Valmiki Ramayanam – Ayodhya Kanda - Part 40

తతహ్ పురుష సిమ్హానాం వృ్ఇతానాం తైహ్ సుహృ్ఇద్ గణైహ్ |
షొచతాం ఎవ రజనీ దుహ్ఖెన వ్యత్యవర్తత || 2-105-1
రజన్యాం సుప్రభాతాయాం భ్రాతరహ్ తె సుహృ్ఇద్ వృ్ఇతాహ్ |
మందాకిన్యాం హుతం జప్యం కృ్ఇత్వా రామం ఉపాగమన్ || 2-105-2
తూష్ణీం తె సముపాసీనా న కష్చిత్ కించిద్ అబ్రవీత్ |
భరతహ్ తు సుహృ్ఇన్ మధ్యె రామ వచనం అబ్రవీత్ || 2-105-3
సాంత్వితా మామికా మాతా దత్తం రాజ్యం ఇదం మమ |
తద్ దదామి తవ ఎవ అహం భుంక్ష్వ రాజ్యం అకణ్టకం || 2-105-4
మహతా ఇవ అంబు వెగెన భిన్నహ్ సెతుర్ జల ఆగమె |
దురావారం త్వద్ అన్యెన రాజ్య ఖణ్డం ఇదం మహత్ || 2-105-5
గతిం ఖర ఇవ అష్వస్య తార్క్ష్యస్య ఇవ పతత్రిణహ్ |
అనుగంతుం న షక్తిర్ మె గతిం తవ మహీ పతె || 2-105-6
సుజీవం నిత్యషహ్ తస్య యహ్ పరైర్ ఉపజీవ్యతె |
రామ తెన తు దుర్జీవం యహ్ పరాన్ ఉపజీవతి || 2-105-7
యథా తు రొపితొ వృ్ఇక్షహ్ పురుషెణ వివర్ధితహ్ |
హ్రస్వకెన దురారొహొ రూఢ స్కంధొ మహా ద్రుమహ్ || 2-105-8
స యదా పుష్పితొ భూత్వా ఫలాని న విదర్షయెత్ |
స తాం న అనుభవెత్ ప్రీతిం యస్య హెతొహ్ ప్రభావితహ్ || 2-105-9
ఎషా ఉపమా మహా బాహొ త్వం అర్థం వెత్తుం అర్హసి |
యది త్వం అస్మాన్ ఋ్ఇషభొ భర్తా భృ్ఇత్యాన్ న షాధి హి || 2-105-10
ష్రెణయహ్ త్వాం మహా రాజ పష్యంతు అగ్ర్యాహ్ చ సర్వషహ్ |
ప్రతపంతం ఇవ ఆదిత్యం రాజ్యె స్థితం అరిం దమం || 2-105-11
తవ అనుయానె కాకుత్ష్థ మత్తా నర్దంతు కుఝ్ణ్జరాహ్ |
అంతహ్ పుర గతా నార్యొ నందంతు సుసమాహితాహ్ || 2-105-12
తస్య సాధు ఇత్య్ అమన్యంత నాగరా వివిధా జనాహ్ |
భరతస్య వచహ్ ష్రుత్వా రామం ప్రత్యనుయాచతహ్ || 2-105-13
తం ఎవం దుహ్ఖితం ప్రెక్ష్య విలపంతం యషస్వినం |
రామహ్ కృ్ఇత ఆత్మా భరతం సమాష్వాసయద్ ఆత్మవాన్ || 2-105-14
న ఆత్మనహ్ కామ కారొ అస్తి పురుషొ అయం అనీష్వరహ్ |
ఇతహ్ చ ఇతరతహ్ చ ఎనం కృ్ఇత అంతహ్ పరికర్షతి || 2-105-15
సర్వె క్షయ అంతా నిచయాహ్ పతన అంతాహ్ సముగ్చ్ఛ్రయాహ్ |
సమ్యొగా విప్రయొగ అంతా మరణ అంతం చ జీవితం || 2-105-16
యథా ఫలానం పక్వానాం న అన్యత్ర పతనాద్ భయం |
ఎవం నరస్య జాతస్య న అన్యత్ర మరణాద్ భయం || 2-105-17
యథా అగారం దృ్ఇఢ స్థూణం జీర్ణం భూత్వా అవసీదతి |
