Valmiki Ramayanam – Ayodhya Kanda - Part 8









శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే పఞ్చవింశః సర్గః |-౨౫|


సా అపనీయ తం ఆయాసం ఉపస్పృశ్య జలం శుచి |
చకార మాతా రామస్య మంగలాని మనస్వినీ |-౨౫-|
శక్యసే వారయౌఇతుం గచ్ఛేదానీం రఘుత్తమ |
శ్రీఘ్రం వినివర్తస్వ వర్తస్వ సతాం క్రమే |-౨౫-|
యం పాలయసి ధర్మం త్వం ధృత్యా నియమేన |
సవై రాఘవశార్దుల! ధర్మస్త్వామభిరక్షతు |-౨౫-|
యేభ్యః ప్రణమసే పుత్ర చైత్యేష్వాయతనేషు |
తే త్వామభిరక్షంతు వనే సహ మహర్షిభిః |-౨౫-|
యాని దత్తాని తేస్త్రాణి విశ్వామిత్రేణ ధీమతా |
తాని త్వామభిరక్షంతు గుణైస్సముదితం సదా |-౨౫-|
పితృశుశ్రుషయా పుత్ర మాతృశు శ్రూషయా తథా |
సత్యేన మహాబాహో చిరం జీవాభిరక్షితః |-౨౫-|
సమిత్కుశపవిత్రాణి వేద్యశ్చాయతనాని |
స్థణ్ఢిలాని విచిత్రాణి శైలా వృక్షాః కుశుఫా హ్రదాః |-౨౫-|
పతఙ్గాః పన్నగాః సిమ్హాస్త్వాం రక్షంతు నరోత్తమ |
స్వస్తి సాధ్యాః విశ్వే మరుతః మహర్షయః |-౨౫-|
స్వస్తి ధాతా విధాతా స్వస్తి పూషా భగో అర్యమా |
ఋతవః చైవ పక్షాః మాసాః సంవత్సరాః క్షపాః |-౨౫-|
ఋతవశ్చైవ పక్షాశ్చ మాసాస్సంవత్సరాః క్షపాః |
దినాని ముహూర్తాః స్వస్తి కుర్వంతు తే సదా |-౨౫-౧౦|
స్మృతిర్ ధృతిః ధర్మః పాంతు త్వాం పుత్ర సర్వతః |
స్కందః భగవాన్ దేవః సోమః సబృహస్పతిః |-౨౫-౧౧|
సప్త ఋషయో నారదః తే త్వాం రక్షంతు సర్వతః |
యాశ్చాపి సర్వతః సిద్దా దిశ్శ్చ సదిగీశ్వరాః |-౨౫-౧౨|
స్తుతా మయా వనే తస్మిన్ పాంతుత్వాం పుత్ర నిత్యశః |
శైలాః సర్వే సముద్రాశ్చ రాజా వరుణ ఏవ |-౨౫-౧౩|
ద్యౌరంతరిక్షం పృథివీ నద్యస్సర్వాస్తథైవ |
నక్షత్రాణి సర్వాణి గ్రహాః సహదేవతాః |-౨౫-౧౪|
అహోరాత్రే తథా సంధ్యే పాంతు త్వాం వనమాశ్రితం |
ఋతవశ్చైవ ష్ట్పుణ్యా మాసాః సంవత్సరాస్తథా |-౨౫-౧౫|
కలాశ్చ కాష్ఠాశ్చ తథా తవ శర్మ దిశంతు తే |
మహా వనాని చరతః ముని వేషస్య ధీమతః |-౨౫-౧౬|
