన చ |౧-౪౪-౧౦|
దిలీపేన మహాభాగ తవ పిత్రా అతితేజసా |
పునర్ న శకితా నేతుం గంగాం ప్రార్థయత అనఘ |౧-౪౪-౧౧|
సా త్వయా సమతిక్రాంతా ప్రతిజ్ఞా పురుషర్షభ |
ప్రాప్తో అసి పరమం లోకే యశః పరమ సంమతం |౧-౪౪-౧౨|
తత్ చ గంగా అవతరణం త్వయా కృతం అరిందమ |
అనేన చ భవాన్ ప్రాప్తో ధర్మస్య ఆయతనం మహత్ |౧-౪౪-౧౩|
ప్లావయస్వ త్వం ఆత్మానం నరోత్తమ సదా ఉచితే |
సలిలే పురుషశ్రేష్ఠ శుచిః పుణ్యఫలో భవ |౧-౪౪-౧౪|
పితామహానాం సర్వేషాం కురుష్వ సలిలక్రియాం |
స్వస్తి తే అస్తు గమిష్యామి స్వం లోకం గమ్యతాం నృప |౧-౪౪-౧౫|
ఇతి ఏవం ఉక్త్వా దేవేశః సర్వలోక పితామహః |
యథా ఆగతం తథా అగచ్ఛత్ దేవ లోకం మహాయశాః |౧-౪౪-౧౬|
భగీరథః తు రాజర్షిః కృత్వా సలిలం ఉత్తమం |
యథాక్రమం యథాన్యాయం సాగరాణాం మహాయశాః |౧-౪౪-౧౭|
కృతోదకః శుచీ రాజా స్వపురం ప్రవివేశ హ |
సమృద్ధార్థో నరశ్రేష్ఠ స్వరాజ్యం ప్రశశాస హ |౧-౪౪-౧౮|
ప్రముమోద చ లోకః తం నృపం ఆసాద్య రాఘవ |
నష్టశోకః సమృద్ధార్థో బభూవ విగతజ్వరః |౧-౪౪-౧౯|
ఏష తే రామ గంగాయా విస్తరో అభిహితో మయా |
స్వస్తి ప్రాప్నుహి భద్రం తే సంధ్యా కాలో అతివర్తతే |౧-౪౪-౨౦|
ధన్యం యశస్యం ఆయుష్యం పుత్ర్యం స్వర్గ్యం అథ అపి చ |
యః శ్రావయతి విప్రేషు క్షత్రియేషు ఇతేరేషు చ |౧-౪౪-౨౧|
ఇదం ఆఖ్యనం ఆయుశ్యం గంగా అవతరణం శుభం |౧-౪౪-౨౨|
యః శ్రుణోతి చ కాకుత్స్థ సర్వాన్ కామాన్ అవాప్నుయాత్ |
సర్వే పాపాః ప్రణశ్యంతి ఆయుః కీర్తిః చ వర్ధతే |౧-౪౪-౨౩|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే చతుశ్చత్వారింశః సర్గః |౧-౪౪|
|
|
|
|
విస్మయం పరమం గత్వా విశ్వామిత్రం అథ అబ్రవీత్ |౧-౪౫-౧|
అతి అద్భుతం ఇదం బ్రహ్మన్ కథితం పరమం త్వయా |
గంగా అవతరణం పుణ్యం సాగరస్య అపి పూరణం |౧-౪౫-౨|
క్షణ భూత ఇవ నౌ రాత్రిః సంవృత్త ఇయం పరంతప |
ఇమాం చింతయతోః సర్వం నిఖిలేన కథాం తవ |౧-౪౫-౩|
తస్య సా శర్వరీ సర్వా మమ సౌమిత్రిణా సహ |
జగామ చింతయాన్ అస్య విశ్వామిత్ర కథాం శుభాం |౧-౪౫-౪|
తతః ప్రభాతే విమలే విశ్వామిత్రం తపోధనం|
ఉవాచ రాఘవో వాక్యం కృత ఆహ్నికం అరిందమః |౧-౪౫-౫|
గతా భగవతీ రాత్రిః శ్రోతవ్యం పరమం శ్రుతం |
తరామ సరితం శ్రేష్టం పుణ్యం త్రి పథ గాం నదీం |౧-౪౫-౬|
నౌః ఏషా హి సుఖ ఆస్తీర్ణా ఋషీణాం పుణ్య కర్మణాం |
భగవంతం ఇహ ప్రాప్తం జ్ఞాత్వా త్వరితం ఆగతా |౧-౪౫-౭|
తస్య తత్ వచనం శ్రుత్వా రాఘవస్య మహాత్మనః |
సంతారం కారయామాస స ఋషి సంఘస్య కౌశికః |౧-౪౫-౮|
ఉత్తరం తీరం ఆసాద్య సంపూజ్య ఋషి గణం తతః |