తథా అవసీదంతి నరా జరా మృ్ఇత్యు వషం గతాహ్ || 2-105-18
అత్యెతి రజనీ యా తు సా న ప్రతినివర్తతె |
యాత్యెవ యమునా పూర్ణా సముద్రముదకాకులం || 2-105-19
అహొ రాత్రాణి గగ్చ్ఛంతి సర్వెషాం ప్రాణినాం ఇహ |
ఆయూమ్షి క్షపయంత్య్ ఆషు గ్రీష్మె జలం ఇవ అమ్షవహ్ || 2-105-20
ఆత్మానం అనుషొచ త్వం కిం అన్యం అనుషొచసి |
ఆయుహ్ తె హీయతె యస్య స్థితస్య చ గతస్య చ || 2-105-21
సహ ఎవ మృ్ఇత్యుర్ వ్రజతి సహ మృ్ఇత్యుర్ నిషీదతి |
గత్వా సుదీర్ఘం అధ్వానం సహ మృ్ఇత్యుర్ నివర్తతె || 2-105-22
గాత్రెషు వలయహ్ ప్రాప్తాహ్ ష్వెతాహ్ చైవ షిరొ రుహాహ్ |
జరయా పురుషొ జీర్ణహ్ కిం హి కృ్ఇత్వా ప్రభావయెత్ || 2-105-23
నందంత్య్ ఉదిత ఆదిత్యె నందంత్య్ అస్తం ఇతె రవౌ |
ఆత్మనొ న అవబుధ్యంతె మనుష్యా జీవిత క్షయం || 2-105-24
హృ్ఇష్యంత్య్ ఋ్ఇతు ముఖం దృ్ఇష్ట్వా నవం నవం ఇహ ఆగతం |
ఋ్ఇతూనాం పరివర్తెన ప్రాణినాం ప్రాణ సంక్షయహ్ || 2-105-25
యథా కాష్ఠం చ కాష్ఠం చ సమెయాతాం మహా అర్ణవె |
సమెత్య చ వ్యపెయాతాం కాలం ఆసాద్య కంచన || 2-105-26
ఎవం భార్యాహ్ చ పుత్రాహ్ చ జ్ఞాతయహ్ చ వసూని చ |
సమెత్య వ్యవధావంతి ధ్రువొ హ్య్ ఎషాం వినా భవహ్ || 2-105-27
న అత్ర కష్చిద్ యథా భావం ప్రాణీ సమభివర్తతె |
తెన తస్మిన్ న సామర్థ్యం ప్రెతస్య అస్త్య్ అనుషొచతహ్ || 2-105-28
యథా హి సార్థం గగ్చ్ఛంతం బ్రూయాత్ కష్చిత్ పథి స్థితహ్ |
అహం అప్య్ ఆగమిష్యామి పృ్ఇష్ఠతొ భవతాం ఇతి || 2-105-29
ఎవం పూర్వైర్ గతొ మార్గహ్ పితృ్ఇ పైతామహొ ధ్రువహ్ |
తం ఆపన్నహ్ కథం షొచెద్ యస్య న అస్తి వ్యతిక్రమహ్ || 2-105-30
వయసహ్ పతమానస్య స్రొతసొ వా అనివర్తినహ్ |
ఆత్మా సుఖె నియొక్తవ్యహ్ సుఖ భాజహ్ ప్రజాహ్ స్మృ్ఇతాహ్ || 2-105-31
ధర్మ ఆత్మా స షుభైహ్ కృ్ఇత్స్నైహ్ క్రతుభిహ్ చ ఆప్త దక్షిణైహ్ |
ధూత పాపొ గతహ్ స్వర్గం పితా నహ్ పృ్ఇథివీ పతిహ్ || 2-105-32
భృ్ఇత్యానాం భరణాత్ సమ్యక్ ప్రజానాం పరిపాలనాత్ |
అర్థ ఆదానాచ్ చ ధార్మెణ పితా నహ్ త్రిదివం గతహ్ || 2-105-33
కర్మభిస్తు షుభైరిశ్టైహ్ క్రతుభిష్చావ్తదక్శిణహ్ |
స్వర్గం దషరథహ్ ప్రాప్తహ్ పితా నహ్ పృ్ఇథివీపతిహ్ || 2-105-34
ఇష్ట్వా బహువిధైర్ యజ్ఞైర్ భొగామ్హ్ చ అవాప్య పుష్కలాన్ |
