|
|
|
|
శరద్ వ్యపాయే హేమంతఋతుర్ ఇష్టః ప్రవర్తత |౩-౧౬-౧|
స కదాచిత్ ప్రభాతాయాం శర్వర్యాం రఘునందనః |
ప్రయయావ అభిషేకార్థం రమ్యం గోదావరీం నదీం |౩-౧౬-౨|
ప్రహ్వః కలశ హసతః తం సీతయా సహ వీర్యవాన్ |
పృష్ఠతో అనువ్రజన్ భ్రాతా సౌమిత్రిర్ ఇదం అబ్రవీత్ |౩-౧౬-౩|
అయం స కాలః సంప్రాప్తః ప్రియో యః తే ప్రియంవద |
అలంకృత ఇవ ఆభాతి యేన సంవత్సరః శుభః |౩-౧౬-౪|
నీహార పరుషో లోకః పృథివీ సస్య మాలినీ |
జలాని అనుపభోగ్యాని సుభగో హవ్య వాహనః |౩-౧౬-౫|
నవ ఆగ్రయణ పూజాభిర్ అభ్యర్చ్య పితృ దేవతాః |
కృత ఆగ్రయణకాః కాలే సంతో విగత కల్మషాః |౩-౧౬-౬|
ప్రాజ్యకామా జనపదాః సంపన్నతర గో రసాః |
విచరంతి మహీపాలా యాత్ర అర్థం విజిగీషవః |౩-౧౬-౭|
సేవమానే దృఢం సూర్యే దిశం అంతక సేవితాం |
విహీన తిలకా ఇవ స్త్రీ న ఉత్తరా దిక్ ప్రకాశతే |౩-౧౬-౮|
ప్రకృత్యా హిమ కోశ ఆఢ్యో దూర సూర్యాః చ సాంప్రతం |
యథార్థ నామా సువ్యక్తం హిమవాన్ హిమవాన్ గిరిః |౩-౧౬-౯|
అత్యంత సుఖ సంచారా మధ్యాహ్నే స్పర్శతః సుఖాః |
దివసాః సుభగ ఆదిత్యాః ఛాయా సలిల దుర్భగాః |౩-౧౬-౧౦|
మృదు సూర్యాః సనీహారాః పటు శీతాః సమారుతాః |
శూన్య అరణ్యా హిమ ధ్వస్తా దివసా భాంతి సాంప్రతం |౩-౧౬-౧౧|
నివృత్త ఆకాశ శయనాః పుష్యనీతా హిమ అరుణాః |
శీతా వృద్ధతర ఆయామః త్రి యామా యాంతి సాంప్రతం |౩-౧౬-౧౨|
రవి సంక్రాంత సౌభాగ్యః తుషార అరుణ మణ్డలః |
నిఃశ్వాస అంధ ఇవ ఆదర్శాః చంద్రమా న ప్రకాశతే |౩-౧౬-౧౩|
జ్యోత్స్నా తుషార మలినా పౌర్ణమాస్యాం న రాజతే |
సీతా ఇవ చ ఆతప శ్యామా లక్ష్యతే న తు శోభతే |౩-౧౬-౧౪|
ప్రకృత్యా శీతల స్పర్శో హిమ విద్ధాః చ సాంప్రతం |
ప్రవాతి పశ్చిమో వాయుః కాలే ద్వి గుణ శీతలః |౩-౧౬-౧౫|
బాష్ప చ్ఛన్నాని అరణ్యాని యవ గోధూమవంతి చ |
శోభంతే అభ్యుదితే సూర్యే నదద్భిః క్రౌంచ సారసైః |౩-౧౬-౧౬|
ఖర్జూర పుష్ప ఆకృతిభిః శిరోభిః పూర్ణ తణ్డులైః |
శోభంతే కించిద్ ఆలంబాః శాలయః కనక ప్రభాః |౩-౧౬-౧౭|
మయూఖైః ఉపసర్పద్భిః హిమ నీహార సంవృతైః |
దూరం అభ్యుదితః సూర్యః శశాంక ఇవ లక్ష్యతే |౩-౧౬-౧౮|
అగ్రాహ్య వీర్యః పూర్వాహ్ణే మధ్యాహ్నే స్పర్శతః సుఖః |
సంరక్తః కించిద్ ఆపాణ్డుః ఆతపః శోభతే క్షితౌ |౩-౧౬-౧౯|
అవశ్యాయ నిపాతేన కించిత్ ప్రక్లిన్న శాద్వలా |
వనానాం శోభతే భూమిర్ నివిష్ట తరుణ ఆతపా |౩-౧౬-౨౦|
స్పృశన్ తు సువిపులం శీతం ఉదకం ద్విరదః సుఖం |
అత్యంత తృషితో వన్యః ప్రతిసంహరతే కరం |౩-౧౬-౨౧|
ఏతే హి సముపాసీనా విహగా జలచారిణః |
న అవగాహంతి సలిలం అప్రగల్భా ఇవ ఆవహం |౩-౧౬-౨౨|