తవాదిత్యాశ్చ దైత్యాశ్చ భవంతు సుఖదాః సదా |
రాక్షసానాం పిశాచానాం రౌద్రాణాం క్రూరకర్మణాం |-౨౫-౧౭|
క్రవ్యాదానాం సర్వేషం మాభూత్పుత్రక తే భయం |
ప్లవగా వృశ్చికా దంశా మశకాః చైవ కాననే |-౨౫-౧౮|
సరీ సృపాః కీటాః మా భూవన్ గహనే తవ |
మహా ద్విపాః సిమ్హాః వ్యాఘ్రాఋక్షాః దమ్ష్ట్రిణః |-౨౫-౧౯|
మహిషాః శృంగిణో రౌద్రా తే ద్రుహ్యంతు పుత్రక |
నృ మాంస భోజనా రౌద్రా యే అన్యే సత్త్వ జాతయః |-౨౫-౨౦|
మా త్వాం హింసిషుః పుత్ర మయా సంపూజితాః తు ఇహ |
ఆగమాః తే శివాః సంతు సిధ్యంతు పరాక్రమాః |-౨౫-౨౧|
సర్వ సంపత్తయో రామ స్వస్తిమాన్ గచ్చ పుత్రక |
స్వస్తి తే అస్తు ఆంతరిక్షేభ్యః పార్థివేభ్యః పునః పునః |-౨౫-౨౨|
సర్వేభ్యః చైవ దేవేభ్యో యే తే పరిపంథినః |
గురుః సోమశ్చ సూర్యశ్చ ధనదో యమస్తథా |-౨౫-౨౩|
పాంతు త్వామర్చితా రామ! దణ్డకారణ్యవాసినం |
అగ్నిర్వాయుస్తథా ధూమోమంత్రాశ్చర్షిముఖాచ్చ్యుతాః |-౨౫-౨౪|
ఉపస్పర్శనకాలే తు పాంతు త్వాం రఘుందదన |
సర్వ లోక ప్రభుర్ బ్రహ్మా భూత భర్తా తథా ఋషయః |-౨౫-౨౫|
యే శేషాః సురాః తే త్వాం రక్షంతు వన వాసినం |
ఇతి మాల్యైః సుర గణాన్ గంధైః అపి యశస్వినీ |-౨౫-౨౬|
స్తుతిభిః అనురూపాభిర్ ఆనర్చ ఆయత లోచనా |
జ్వలనం సముపాదాయ బ్రాహ్మణేన మహాత్మనా |-౨౫-౨౭|
హావయామాస విధినా రామమఙ్గలకారణాత్ |
ఘృతం శ్వేతాని మాల్యాని సమిధః శ్వేతసర్షపాన్ |-౨౫-౨౮|
ఉపసంపాదయామాస కౌసల్యా పమాఙ్గనా |
ఉపాధ్యాయః విధినా హుత్వ శాంతిమనామయం |-౨౫-౨౯|
హుతహవ్యావశేషేణ బాహ్యం బలిమకల్పయత్ |
మధుదద్యక్షతఘృతైః స్వస్తివాచ్య ద్విజాం స్తతః |-౨౫-౩౦|
వాచయామాస రామస్య వనే స్వస్త్యయనక్రియాః |
తతస్తన్మై ద్విజేంద్రాయ రామమాతా యశస్వినీ |-౨౫-౩౧|
దక్షిణాం ప్రదదౌ కామ్యాం రాఘవం చేదమబ్రవీత్ |
యన్ మంగలం సహస్ర అక్షే సర్వ దేవ నమః కృతే |-౨౫-౩౨|
వృత్ర నాశే సమభవత్ తత్ తే భవతు మంగలం |
యన్ మంగలం సుపర్ణస్య వినతా అకల్పయత్ పురా |-౨౫-౩౩|