ఉత్తమం చ ఆయుర్ ఆసాద్య స్వర్ గతహ్ పృ్ఇథివీ పతిహ్ || 2-105-35
ఆయురుత్తమమాసాద్య భొగానపి చ రాఘవహ్ |
స న షొచ్యహ్ పితా తాత స్వర్గతహ్ సత్కృ్ఇతహ్ సతాం || 2-105-36
స జీర్ణం మానుషం దెహం పరిత్యజ్య పితా హి నహ్ |
దైవీం ఋ్ఇద్ధిం అనుప్రాప్తొ బ్రహ్మ లొక విహారిణీం || 2-105-37
తం తు న ఎవం విధహ్ కష్చిత్ ప్రాజ్ఞహ్ షొచితుం అర్హతి |
త్వద్ విధొ యద్ విధహ్ చ అపి ష్రుతవాన్ బుద్ధిమత్తరహ్ || 2-105-38
ఎతె బహు విధాహ్ షొకా విలాప రుదితె తథా |
వర్జనీయా హి ధీరెణ సర్వ అవస్థాసు ధీమతా || 2-105-39
స స్వస్థొ భవ మా షొచొ యాత్వా చ ఆవస తాం పురీం |
తథా పిత్రా నియుక్తొ అసి వషినా వదతాము వర || 2-105-40
యత్ర అహం అపి తెన ఎవ నియుక్తహ్ పుణ్య కర్మణా |
తత్ర ఎవ అహం కరిష్యామి పితుర్ ఆర్యస్య షాసనం || 2-105-41
న మయా షాసనం తస్య త్యక్తుం న్యాయ్యం అరిం దమ |
తత్ త్వయా అపి సదా మాన్యం స వై బంధుహ్ స నహ్ పితా || 2-105-42
తద్వచహ్ పితురెవాహం సమ్మతం ధర్మచారిణహ్ |
కర్మణా పాలయిశ్యామి వనవాసెన రాఘవ || 2-105-43
ధార్మికెణానృ్ఇషంసెన నరెణ గురువర్తినా |
భవితవ్యం నరవ్యాఘ్రం పరలొకం జిగీశతా 2-105-44
ఆత్మానమనుతిశ్ఠ త్వం స్వభావెన నరర్శభ |
నిషామ్య తు షుభం వృ్ఇత్తం పితుర్దషరథస్య నహ్ 2-105-45
ఇత్యెవముక్త్వా వచనం మహాత్మా|
పితుర్నిదెషప్రతిపాలనార్థం |
యువీయసం భ్రాతరమర్థవచ్చ |
ప్రభుర్ముహూర్తాద్విరరామ రామహ్ || 2-105-46

ఎవం ఉక్త్వా తు విరతె రామె వచనం అర్థవత్ |
తతొ మందాకినీతీరె రామం ప్రకృ్ఇతివత్సలం || 2-106-1
ఉవాచ భరతహ్ చిత్రం ధార్మికొ ధార్మికం వచహ్ |
కొ హి స్యాద్ ఈదృ్ఇషొ లొకె యాదృ్ఇషహ్ త్వం అరిం దమ || 2-106-2
న త్వాం ప్రవ్యథయెద్ దుహ్ఖం ప్రీతిర్ వా న ప్రహర్షయెత్ |
సమ్మతహ్ చ అసి వృ్ఇద్ధానాం తామ్హ్ చ పృ్ఇగ్చ్ఛసి సమ్షయాన్ || 2-106-3
యథా మృ్ఇతహ్ తథా జీవన్ యథా అసతి తథా సతి |
యస్య ఎష బుధ్ది లాభహ్ స్యాత్ పరితప్యెత కెన సహ్ || 2-106-4
పరావరజ్ఝ్ణొ యష్చ స్యాత్ యథా త్వం మనుజాధిప |
స ఎవం వ్యసనం ప్రాప్య న విషీదితుం అర్హతి || 2-106-5
అమర ఉపమ సత్త్వహ్ త్వం మహాత్మా సత్య సంగరహ్ |
సర్వజ్ఞహ్ సర్వ దర్షీ చ బుద్ధిమామ్హ్ చ అసి రాఘవ || 2-106-6