గంగా కూలే నివిష్టాః తే విశాలాం దదృశుః పురీం |౧-౪౫-౯|
తతో ముని వరః తూర్ణం జగామ సహ రాఘవః |
విశాలాం నగరీం రమ్యాం దివ్యాం స్వర్గ ఉపమాం తదా |౧-౪౫-౧౦|
అథ రామో మహాప్రాజ్ఞో విశ్వామిత్రం మహామునిం |
పప్రచ్ఛ ప్రాంజలిః భూత్వా విశాలాం ఉత్తమాం పురీం |౧-౪౫-౧౧|
కతమో రాజ వంశో అయం విశాలాయాం మహామునే |
శ్రోతుం ఇచ్ఛామి భద్రం తే పరం కౌతూహలం హి మే |౧-౪౫-౧౨|
తస్య తత్ వచనం శ్రుత్వా రామస్య మునిపుంగవః |
ఆఖ్యాతుం తత్ సమారేభే విశాలస్య పురాతనం |౧-౪౫-౧౩|
శ్రూయతాం రామ శక్రస్య కథాం కథయతః శ్రుతాం |
అస్మిన్ దేశే హి యత్ వృత్తం శృణు తత్త్వేన రాఘవ |౧-౪౫-౧౪|
పూర్వం కృత యుగే రామ దితేః పుత్రా మహాబలాః |
అదితేః చ మహాభాగా వీర్యవంతః సుధార్మికాః |౧-౪౫-౧౫|
తతః తేషాం నరవ్యాఘ్రః బుద్ధిః ఆసీత్ మహాత్మనాం |
అమరా విర్జరాః చైవ కథం స్యామో నిరామయాః |౧-౪౫-౧౬|
తేషాం చింతయతాం తత్ర బుద్ధిః ఆసీత్ విపశ్చితాం |
క్షీర ఉద మథనం కృత్వా రసం ప్రాప్స్యామ తత్ర వై |౧-౪౫-౧౭|
తతో నిశ్చిత్య మథనం యోక్త్రం కృత్వా చ వాసుకిం |
మంథానం మందరం కృత్వా మమంథుర్ అమిత ఓజసః |౧-౪౫-౧౮|
అథ వర్ష సహస్రేణ యోక్త్ర సర్ప శిరాంసి చ |
వమంతో అతి విషం తత్ర దదంశుర్ దశనైః శిలాః |౧-౪౫-౧౯|
ఉత్పపాతాం అగ్ని సంకాశం హాలాహల మహావిషం |
తేన దగ్ధం జగత్ సర్వం స దేవ అసుర మానుషం |౧-౪౫-౨౦|
అథ దేవా మహాదేవం శంకరం శరణార్థ్తినః |
జగ్ముః పశుపతిం రుద్రం త్రాహి త్రాహి ఇతి తుష్టువుః |౧-౪౫-౨౧|
ఏవం ఉక్‌తః తతో దేవైః దేవేశ్వరః ప్రభుః |
ప్రాదుర్ ఆసీత్ తతో అత్ర ఏవ శంఖ చక్ర ధరో హరిః |౧-౪౫-౨౨|
ఉవాచ ఏనం స్మితం కృత్వా రుద్రం శూలధరం హరిః |
దైవతైః మధ్యమానో తు తత్ పూర్వం సముపస్థితం |౧-౪౫-౨౩|
తత్ త్వదీయం సురశ్రేష్ఠః సురాణాం అగ్రతో హి యత్ |
అగ్ర పూజామి ఇహ స్థిత్వా గృహాణ ఇదం విషం ప్రభో |౧-౪౫-౨౪|
ఇతి ఉక్త్వా చ సురశ్రేష్ఠః తత్ర ఏవ అంతర్ధీయత |
దేవతానాం భయం దృష్ట్వా శ్రుత్వా వాక్యం తు శారఙ్గిణః |౧-౪౫-౨౫|
హాలాహలం విషం ఘోరం సంజగ్రాహ అమృత ఉపమం |
దేవాన్ విసౄజ్య దేవేశో జగామ భగవాన్ హరః |౧-౪౫-౨౬|
తతో దేవ అసురాః సర్వే మమంథూ రఘునందన |
ప్రవివేశ అథ పాతాలం మంథానః పర్వతోత్తమః |౧-౪౫-౨౭|
తతో దేవాః స గంధర్వాః తుష్టువుః మధుసూదనం |
త్వం గతిః సర్వ భూతానాం విశేషేణ దివౌకసాం |౧-౪౫-౨౮|
పాలయ అస్మాన్ మహాబాహో గిరిం ఉద్ధర్తుం అర్హసి |
ఇతి శ్రుత్వా హృషీకేశః కామఠం రూపం ఆస్థితః |౧-౪౫-౨౯|
పర్వతం పృష్టతః కృత్వా శిశ్యే తత్ర ఉదధౌ హరిః |
