Valmiki Ramayanam - Balakanda - Part 14












శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే ఏకోనచత్వారింశః సర్గః |-౩౯|


విశ్వామిత్ర వచః శ్రుత్వా కథాంతే రఘునందన |
ఉవాచ పరమ ప్రీతో మునిం దీప్తం ఇవ అనలం |-౩౯-|
శ్రోతుం ఇచ్ఛామి భద్రం తే విస్తరేణ కథాం ఇమాం |
పూర్వజో మే కథం బ్రహ్మన్ యజ్ఞం వై సముపాహరత్ |-౩౯-|
తస్య తత్ వచనం శ్రుత్వా కౌతూహల సమన్వితః |
విశ్వామిత్రః తు కాకుత్స్థం ఉవాచ ప్రహసన్నివ |-౩౯-|
శ్రూయతాం విస్తరో రామ సగరస్య మహాత్మనః |
శంకర శ్వశురో నామ హిమవాన్ ఇతి విశ్రుతః |-౩౯-|
వింధ్య పర్వతం ఆసాద్య నిరీక్షేతే పరస్పరం |
తయోర్ మధ్యే సంభవత్ యజ్ఞః పురుషోత్తమ|-౩౯-|
హి దేశో నరవ్యాఘ్ర ప్రశస్తో యజ్ఞ కర్మణి|
తస్య అశ్వ చర్యాం కాకుత్స్థ దృఢ ధన్వా మహారథః |-౩౯-|
అంశుమాన్ అకరోత్ తాత సగరస్య మతే స్థితః |
తస్య పర్వణి తం యజ్ఞం యజమానస్య వాసవః |-౩౯-|
రాక్షసీం తనుం ఆస్థాయ యజ్ఞియ అశ్వం అపాహరత్ |
హ్రియమాణే తు కాకుత్స్థ తస్మిన్ అశ్వే మహాత్మనః |-౩౯-|
ఉపాధ్యాయ గణాః సర్వే యజమానం అథ అబ్రువన్ |
అయం పర్వణి వేగేన యజ్ఞియ అశ్వో అపనీయతే |-౩౯-|
హర్తారం జహి కాకుత్స్థ హయః ఏవ ఉపనీయతాం |
యజ్ఞః చ్ఛిద్రం భవతి ఏతత్ సర్వేషాం అశివాయ నః |-౩౯-|
తత్ తథా క్రియతాం రాజన్ యజ్ఞో అచ్ఛిద్రః క్రుతో భవేత్ |
సో ఉపాధ్యాయ వచః శ్రుత్వా తస్మిన్ సదసి పార్థివః |-౩౯-౧౦|
షష్టిం పుత్ర సహస్రాణి వాక్యం ఏతత్ ఉవాచ |
గతిం పుత్రా పశ్యామి రక్షసాం పురుషర్షభాః |-౩౯-౧౧|
మంత్ర పూతైః మహాభాగైః ఆస్థితో హి మహాక్రతుః |
తత్ గచ్ఛత విచిన్వధ్వం పుత్రకా భద్రం అస్తు వః |-౩౯-౧౨|
సముద్ర మాలినీం సర్వాం పృథివీం అనుగచ్ఛత |
ఏక ఏకం యోజనం పుత్రా విస్తారం అభిగచ్ఛత |-౩౯-౧౩|
యావత్ తురగ సందర్శః తావత్ ఖనత మేదినీం |
తం ఏవ హయ హర్తారం మార్గమాణా మమ ఆజ్ఞయా |-౩౯-౧౪|
దీక్షితః పౌత్ర సహితః ఉపాధ్యాయ గణః తు అహం |
ఇహ స్థాస్యామి భద్రం వో యావత్ తురగ దర్శనం |-౩౯-౧౫|
తే సర్వే హృష్టమనసో రాజ పుత్రా మహాబలాః |
జగ్ముర్ మహీ తలం రామ పితుర్ వచన యంత్రితాః |-౩౯-౧౬|
గత్వ తు పృథివీం సర్వం అదృష్టా తం మహబలాః |
యోజనాయాం అవిస్తారం ఏకైకో ధరణీ తలం |
బిభిదుః పురుషవ్యాఘ్ర వజ్ర స్పర్శ సమైః భుజైః |-౩౯-౧౭|
శూలైః అశని కల్పైః హలైః అపి సుదారుణైః |
భిద్యమానా వసుమతీ ననాద రఘునందన |-౩౯-౧౮|
నాగానాం వధ్యమానానాం అసురాణాం రాఘవ |
రాక్షసానాం దుర్ధర్షః సత్త్వానాం నినదో అభవత్ |-౩౯-౧౯|
యోజనానాం సహస్రాణి షష్టిం తు రఘునందన |
బిభిదుర్ ధరణీం రామ రసా తలం అనుత్తమం |-౩౯-౨౦|
ఏవం పర్వత సంబాధం జంబూ ద్వీపం నృపాత్మజాః |
ఖనంతో నృపశార్దూల సర్వతః పరిచక్రముః |-౩౯-౨౧|
తతో దేవాః గంధర్వాః అసురాః సహ పన్నగాః |
సంభ్రాంత మనసః సర్వే పితామహం ఉపాగమన్ |-౩౯-౨౨|
తే ప్రసాద్య మహాత్మానం విషణ్ణ వదనాః తదా |
ఊచుః పరమ సంత్రస్తాః పితామహం ఇదం వచః |-౩౯-౨౩|
భగవన్ పృథివీ సర్వా ఖన్యతే సగర ఆత్మజైః |
బహవః మహాత్మానో వధ్యంతే జల చారిణః |-౩౯-౨౪|
అయం యజ్ఞ హరో అస్మాకం అనేన అశ్వో అపనీయతే |
ఇతి తే సర్వ భూతాని హింసంతి సగర ఆత్మజః |-౩౯-౨౫|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే ఏకోనచత్వారింశః సర్గః |-౩౯|






శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే చత్వారింశః సర్గః |-౪౦|


దేవతానాం వచః శ్రుత్వా భగవాన్ వై పితామహః |
ప్రత్యువాచ సుసంత్రస్తాన్ కృతాంత బల మోహితాన్ |-౪౦-|
యస్య ఇయం వసుధా కృత్స్నా వాసుదేవస్య ధీమతః|
మహిషీ మాధవసయ ఏషా ఏవ భగవన్ ప్రభుః|-౪౦-|
కాపిలం రూపం ఆస్థాయ ధారయత్య అనిశం ధరాం |
తస్య కోపాగ్నినా దగ్ధా భవిష్యంతి నృపాత్మజా |-౪౦-|
పృథివ్యాః అపి నిర్భేదో దృష్ట ఏవ సనాతనః |
సగరస్య పుత్రాణాం వినాశో దీర్ఘ దర్శినాం |-౪౦-|
పితామహ వచః శ్రుత్వా త్రయః త్రింశత్ అరిందమః |
దేవాః పరమ సంహృష్టాః పునర్ జగ్ముర్ యథా ఆగతం |-౪౦-|
సగరస్య పుత్రాణాం ప్రాదుర్ ఆసీత్ మహాస్వనః |
పృథివ్యాం భిద్యమానాయాం నిర్ఘాత సమ నిఃవనః |-౪౦-|
తతో భిత్త్వా మహీం సర్వాం కృత్వా అపి ప్రదక్షిణం |
సహితాః సగరాః సర్వే పితరం వాక్యం అబ్రువన్ |-౪౦-|
పరిక్రాంతా మహీ సర్వా సత్త్వవంతః సూదితాః |
దేవ దానవ రక్షాంసి పిశాచ ఉరగ పన్నగాః |-౪౦-|
పశ్యామహే అశ్వం తే అశ్వ హర్తారం ఏవ |
కిం కరిష్యామ భద్రం తే బుద్ధిః అత్ర విచార్యతాం |-౪౦-|
తేషాం తత్ వచనం శ్రుత్వా పుత్రాణాం రాజ సత్తమః |
సమన్యుః అబ్రవీత్ వాక్యం సగరో రఘునందన |-౪౦-౧౦|
భూయః ఖనత భద్రం వో విభేద్య వసుధా తలం
అశ్వ హర్తారం ఆసాద్య కృతార్థాః నివర్తత |-౪౦-౧౧|
పితుర్ వచనం ఆసాద్య సగరస్య మహాత్మనః |
షష్టిః పుత్ర సహస్రాణి రసాతలం అభిద్రవన్ |-౪౦-౧౨|
ఖన్యమానే తతః తస్మిన్ దదృశుః పర్వత ఉపమం |
దిశా గజం విరూపాక్షం ధారయంతం మహీతలం |-౪౦-౧౩|
పర్వత వనాం కృత్స్నాం పృథివీం రఘునందన |
ధారయామాస శిరసా విరూపాక్షో మహాగజః |-౪౦-౧౪|
యదా పర్వణి కాకుత్స్థ విశ్రమార్థం మహాగజః |
ఖేదాత్ చాలయతే శీర్షం భూమి కంపః తదా భవేత్ |-౪౦-౧౫|
తే తం ప్రదక్షిణం కృత్వా దిశా పాలం మహాగజం |