న త్వాం ఎవం గుణైర్ యుక్తం ప్రభవ అభవ కొవిదం |
అవిషహ్యతమం దుహ్ఖం ఆసాదయితుం అర్హతి || 2-106-7
ప్రొషితె మయి యత్ పాపం మాత్రా మత్ కారణాత్ కృ్ఇతం |
క్షుద్రయా తద్ అనిష్టం మె ప్రసీదతు భవాన్ మమ || 2-106-8
ధర్మ బంధెన బద్ధొ అస్మి తెన ఇమాం న ఇహ మాతరం |
హన్మి తీవ్రెణ దణ్డెన దణ్డ అర్హాం పాప కారిణీం || 2-106-9
కథం దషరథాజ్ జాతహ్ షుద్ధ అభిజన కర్మణహ్ |
జానన్ ధర్మం అధర్మిష్ఠం కుర్యాం కర్మ జుగుప్సితం || 2-106-10
గురుహ్ క్రియావాన్ వృ్ఇద్ధహ్ చ రాజా ప్రెతహ్ పితా ఇతి చ |
తాతం న పరిగర్హెయం దైవతం చ ఇతి సంసది || 2-106-11
కొ హి ధర్మ అర్థయొర్ హీనం ఈదృ్ఇషం కర్మ కిల్బిషం |
స్త్రియాహ్ ప్రియ చికీర్షుహ్ సన్ కుర్యాద్ ధర్మజ్ఞ ధర్మవిత్ || 2-106-12
అంత కాలె హి భూతాని ముహ్యంతి ఇతి పురా ష్రుతిహ్ |
రాజ్ఞా ఎవం కుర్వతా లొకె ప్రత్యక్షా సా ష్రుతిహ్ కృ్ఇతా || 2-106-13
సాధు అర్థం అభిసంధాయ క్రొధాన్ మొహాచ్ చ సాహసాత్ |
తాతస్య యద్ అతిక్రాంతం ప్రత్యాహరతు తద్ భవాన్ || 2-106-14
పితుర్ హి సమతిక్రాంతం పుత్రొ యహ్ సాధు మన్యతె |
తద్ అపత్యం మతం లొకె విపరీతం అతొ అన్యథా || 2-106-15
తద్ అపత్యం భవాన్ అస్తు మా భవాన్ దుష్కృ్ఇతం పితుహ్ |
అభిపత్ తత్ కృ్ఇతం కర్మ లొకె ధీర విగర్హితం || 2-106-16
కైకెయీం మాం చ తాతం చ సుహృ్ఇదొ బాంధవామ్హ్ చ నహ్ |
పౌర జానపదాన్ సర్వామ్హ్ త్రాతు సర్వం ఇదం భవాన్ || 2-106-17
క్వ చ అరణ్యం క్వ చ క్షాత్రం క్వ జటాహ్ క్వ చ పాలనం |
ఈదృ్ఇషం వ్యాహతం కర్మ న భవాన్ కర్తుం అర్హతి || 2-106-18
ఎశ హి ప్రథమొ ధర్మహ్ క్శత్రియస్యాభిశెచనం |
యెన షక్యం మహాప్రాజ్ఝ్ణ్ ప్రజానాం పరిపాలనం 2-106-19
కష్చ ప్రత్యక్శముత్సృ్ఇజ్య సంషయస్థమలక్శణం |
ఆయతిస్థం చరెద్ధర్మం క్శత్రబంధురనిష్చితం 2-106-20
అథ క్లెషజం ఎవ త్వం ధర్మం చరితుం ఇగ్చ్ఛసి |
ధర్మెణ చతురొ వర్ణాన్ పాలయన్ క్లెషం ఆప్నుహి || 2-106-21
చతుర్ణాం ఆష్రమాణాం హి గార్హస్థ్యం ష్రెష్ఠం ఆష్రమం |
పాహుర్ ధర్మజ్ఞ ధర్మజ్ఞాహ్ తం కథం త్యక్తుం అర్హసి || 2-106-22
ష్రుతెన బాలహ్ స్థానెన జన్మనా భవతొ హ్య్ అహం |
స కథం పాలయిష్యామి భూమిం భవతి తిష్ఠతి || 2-106-23
హీన బుద్ధి గుణొ బాలొ హీనహ్ స్థానెన చ అప్య్ అహం |