పర్వత అగ్రం తు లోకాత్మా హస్తేన ఆక్రమ్య కేశవః |౧-౪౫-౩౦|
దేవానాం మధ్యతః స్థిత్వా మమంథ పురుషోత్తమః |
అథ వర్ష సహస్రేణ ఆయుర్వేదమయః పుమాన్ |౧-౪౫-౩౧|
ఉదతిష్ఠత్ సుధర్మాత్మా స దణ్డ స కమణ్దులుః |
పూర్వం ధన్వంతరిర్ నామ అప్సరాః చ సు వర్చసః |౧-౪౫-౩౨|
అప్సు నిర్మథనాత్ ఏవ రసాత్ తస్మాత్ వర స్త్రియః |
ఉత్పేతుః మనుజ శ్రేష్ఠ తస్మాత్ అప్సరసో అభవన్ |౧-౪౫-౩౩|
షష్టిః కోట్యో అభవన్ తాసాం అప్సరాణాం సువర్చసాం |
అసంఖ్యేయాః తు కాకుత్స్థ యాః తాసాం పరిచారికాః |౧-౪౫-౩౪|
న తాః స్మ ప్రతిగృహ్ణంతి సర్వే తే దేవ దానవాః |
అప్రతిగ్రహణాత్ ఏవ తా వై సాధారణాః స్మృతాః |౧-౪౫-౩౫|
వరుణస్య తతః కన్యా వారుణీ రఘునందన |
ఉత్పపాత మహాభాగా మార్గమాణా పరిగ్రహం |౧-౪౫-౩౬|
దితేః పుత్రా న తాం రామ జగృహుర్ వరుణ ఆత్మజాం |
అదితేః తు సుతా వీర జగృహుః తాం అనిందితాం |౧-౪౫-౩౭|
అసురాః తేన దైతేయాః సురాః తేన అదితేః సుతాః |
హృష్టాః ప్రముదితాః చ ఆసన్ వారుణీ గ్రహణాత్ సురాః |౧-౪౫-౩౮|
ఉచ్చైఃశ్రవా హయ శ్రేష్ఠో మణి రత్నం చ కౌస్తుభం |
ఉదతిష్ఠన్ నరశ్రేష్ఠ తథైవ అమృతం ఉత్తమం |౧-౪౫-౩౯|
అథ తస్య కృతే రామ మహాన్ ఆసీత్ కుల క్షయః |
అదితేః తు తతః పుత్రా దితేః పుత్రాన్ అసూదయన్ |౧-౪౫-౪౦|
ఏకతాం అగమన్ సర్వే అసురా రాక్షసైః సహ |
యుద్ధం ఆసీత్ మహాఘోరం వీర త్రైలోక్య మోహనం |౧-౪౫-౪౧|
యదా క్షయం గతం సర్వం తదా విష్ణుః మహాబలః |
అమృతం సః అహరత్ తూర్ణం మాయాం ఆస్థాయ మోహినీం |౧-౪౫-౪౨|
యే గతా అభిముఖం విష్ణుం అక్షరం పురుషోత్తమం |
సంపిష్టాః తే తదా యుద్ధే బిష్ణునా ప్రభ విష్ణునా |౧-౪౫-౪౩|
అదితేః ఆత్మజా వీరా దితేః పుత్రాన్ నిజఘ్నిరే |
అస్మిన్ ఘోరే మహాయుద్ధే దైతేయా అదిత్యాయోః భృశం |౧-౪౫-౪౪|
నిహత్య దితి పుత్రాన్ తు రాజ్యం ప్రాప్య పురందరః |
శశాస ముదితో లోకాన్ స ఋషి సంఘాన్ స చారణాన్ |౧-౪౫-౪౫|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే పఞ్చచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౫|
|
|
|
|
మారీచం కాశ్యపం రామ భర్తారం ఇదం అబ్రవీత్ |౧-౪౬-౧|
హత పుత్రా అస్మి భగవన్ తవ పుత్రైః మహాబలైః |
శక్ర హంతారం ఇచ్ఛామి పుత్రం దీర్ఘ తపో అర్జితం |౧-౪౬-౨|
సా అహం తపః చరిష్యామి గర్భం మే దాతుం అర్హసి |
ఈశ్వరం శక్ర హంతారం త్వం అనుజ్ఞాతుం అర్హసి |౧-౪౬-౩|
తస్యాః తత్ వచనం శ్రుత్వా మారీచః కాశ్యపః తదా |
ప్రత్యువాచ మహాతేజా దితిం పరమ దుఃఖితాం |౧-౪౬-౪|