అవశ్యాయ తమో నద్ధా నీహార తమసా ఆవృతాః |
ప్రసుప్తా ఇవ లక్ష్యంతే విపుష్పా వన రాజయః |౩-౧౬-౨౩|
బాష్ప సంచన్న సలిలా రుత విజ్ఞేయ సారసాః |
హిమార్ద్ర వాలుకైః తీరైః సరితో భాంతి సాంప్రతం |౩-౧౬-౨౪|
తుషార పతనాత్ చైవ మృదుత్వాత్ భాస్కరస్య చ |
శైత్యాత్ అగ అగ్రస్థం అపి ప్రాయేణ రసవత్ జలం |౩-౧౬-౨౫|
జరా జర్జరితైః పత్రైః శీర్ణ కేసర కర్ణికైః |
నాల శేషా హిమ ధ్వస్తా న భాంతి కమలాకరాః |౩-౧౬-౨౬|
అస్మిన్ తు పురుషవ్యాఘ్ర కాలే దుఃఖ సమన్వితః |
తపశ్చరతి ధర్మాత్మా త్వత్ భక్త్యా భరతః పురే |౩-౧౬-౨౭|
త్యక్త్వా రాజ్యం చ మానం చ భోగాంశ్చ వివిధాన్ బహూన్ |
తపస్వీ నియతాహారః శేతే శీతే మహీతలే |౩-౧౬-౨౮|
సోఽపి వేలాం ఇమాం నూనం అభిషేక అర్థం ఉద్యతః |
వృతః ప్రకృతిభిర్ నిత్యం ప్రయాతి సరయూం నదీం |౩-౧౬-౨౯|
అత్యంత సుఖ సంవృద్ధః సుకుమారో హిమార్దితః |
కథం తు అపర రాత్రేషు సరయూం అవగాహతే |౩-౧౬-౩౦|
పద్మపత్రేక్షణః శ్యామః శ్రీమాన్ నిరుదరో మహాన్ |
ధర్మజ్ఞః సత్యవాదీ చ హ్రీ నిషేధో జితేంద్రియః |౩-౧౬-౩౧|
ప్రియాభిభాషీ మధురో దీర్ఘబాహుః అరిందమః |
సంత్యజ్య వివిధాన్ భోగాన్ ఆర్యం సర్వాత్మనా ఆశ్రితః |౩-౧౬-౩౨|
జితః స్వర్గః తవ భ్రాత్రా భరతేన మహాత్మనా |
వనస్థం అపి తాపస్యే యః త్వాం అనువిధీయతే |౩-౧౬-౩౩|
న పిత్ర్యం అనువరంతంతే మాతృకం ద్విపదా ఇతి |
ఖ్యాతో లోక ప్రవాదో అయం భరతేన అన్యథా కృతః |౩-౧౬-౩౪|
భర్తా దశరథో యస్యాః సాధుః చ భరతః సుతః |
కథం ను సా అంబా కైకేయీ తాదృశీ క్రూరదర్శినీ |౩-౧౬-౩౫|
ఇతి ఏవం లక్ష్మణే వాక్యం స్నేహాత్ వదతి ధర్మికే |
పరివాదం జనన్యః తం అసహన్ రాఘవో అబ్రవీత్ |౩-౧౬-౩౬|
న తే అంబా మధ్యమా తాత గర్హితవ్యా కథంచన |
తాం ఏవ ఇక్ష్వాకు నాథస్య భరతస్య కథాం కురు |౩-౧౬-౩౭|
నిశ్చితా ఏవ హి మే బుద్ధిః వన వాసే దృఢ వ్రతా |
భరత స్నేహ సంతప్తా బాలిశీ క్రియతే పునః |౩-౧౬-౩౮|
సంస్మరామి అస్య వాక్యాని ప్రియాణి మధురాణి చ |
హృద్యాని అమృత కల్పాని మనః ప్రహ్లాదాని చ |౩-౧౬-౩౯|
కదా హి అహం సమేష్యామి భరతేన మహాత్మనా |
శత్రుఘ్నేన చ వీరేణ త్వయా చ రఘునందన |౩-౧౬-౪౦|
ఇతి ఏవం విలపన్ తత్ర ప్రాప్య గోదావరీం నదీం |
చక్రే అభిషేకం కాకుత్స్థః సానుజః సహ సీతయా |౩-౧౬-౪౧|
తర్పయిత్వా అథ సలిలైః తైః పితౄన్ దైవతాని చ |
స్తువంతి స్మ ఉదితం సూర్యం దేవతాః చ తథా అనఘాః|౩-౧౬-౪౨|
కృతాభిషేకః స రరాజ రామః సీతా ద్వితీయః సహ లక్ష్మణేన |
కృత అభిషేకో తు అగ రాజ పుత్ర్యా రుద్రః స నందిః భగవాన్ ఇవ ఈశః |౩-౧౬-౪౩|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే షోడశః సర్గః |౩-౧౬|