భవతా చ వినా భూతొ న వర్తయితుం ఉత్సహె || 2-106-24
ఇదం నిఖిలం అవ్యగ్రం పిత్ర్యం రాజ్యం అకణ్టకం |
అనుషాధి స్వధర్మెణ ధర్మజ్ఞ సహ బాంధవైహ్ || 2-106-25
ఇహ ఎవ త్వా అభిషించంతు ధర్మజ్ఞ సహ బాంధవైహ్ |
ఋ్ఇత్విజహ్ సవసిష్ఠాహ్ చ మంత్రవన్ మంత్ర కొవిదాహ్ || 2-106-26
అభిషిక్తహ్ త్వం అస్మాభిర్ అయొధ్యాం పాలనె వ్రజ |
విజిత్య తరసా లొకాన్ మరుద్భిర్ ఇవ వాసవహ్ || 2-106-27
ఋ్ఇణాని త్రీణ్య్ అపాకుర్వన్ దుర్హృ్ఇదహ్ సాధు నిర్దహన్ |
సుహృ్ఇదహ్ తర్పయన్ కామైహ్ త్వం ఎవ అత్ర అనుషాధి మాం || 2-106-28
అద్య ఆర్య ముదితాహ్ సంతు సుహృ్ఇదహ్ తె అభిషెచనె |
అద్య భీతాహ్ పాలయంతాం దుర్హృ్ఇదహ్ తె దిషొ దష || 2-106-29
ఆక్రొషం మమ మాతుహ్ చ ప్రమృ్ఇజ్య పురుష ఋ్ఇషభ |
అద్య తత్ర భవంతం చ పితరం రక్ష కిల్బిషాత్ || 2-106-30
షిరసా త్వా అభియాచె అహం కురుష్వ కరుణాం మయి |
బాంధవెషు చ సర్వెషు భూతెషు ఇవ మహా ఈష్వరహ్ || 2-106-31
అథ వా పృ్ఇష్ఠతహ్ కృ్ఇత్వా వనం ఎవ భవాన్ ఇతహ్ |
గమిష్యతి గమిష్యామి భవతా సార్ధం అప్య్ అహం || 2-106-32
తథాపి రామొ భరతెన తామ్యత |
ప్రసాద్యమానహ్ షిరసా మహీ పతిహ్ |
న చైవ చక్రె గమనాయ సత్త్వవాన్ |
మతిం పితుహ్ తద్ వచనె ప్రతిష్ఠితహ్ || 2-106-33
తద్ అద్భుతం స్థైర్యం అవెక్ష్య రాఘవె |
సమం జనొ హర్షం అవాప దుహ్ఖితహ్ |
న యాత్య్ అయొధ్యాం ఇతి దుహ్ఖితొ అభవత్ |
స్థిర ప్రతిజ్ఞత్వం అవెక్ష్య హర్షితహ్ || 2-106-34
తం ఋ్ఇత్విజొ నైగమ యూథ వల్లభాహ్ |
తథా విసమ్జా అష్రు కలాహ్ చ మాతరహ్ |
తథా బ్రువాణం భరతం ప్రతుష్టువుహ్ |
ప్రణమ్య రామం చ యయాచిరె సహ || 2-106-35

పునర్ ఎవం బ్రువాణం తు భరతం లక్ష్మణ అగ్రజహ్ |
ప్రత్యువచ తతహ్ ష్రీమాన్ జ్ఞాతి మధ్యె అతిసత్కృ్ఇతహ్ || 2-107-1
ఉపపన్నం ఇదం వాక్యం యత్ త్వం ఎవం అభాషథాహ్ |
జాతహ్ పుత్రొ దషరథాత్ కైకెయ్యాం రాజ సత్తమాత్ || 2-107-2
పురా భ్రాతహ్ పితా నహ్ స మాతరం తె సముద్వహన్ |
మాతామహె సమాష్రౌషీద్ రాజ్య షుల్కం అనుత్తమం || 2-107-3
దెవ అసురె చ సంగ్రామె జనన్యై తవ పార్థివహ్ |
సంప్రహృ్ఇష్టొ దదౌ రాజా వరం ఆరాధితహ్ ప్రభుహ్ || 2-107-4
తతహ్ సా సంప్రతిష్రావ్య తవ మాతా యషస్వినీ |
అయాచత నర ష్రెష్ఠం ద్వౌ వరౌ వర వర్ణినీ || 2-107-5