మానయంతో హి తే రామ జగ్ముర్ భిత్త్వా రసాతలం |-౪౦-౧౬|
తతః పూర్వాం దిశం భిత్త్వా దక్షిణాం బిభిదుః పునః |
దక్షిణస్యాం అపి దిశి దదృశుః తే మహాగజం |-౪౦-౧౭|
మహా పద్మం మహాత్మానం సుమహా పర్వతోపమం |
శిరసా ధారయంతం గాం విస్మయం జగ్ముర్ ఉత్తమం |-౪౦-౧౮|
తే తం ప్రదక్షిణం కృత్వా సగరస్య మహాత్మనః |
షష్టిః పుత్ర సహస్రాణి పశ్చిమాం బిభిదుర్ దిశం |-౪౦-౧౯|
పశ్చిమాయాం అపి దిశి మహాంతం అచలోపమం |
దిశా గజం సౌమనసం దదృశుః తే మహా బలాః |-౪౦-౨౦|
తే తం ప్రదక్షిణం కృత్వా పృష్ట్వా అపి నిరామయం |
ఖనంతః సముపక్రాంతా దిశం సోమవతీం తదా |-౪౦-౨౧|
ఉత్తరస్యాం రఘుశ్రేష్ఠ దదృశుర్ హిమ పాణ్డురం |
భద్రం భద్రేణ వపుషా ధారయంతం మహీం ఇమాం |-౪౦-౨౨|
సమాలభ్య తతః సర్వే కృత్వా ఏనం ప్రదక్షిణం |
షష్టిః పుత్ర సహస్రాణి బిభిదుర్ వసుధా తలం |-౪౦-౨౩|
తతః ప్రాక్ ఉత్తరాం గత్వా సాగరాః ప్రథితాం దిశం |
రోషాత్ అభ్యఖనన్ సర్వే పృథివీం సగర ఆత్మజాః |-౪౦-౨౪|
తే తు సర్వే మహత్మానో భిమవేగ మహబలాః |
దదృశుః కపిలం తత్ర వాసుదేవం సనాతనం |-౪౦-౨౫|
హయం తస్య దేవస్య చరంతం అవిదూరతః |
ప్రహర్షం అతులం ప్రప్తః సర్వే తే రఘునందన |-౪౦-౨౬|
తే తం హయ హరం జ్ఞాత్వా క్రోధ పర్యాకుల ఈక్షణాః |
ఖనిత్ర లాంగలా ధర నానా వృక్ష శిలా ధరాః |-౪౦-౨౭|
అభ్యధావంత సంక్రుద్ధాః తిష్ఠ తిష్ఠ ఇతి అబ్రువన్ |
అస్మాకం త్వం హి తురగం యజ్ఞియం హృతవాన్ అసి |-౪౦-౨౮|
దుర్మేధః త్వం హి సంప్రాప్తాన్ విద్ధి నః సగరాత్మజాన్ |
శ్రుత్వా తత్ వచనం తేషాం కపిలో రఘునందన |-౪౦-౨౯|
రోషేణ మహతా ఆవిష్టో హుం కారం అకరోత్ తదా |
తతః తేన అప్రమేయేణ కపిలేన మహాత్మనా |
భస్మ రాశీ కృతాః సర్వే కాకుత్స్థ సగరాత్మజాః |-౪౦-౩౦|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే చత్వారింశః సర్గః |-౪౦|






శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే ఏకచత్వారింశః సర్గః |-౪౧|


పుత్రాన్ చిర గతాన్ జ్ఞాత్వా సగరో రఘునందన |
నప్తారం అబ్రవీత్ రాజా దీప్యమానం స్వ తేజసా |-౪౧-|
శూరః కృత విద్యః పూర్వైః తుల్యో అసి తేజసా |
పితృణాం గతిం అన్విచ్ఛ యేన అశ్వో అపహారితః |-౪౧-|
అంతర్ భౌమాని సత్త్వాని వీర్యవంతి మహాంతి |
తేషాం త్వం ప్రతిఘాత అర్థం అసిం గృహ్ణీష్వ కార్ముకం |-౪౧-|
అభివాద్య అభివాద్యాన్ త్వం హత్వా విఘ్న కరాన్ అపి |
సిద్ధార్థః సంనివర్తస్వ మమ యజ్ఞస్య పారగః |-౪౧-|
ఏవం ఉక్తో అంశుమాన్ సమ్యక్ సగరేణ మహాత్మనా |
ధనుర్ ఆదాయ ఖడ్గం జగామ లఘువిక్రమః |-౪౧-|
ఖాతం పితృభిః మార్గం అంతర్ భౌమం మహాత్మభిః |
ప్రాపద్యత నరశ్రేష్ఠ తేన రాజ్ఞా అభిచోదితః |-౪౧-|
దేవ దానవ రక్షోభిః పిశాచ పతగ ఉరగైః |
పూజ్యమానం మహాతేజా దిశా గజం అపశ్యత |-౪౧-|
తం ప్రదక్షిణం కృత్వా పృష్ట్వా చైవ నిరామయం |
పితృఇన్ పరిపప్రచ్ఛ వాజి హర్తారం ఏవ |-౪౧-|
దిశా గజః తు తత్ శ్రుత్వా ప్రత్యువాచ మహామతిః |
ఆసమంజ కృతార్థః త్వం సహ అశ్వః శీఘ్రం ఏష్యసి |-౪౧-|
తస్య తద్ వచనం శ్రుత్వా సర్వాన్ ఏవ దిశా గజాన్ |
యథా క్రమం యథా న్యాయం ప్రష్టుం సముపచక్రమే |-౪౧-౧౦|
తైః సర్వైః దిశా పాలైః వాక్యజ్ఞైః వాక్యకోవిదైః |
పూజితః హయః చైవ గంతా అసి ఇతి అభిచోదితః |-౪౧-౧౧|
తేషాం తత్ వచనం శ్రుత్వా జగామ లఘువిక్రమః |
భస్మ రాశీ కృతా యత్ర పితరః తస్య సాగరాః |-౪౧-౧౨|
దుఃఖ వశం ఆపన్నః తు అసమంజ సుతః తదా |
చుక్రోశ పరమ ఆర్తః తు వధాత్ తేషాం సుదుఃఖితః |-౪౧-౧౩|
యజ్ఞియం హయం తత్ర చరంతం అవిదూరతః |
దదర్శ పురుషవ్యాఘ్రో దుఃఖ శోక సమన్వితః |-౪౧-౧౪|
తేషాం రాజ పుత్రాణాం కర్తు కామో జల క్రియాం |
జలార్థం మహాతేజా అపశ్యత్ జల ఆశయం |-౪౧-౧౫|
విసార్య నిపుణాం దృష్టిం తతో అపశ్యత్ ఖగ అధిపం |
పితృణాం మాతులం రామ సుపర్ణం అనిల ఉపమం |-౪౧-౧౬|
ఏనం అబ్రవీత్ వాక్యం వైనతేయో మహాబలః |
మా శుచః పురుషవ్యాఘ్ర వధో అయం లోక సమ్మతః |-౪౧-౧౭|
కపిలేన అప్రమేయేణ దగ్ధా హి ఇమే మహాబలాః |
సలిలం అర్హసి ప్రాజ్ఞ దాతుం ఏషాం హి లౌకికం |-౪౧-౧౮|
గంగా హిమవతో జ్యేష్ఠా దుహితా పురుషర్షభ |
తస్యాం కురు మహాబాహో పితౄణాం తు జల క్రియాం |-౪౧-౧౯|
భస్మ రాశీ కృతాన్ ఏతాన్ పావయేత్ లోక కాంతయా |
తయా క్లిన్నం ఇదం భస్మ గంగయా లోక కాంతయా |
షష్టిం పుత్ర సహస్రాణి స్వర్గ లోకం గమిష్యతి |-౪౧-౨౦|
నిర్గచ్ఛ అశ్వం మహాభాగ సంగృహ్య పురుషర్షభ |
యజ్ఞం పైతామహం వీర నిర్వర్తయితుం అర్హసి |-౪౧-౨౧|
సుపర్ణ వచనం శ్రుత్వా సః అంశుమాన్ అతివీర్యవాన్ |
త్వరితం హయం ఆదాయ పునర్ ఆయాత్ మహాయశాః |-౪౧-౨౨|
తతో రాజానం ఆసాద్య దీక్షితం రఘునందన |
న్యవేదయత్ యథా వృత్తం సుపర్ణ వచనం తథా |-౪౧-౨౩|
తత్ శ్రుత్వా ఘోర సంకాశం వాక్యం అంశుమతో నృపః |
యజ్ఞం నిర్వర్తయామాస యథా కల్పం యథా విధి |-౪౧-౨౪|
స్వ పురం అగమత్ శ్రీమాన్ ఇష్ట యజ్ఞో మహీపతిః |
గంగాయాః ఆగమే రాజా నిశ్చయం అధ్యగచ్ఛత |-౪౧-౨౫|
అగత్వా నిశ్చయం రాజా కాలేన మహతా మహాన్ |
త్రింశత్ వర్ష సహస్రాణి రాజ్యం కృత్వా దివం గతః |-౪౧-౨౬|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే ఏకచత్వారింశః సర్గః |-౪౧|







Om Tat Sat


(Continued ....)

(My humble salutations to the lotus feet of  Swamy jis, Philosophic Scholars and greatful to Wikisource  for the collection)

0 comments:

Post a Comment

About Me

My Photo
gopalakrishna
View my complete profile

Visitors

free counters

Visitors

free counters
Powered by Blogger.

Blog Archive

Visitors

Labels

Blog Archive