అమృతం ప్రార్థయానస్య తత్ తే భవతు మంగలం |
అమృతోత్పాదనే దైత్యాన్ ఘ్నతో వజ్రధరస్య యత్ |-౨౫-౩౪|
అదితిర్మఙ్గళం ప్రాదాత్ తత్తే భవతు మఙ్గళం |
తీన్విక్రమాన్ ప్రకమతో విష్ణోరమితతేజసః |-౨౫-౩౫|
యదాసీన్మఙ్గళం ప్రాదాత్ తత్తే భవతు మఙ్గళం |
ఋతవః సాగరా ద్వీపా వేదా లోకా దిశ్శ్చతే |-౨౫-౩౬|
మంగళాని మహాబాహో దిశంతు శుభవఙ్గళాః |
ఇతి పుత్రస్య శేషాశ్చ కృత్వా శిరసి భామినీ |-౨౫-౩౭|
గందాంశ్చాపి సమాలభ్య రామమాయతలో చనా |
ఓషధీం అపి సిద్ధ అర్థాం విశల్య కరణీం శుభాం |-౨౫-౩౮|
చకార రక్షాం కౌసల్యా మంత్రైః అభిజజాప |
ఉవాచాతిప్రహృష్టేవ సా దుఃఖవశర్తినీ |-౨౫-౩౯|
వాఙ్మాత్రేణ భావేన వాచా సంసజ్జమానయా |
ఆనమ్య మూర్ధ్ని ఆఘ్రాయ పరిష్వజ్య యశస్వినీ |-౨౫-౪౦|
అవదత్ పుత్ర సిద్ధ అర్థో గచ్చ రామ యథా సుఖం |
అరోగం సర్వ సిద్ధ అర్థం అయోధ్యాం పునర్ ఆగతం |-౨౫-౪౧|
పశ్యామి త్వాం సుఖం వత్స సుస్థితం రాజ వేశ్మని |
ప్రణష్టకుఃఖసంకల్పా హర్షవిద్యోతితాననా |-౨౫-౪౨|
ద్రక్ష్యామి త్వాం వనాత్ర్పాప్తం పూర్ణచంద్రమివోదితం |
భద్రాసనగతం రామ వనవాసాదిహాగతం |-౨౫-౪౩|
ద్రక్షామి పునస్త్వాం తు తీర్ణవంతం పితుర్వచః |
మఙ్గశైరుపసంపన్నో వనవాసాదిహాగతః |-౨౫-౪౪|
పధ్వా మమ నిత్యం త్వం కామాన్ సంవర్ధ యాహి భోః |
మయా అర్చితా దేవ గణాః శివ ఆదయో |
మహర్షయో భూత మహా అసుర ఉరగాః |
అభిప్రయాతస్య వనం చిరాయ తే|
హితాని కాంక్షంతు దిశః రాఘవ |-౨౫-౪౫|
ఇతి ఇవ అశ్రు ప్రతిపూర్ణ లోచనా|
సమాప్య స్వస్త్యయనం యథా విధి |
ప్రదక్షిణం చైవ చకార రాఘవం |
పునః పునః అపి నిపీడ్య సస్వజే |-౨౫-౪౬|
తథా తు దేవ్యా కృత ప్రదక్షిణో |
నిపీడ్య మాతుః చరణౌ పునః పునః |
జగామ సీతా నిలయం మహా యశాః |
రాఘవః ప్రజ్వలితః స్వయా శ్రియా |-౨౫-౪౭|
ఇతి రామాయణే అయోధ్యాకాండే పంచవింసః సర్గ
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే పఞ్చవింశః సర్గః |-౨౫|



శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే షడ్వింశః సర్గః |-౨౬|


అభివాద్య తు కౌసల్యాం రామః సంప్రస్థితః వనం |
కృత స్వస్త్యయనో మాత్రా ధర్మిష్ఠే వర్త్మని స్థితః |-౨౬-|
విరాజయన్ రాజ సుతః రాజ మార్గం నరైః వృతం |
హృదయాని ఆమమంథ ఇవ జనస్య గుణవత్తయా |-౨౬-|
వైదేహీ అపి తత్ సర్వం శుశ్రావ తపస్వినీ |
తత్ ఏవ హృది తస్యాః యౌవరాజ్య అభిషేచనం |-౨౬-|
దేవ కార్యం స్మ సా కృత్వా కృతజ్ఞా హృష్ట చేతనా |
అభిజ్ఞా రాజ ధర్మానాం రాజ పుత్రం ప్రతీక్షతే |-౨౬-|
ప్రవివేశ అథ రామః తు స్వ వేశ్మ సువిభూషితం |
ప్రహృష్ట జన సంపూర్ణం హ్రియా కించిత్ అవాన్ ముఖః |-౨౬-|
అథ సీతా సముత్పత్య వేపమానా తం పతిం |
అపశ్యత్ శోక సంతప్తం చింతా వ్యాకులిల ఇంద్రియం |-౨౬-|
తాం దృష్ట్వా హి ధర్మాత్మా శశాక మనోగతం |
తం శోకం రాఘవహ్ సోఢుం తతో వివృతతాం గతః |-౨౬-|
వివర్ణ వదనం దృష్ట్వా తం ప్రస్విన్నం అమర్షణం |
ఆహ దుహ్ఖ అభిసంతప్తా కిం ఇదానీం ఇదం ప్రభో |-౨౬-|
అద్య బార్హస్పతః శ్రీమాన్ యుక్తః పుష్యో రాఘవ |
ప్రోచ్యతే బ్రాహ్మణైః ప్రాజ్ఞైః కేన త్వం అసి దుర్మనాః |-౨౬-|
తే శత శలాకేన జల ఫేన నిభేన |
ఆవృతం వదనం వల్గు చత్రేణ అభివిరాజతే |-౨౬-౧౦|
వ్యజనాభ్యాం ముఖ్యాభ్యాం శత పత్ర నిభ ఈక్షణం |
చంద్ర హంస ప్రకాశాభ్యాం వీజ్యతే తవ ఆననం |-౨౬-౧౧|
వాగ్మినో బందినః అపి ప్రహృష్టాః త్వం నర ఋషభ |
స్తువంతః అద్య దృశ్యంతే మంగలైః సూత మాగధాః |-౨౬-౧౨|
తే క్షౌద్రం దధి బ్రాహ్మణా వేద పారగాః |
మూర్ధ్ని మూర్ధ అవసిక్తస్య దధతి స్మ విధానతః |-౨౬-౧౩|
త్వాం ప్రకృతయః సర్వా శ్రేణీ ముఖ్యాః భూషితాః |
అనువ్రజితుం ఇచ్చంతి పౌర జాపపదాః తథా |-౨౬-౧౪|
చతుర్భిర్ వేగ సంపన్నైః హయైః కాంచన భూషణైః |
ముఖ్యః పుష్య రథో యుక్తః కిం గచ్చతి తే అగ్రతః |-౨౬-౧౫|
హస్తీ అగ్రతః శ్రీమాంస్ తవ లక్షణ పూజితః |
ప్రయాణే లక్ష్యతే వీర కృష్ణ మేఘ గిరి ప్రభః |-౨౬-౧౬|
కాంచన చిత్రం తే పశ్యామి ప్రియ దర్శన |
భద్ర ఆసనం పురః కృత్య యాంతం వీర పురహ్సరం |-౨౬-౧౭|
అభిషేకో యదా సజ్జః కిం ఇదానీం ఇదం తవ |
అపూర్వో ముఖ వర్ణః ప్రహర్షః లక్ష్యతే |-౨౬-౧౮|
ఇతి ఇవ విలపంతీం తాం ప్రోవాచ రఘు నందనః |
సీతే తత్రభవాంస్ తాత ప్రవ్రాజయతి మాం వనం |-౨౬-౧౯|
కులే మహతి సంభూతే ధర్మజ్ఞే ధర్మ చారిణి |
శృణు జానకి యేన ఇదం క్రమేణ అభ్యాగతం మమ |-౨౬-౨౦|
రాజ్ఞా సత్య ప్రతిజ్ఞేన పిత్రా దశరథేన మే |
కైకేయ్యై ప్రీత మనసా పురా దత్తౌ మహా వరౌ |-౨౬-౨౧|
తయా అద్య మమ సజ్జే అస్మిన్న్ అభిషేకే నృప ఉద్యతే |