తవ రాజ్యం నర వ్యాఘ్ర మమ ప్రవ్రాజనం తథా |
తచ్ చ రాజా తథా తస్యై నియుక్తహ్ ప్రదదౌ వరౌ || 2-107-6
తెన పిత్రా అహం అప్య్ అత్ర నియుక్తహ్ పురుష ఋ్ఇషభ |
చతుర్దష వనె వాసం వర్షాణి వరదానికం || 2-107-7
సొ అహం వనం ఇదం ప్రాప్తొ నిర్జనం లక్ష్మణ అన్వితహ్ |
షీతయా చ అప్రతిద్వంద్వహ్ సత్య వాదె స్థితహ్ పితుహ్ || 2-107-8
భవాన్ అపి తథా ఇత్య్ ఎవ పితరం సత్య వాదినం |
కర్తుం అర్హతి రాజ ఇంద్రం క్షిప్రం ఎవ అభిషెచనాత్ || 2-107-9
ఋ్ఇణాన్ మొచయ రాజానం మత్ కృ్ఇతె భరత ప్రభుం |
పితరం త్రాహి ధర్మజ్ఞ మాతరం చ అభినందయ || 2-107-10
ష్రూయతె హి పురా తాత ష్రుతిర్ గీతా యషస్వినీ |
గయెన యజమానెన గయెషు ఎవ పితృ్ఇఋ్ఇన్ ప్రతి || 2-107-11
పుం నామ్నా నరకాద్ యస్మాత్ పితరం త్రాయతె సుతహ్ |
తస్మాత్ పుత్ర ఇతి ప్రొక్తహ్ పితృ్ఇఋ్ఇన్ యత్ పాతి వా సుతహ్ || 2-107-12
ఎష్టవ్యా బహవహ్ పుత్రా గుణవంతొ బహు ష్రుతాహ్ |
తెషాం వై సమవెతానాం అపి కష్చిద్ గయాం వ్రజెత్ || 2-107-13
ఎవం రాజ ఋ్ఇషయహ్ సర్వె ప్రతీతా రాజ నందన |
తస్మాత్ త్రాహి నర ష్రెష్ఠ పితరం నరకాత్ ప్రభొ || 2-107-14
అయొధ్యాం గగ్చ్ఛ భరత ప్రకృ్ఇతీర్ అనురంజయ |
షత్రుఘ్న సహితొ వీర సహ సర్వైర్ ద్విజాతిభిహ్ || 2-107-15
ప్రవెక్ష్యె దణ్డక అరణ్యం అహం అప్య్ అవిలంబయన్ |
ఆభ్యాం తు సహితొ రాజన్ వైదెహ్యా లక్ష్మణెన చ || 2-107-16
త్వం రాజా భవ భరత స్వయం నరాణాం |
వన్యానాం అహం అపి రాజ రాణ్ మృ్ఇగాణాం |
గగ్చ్ఛ త్వం పుర వరం అద్య సంప్రహృ్ఇష్టహ్ |
సమ్హృ్ఇష్టహ్ తు అహం అపి దణ్డకాన్ ప్రవెక్ష్యె || 2-107-17
చాయాం తె దిన కర భాహ్ ప్రబాధమానం |
వర్షత్రం భరత కరొతు మూర్ధ్ని షీతాం |
ఎతెషాం అహం అపి కానన ద్రుమాణాం |
చాయాం తాం అతిషయినీం సుఖం ష్రయిష్యె || 2-107-18
షత్రుఘ్నహ్ కుషల మతిహ్ తు తె సహాయహ్ |
సౌమిత్రిర్ మమ విదితహ్ ప్రధాన మిత్రం |
చత్వారహ్ తనయ వరా వయం నర ఇంద్రం |
సత్యస్థం భరత చరామ మా విషాదం || 2-107-19

ఆష్వాసయంతం భరతం జాబాలిర్ బ్రాహ్మణ ఉత్తమహ్ |
ఉవాచ రామం ధర్మజ్ఞం ధర్మ అపెతం ఇదం వచహ్ || 2-108-1
సాధు రాఘవ మా భూత్ తె బుద్ధిర్ ఎవం నిరర్థకా |
ప్రాకృ్ఇతస్య నరస్య ఇవ ఆర్య బుద్ధెహ్ తపస్వినహ్ || 2-108-2