ఏవం భవతు భద్రం తే శుచిః భవ తపోధనే |
జనయిష్యసి పుత్రం త్వం శక్ర హంతారం ఆహవే |౧-౪౬-౫|
పూర్ణే వర్ష సహస్రే తు శుచిః యది భవిష్యసి |
పుత్రం త్రైలోక్య హంతారం మత్తః త్వం జనయిష్యసి |౧-౪౬-౬|
ఏవం ఉక్త్వా మహా తేజాః పాణినా స మమార్జ తాం |
తం ఆలభ్య తతః స్వస్తి ఇతి ఉక్త్వా తపసే యయౌ |౧-౪౬-౭|
గతే తస్మిన్ నరశ్రేష్ఠ దితిః పరమ హర్షితా |
కుశప్లవం సామాసాద్య తపః తేపే సుదారుణం |౧-౪౬-౮|
తపః తస్యాం హి కుర్వత్యాం పరిచర్యాం చకార హ |
సహస్రాక్షో నరశ్రేష్ఠ పరయా గుణ సంపదా |౧-౪౬-౯|
అగ్నిం కుశాన్ కాష్ఠం అపః ఫలం మూలం తథైవ చ |
న్యవేదయత్ సహస్రాక్షో యచ్ చ అన్యత్ అపి కాంక్షితం |౧-౪౬-౧౦|
గాత్ర సంవాహనైః చైవ శ్రమ అపనయనైః తథా |
శక్రః సర్వేషు కాలేషు దితిం పరిచచార హ |౧-౪౬-౧౧|
పూర్ణే వర్ష సహస్రే దశ ఊనే రఘునందన |
దితిః పరమ సంహృష్టా సహస్రాక్షం అథ అబ్రవీత్ |౧-౪౬-౧౨|
తపః చరంత్యా వర్షాణి దశ వీర్యవతాం వర |
అవశిష్టాని భద్రం తే భ్రాతరం ద్రక్ష్యసే తతః |౧-౪౬-౧౩|
యం అహం త్వత్ కృతే పుత్ర తం ఆధాస్యే జయ ఉత్సుకం |
త్రైలోక్య విజయం పుత్ర సహ భోక్ష్యసి విజ్వరః |౧-౪౬-౧౪|
యాచితేన సురశ్రేష్ట పిత్రా తవ మాహాత్మనా |
వరో వర్ష సస్ర అంతే మమ దత్తః సుతం ప్రతి |౧-౪౬-౧౫|
ఇతి ఉక్త్వా చ దితిః తత్ర ప్రాప్తే మధ్యందిన ఈశ్వరే |
నిద్రయా పహృతా దేవీ పాదౌ కృత్వాథ శీర్షతః |౧-౪౬-౧౬|
దృష్ట్వా తాం అశుచిం శక్రః పాదయోః కృత మూర్ధజాం |
శిరః స్థానే కృతౌ పాదౌ జహాస చ ముమోద చ |౧-౪౬-౧౭|
తస్యాః శరీర వివరం ప్రవివేశ పురందరః |
గర్భం చ సప్తధా రామ చిచ్ఛేద పరమ ఆత్మవాన్ |౧-౪౬-౧౮|
భిద్యమానః తతో గర్భో వజ్రేణ శత పర్వణా |
రురోద సుస్వరం రామ తతో దితిః అబుధ్యత |౧-౪౬-౧౯|
మా రుదో మా రుదః చ ఇతి గర్భం శక్రో అభ్యభాషత |
బిభేద చ మహాతేజా రుదంతం అపి వాసవః |౧-౪౬-౨౦|
న హంతవ్యం న హంతవ్యం ఇతి ఏవం దితిః అబ్రవీత్ |
నిష్పపాత తతః శక్రో మాతుర్ వచన గౌరవాత్ |౧-౪౬-౨౧|
ప్రాంజలిః వజ్ర సహితో దితిం శక్రో అభ్యభాషత |
అశుచిః దేవి సుప్తా అసి పాదయోః కృత మూర్ధజా|౧-౪౬-౨౨|
తత్ అంతరం అహం లబ్ధ్వా శక్ర హంతారం ఆహవే |
అభిందం సప్తధా దేవి తన్ మే త్వం క్షంతుం అర్హసి |౧-౪౬-౨౩|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే షట్చత్వారింశః సర్గః |౧-౪౬|
(Continued
....)
(My humble salutations to the
lotus feet of Swamy jis, Philosophic
Scholars and greatful to Wikisource for
the collection)
0 comments:
Post a Comment