ప్రచోదితః సమయో ధర్మేణ ప్రతినిర్జితః |-౨౬-౨౨|
చతుర్దశ హి వర్షాణి వస్తవ్యం దణ్డకే మయా |
పిత్రా మే భరతః అపి యౌవరాజ్యే నియోజితః |-౨౬-౨౩|
సో అహం త్వాం ఆగతః ద్రష్టుం ప్రస్థితః విజనం వనం |
భరతస్య సమీపే తే అహం కథ్యః కదాచన |-౨౬-౨౪|
ఋద్ధి యుక్తా హి పురుషా సహంతే పర స్తవం |
తస్మాన్ తే గుణాః కథ్యా భరతస్య అగ్రతః మమ |-౨౬-౨౫|
అపి త్వం తేన భర్తవ్యా విశేషేణ కదాచన
అనుకూలతయా శక్యం సమీపే తస్య వర్తితుం |-౨౬-౨౬|
తస్మై దత్తం నృవతినా యౌవరాజ్యం సనాతనం |
ప్రసాద్యస్త్వయా సీతే నృపతిశ్చ విశేషతః |-౨౬-౨౭|
అహం అపి ప్రతిజ్ఞాం తాం గురోహ్ సమనుపాలయన్ |
వనం అద్య ఏవ యాస్యామి స్థిరా భవ మనస్విని |-౨౬-౨౮|
యాతే మయి కల్యాణి వనం ముని నిషేవితం |
వ్రత ఉపవాస రతయా భవితవ్యం త్వయా అనఘే |-౨౬-౨౯|
కాల్యం ఉత్థాయ దేవానాం కృత్వా పూజాం యథా విధి |
వందితవ్యో దశరథః పితా మమ నర ఈశ్వరః |-౨౬-౩౦|
మాతా మమ కౌసల్యా వృద్ధా సంతాప కర్శితా |
ధర్మం ఏవ అగ్రతః కృత్వా త్వత్తః సమ్మానం అర్హతి |-౨౬-౩౧|
వందితవ్యాః తే నిత్యం యాః శేషా మమ మాతరః |
స్నేహ ప్రణయ సంభోగైః సమా హి మమ మాతరః |-౨౬-౩౨|
భ్రాతృ పుత్ర సమౌ అపి ద్రష్టవ్యౌ విశేషతః |
త్వయా లక్ష్మణ శత్రుఘ్నౌ ప్రాణైః ప్రియతరౌ మమ |-౨౬-౩౩|
విప్రియం కర్తవ్యం భరతస్య కదాచన |
హి రాజా ప్రభుః చైవ దేశస్య కులస్య |-౨౬-౩౪|
ఆరాధితా హి శీలేన ప్రయత్నైః ఉపసేవితాః |
రాజానః సంప్రసీదంతి ప్రకుప్యంతి విపర్యయే |-౨౬-౩౫|
ఔరసాన్ అపి పుత్రాన్ హి త్యజంతి అహిత కారిణః |
సమర్థాన్ సంప్రగృహ్ణంతి జనాన్ అపి నర అధిపాః |-౨౬-౩౬|
సా త్వం వసేహ కల్యాణి రాజ్ఞః సమనువర్తినీ |
భరతస్య రతా ధర్మే సత్యవ్రతపరాయణా |-౨౬-౩౭|
అహం గమిష్యామి మహా వనం ప్రియే |
త్వయా హి వస్తవ్యం ఇహ ఏవ భామిని |
యథా వ్యలీకం కురుషే కస్యచిత్ |
తథా త్వయా కార్యం ఇదం వచో మమ |-౨౬-౩౮|
ఇతి శ్రీమద్రామయణే అయోధ్యాకాండే షడ్వింశః సర్గః
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే షడ్వింశః సర్గః |-౨౬|








Om Tat Sat


(Continued ....)

(My humble salutations to the lotus feet of  Swamy jis, Philosophic Scholars and greatful to Wikisource  for the collection)

0 comments:

Post a Comment

About Me

My Photo
gopalakrishna
View my complete profile

Visitors

free counters

Visitors

free counters
Powered by Blogger.

Blog Archive

Visitors

Labels

Blog Archive