కహ్ కస్య పురుషొ బంధుహ్ కిం ఆప్యం కస్య కెనచిత్ |
యద్ ఎకొ జాయతె జంతుర్ ఎక ఎవ వినష్యతి || 2-108-3
తస్మాన్ మాతా పితా చ ఇతి రామ సజ్జెత యొ నరహ్ |
ఉన్మత్త ఇవ స జ్ఞెయొ న అస్తి కాచిద్ద్ హి కస్యచిత్ || 2-108-4
యథా గ్రామ అంతరం గగ్చ్ఛన్ నరహ్ కష్చిద్ క్వచిద్ వసెత్ |
ఉత్సృ్ఇజ్య చ తం ఆవాసం ప్రతిష్ఠెత అపరె అహని || 2-108-5
ఎవం ఎవ మనుష్యాణాం పితా మాతా గృ్ఇహం వసు |
ఆవాస మాత్రం కాకుత్స్థ సజ్జంతె న అత్ర సజ్జనాహ్ || 2-108-6
పిత్ర్యం రాజ్యం సముత్సృ్ఇజ్య స న అర్హతి నర ఉత్తమ |
ఆస్థాతుం కాపథం దుహ్ఖం విషమం బహు కణ్టకం || 2-108-7
సమృ్ఇద్ధాయాం అయొధ్యాయాం ఆత్మానం అభిషెచయ |
ఎక వెణీ ధరా హి త్వాం నగరీ సంప్రతీక్షతె || 2-108-8
రాజ భొగాన్ అనుభవన్ మహా అర్హాన్ పార్థివ ఆత్మజ |
విహర త్వం అయొధ్యాయాం యథా షక్రహ్ త్రివిష్టపె || 2-108-9
న తె కష్చిద్ దషరతహ్హ్ త్వం చ తస్య న కష్చన |
అన్యొ రాజా త్వం అన్యహ్ చ తస్మాత్ కురు యద్ ఉచ్యతె || 2-108-10
బీజమాత్రం పితా జంతొహ్ షుక్లం రుధిరమెవ చ |
సంయుక్తమృ్ఇతుమన్మాత్రా పురుశస్యెహ జన్మ తత్ || 2-108-11
గతహ్ స నృ్ఇపతిహ్ తత్ర గంతవ్యం యత్ర తెన వై |
ప్రవృ్ఇత్తిర్ ఎషా మర్త్యానాం త్వం తు మిథ్యా విహన్యసె || 2-108-12
అర్థ ధర్మ పరా యె యె తామ్హ్ తాన్ షొచామి న ఇతరాన్ |
తె హి దుహ్ఖం ఇహ ప్రాప్య వినాషం ప్రెత్య భెజిరె || 2-108-13
అష్టకా పితృ్ఇ దైవత్యం ఇత్య్ అయం ప్రసృ్ఇతొ జనహ్ |
అన్నస్య ఉపద్రవం పష్య మృ్ఇతొ హి కిం అషిష్యతి || 2-108-14
యది భుక్తం ఇహ అన్యెన దెహం అన్యస్య గగ్చ్ఛతి |
దద్యాత్ ప్రవసతహ్ ష్రాద్ధం న తత్ పథ్య్ అషనం భవెత్ || 2-108-15
దాన సంవననా హ్య్ ఎతె గ్రంథా మెధావిభిహ్ కృ్ఇతాహ్ |
యజస్వ దెహి దీక్షస్వ తపహ్ తప్యస్వ సంత్యజ || 2-108-16
స న అస్తి పరం ఇత్య్ ఎవ కురు బుద్ధిం మహా మతె |
ప్రత్యక్షం యత్ తద్ ఆతిష్ఠ పరొక్షం పృ్ఇష్ఠతహ్ కురు || 2-108-17
సతాం బుద్ధిం పురహ్ కృ్ఇత్య సర్వ లొక నిదర్షినీం |
రాజ్యం త్వం ప్రతిగృ్ఇహ్ణీష్వ భరతెన ప్రసాదితహ్ || 2-108-18

Om Tat Sat

(Continued ....)

(My humble salutations to the lotus feet of  Swamy jis, Philosophic Scholars and greatful to Wikisource  for the collection)