|
|
|
|
తస్మాత్ గోదావరీ తీరాత్ తతో జగ్ముః స్వం ఆశ్రమం |౩-౧౭-౧|
ఆశ్రమం తం ఉపాగమ్య రాఘవః సహ లక్ష్మణః |
కృత్వా పౌర్వాహ్ణికం కర్మ పర్ణశాలాం ఉపాగమత్ |౩-౧౭-౨|
ఉవాస సుఖితః తత్ర పూజ్యమానో మహర్షభః|
స రామః పర్ణ శాలాయాం ఆసీనః సహ సీతయా |౩-౧౭-౩|
విరరాజ మహా బాహుః చిత్రయా చంద్రమా ఇవ |
లక్ష్మణేన సహ భ్రాత్రా చకార వివిధాః కథాః |౩-౧౭-౪|
తదా ఆసీనస్య రామస్య కథా సంసక్త చేతసః |
తం దేశం రాక్షసీ కాచిద్ ఆజగామ యదృచ్ఛయా |౩-౧౭-౫|
సా తు శూర్పణఖా నామ దశగ్రీవస్య రక్షసః |
భగినీ రామం ఆసాద్య దదర్శ త్రిదశ ఉపమం |౩-౧౭-౬|
దీప్తాస్యం చ మహాబాహుం పద్మ పత్రాయత ఈక్షణం |
గజ విక్రాంత గమనం జటా మణ్దల ధారిణం |౩-౧౭-౭|
సుకుమారం మహా సత్త్వం పార్థివ వ్యంజన అన్వితం |
రామం ఇందీవర శ్యామం కందర్ప సదృశ ప్రభం |౩-౧౭-౮|
బభూవ ఇంద్రోపమం దృష్ట్వా రాక్షసీ కామ మోహితా |
సుముఖం దుర్ముఖీ రామం వృత్త మధ్యం మహోదరీ |౩-౧౭-౯|
విశాలాక్షం విరూపాక్షీ సుకేశం తామ్ర మూర్ధజా |
ప్రియరూపం విరూపా సా సుస్వరం భైరవ స్వనా |౩-౧౭-౧౦|
తరుణం దారుణా వృద్ధా దక్షిణం వామ భాషిణీ |
న్యాయ వృత్తం సుదుర్వృత్తా ప్రియం అప్రియ దర్శనా |౩-౧౭-౧౧|
శరీరజ సమావిష్టా రాక్షసీ రామం అబ్రవీత్ |
జటీ తాపస రూపేణ సభార్యః శర చాప ధృక్ |౩-౧౭-౧౨|
ఆగతః త్వం ఇమం దేశం కథం రాక్షస సేవితం |
కిం ఆగమన కృత్యం తే తత్ త్వం ఆఖ్యాతుం అర్హసి |౩-౧౭-౧౩|
ఏవం ఉక్తః తు రాక్షస్యా శూర్పణఖ్యా పరంతపః |
ఋజు బుద్ధితయా సర్వం ఆఖ్యాతుం ఉపచక్రమే |౩-౧౭-౧౪|
ఆసీత్ దశరథో నామ రాజా త్రిదశ విక్రమః |
తస్య అహం అగ్రజః పుత్రో రామో నామ జనైః శ్రుతః |౩-౧౭-౧౫|
భ్రాతా అయం లక్ష్మణో నామ యవీయాన్ మాం అనువ్రతః |
ఇయం భార్యా చ వైదేహీ మమ సీతేతి విశ్రుతా |౩-౧౭-౧౬|
నియోగాత్ తు నరేంద్రస్య పితుర్ మాతుః చ యంత్రితః |
ధర్మార్థం ధర్మకాంక్షీ చ వనం వస్తుం ఇహ ఆగతః |౩-౧౭-౧౭|
త్వాం తు వేదితుం ఇచ్ఛామి కస్య త్వం కా అసి కస్య వా |
త్వం హి తావన్మనోజ్ఞాంగీ రాక్షసీ ప్రతిభాసి మే |౩-౧౭-౧౮|
ఇహ వా కిం నిమిత్తం త్వం ఆగతా బ్రూహి తత్త్వతః |
సా అబ్రవీత్ వచనం శ్రుత్వా రాక్షసీ మదన అర్దితా |౩-౧౭-౧౯|
శ్రూయతాం రామ వక్ష్యామి తత్త్వార్థం వచనం మమ |
అహం శూర్పణఖా నామ రాక్షసీ కామరూపిణీ |౩-౧౭-౨౦|
అరణ్యం విచరామి ఇదం ఏకా సర్వ భయంకరా |
రావణో నామ మే భ్రాతా యది తే శ్రోత్రం ఆగతః |౩-౧౭-౨౧|
వీరో విశ్రవసః పుత్రో యది తే శ్రోత్రం ఆగతః |
ప్రవృద్ధ నిద్రః చ సదా కుంభకర్ణో మహాబలః |౩-౧౭-౨౨|
విభీషణః తు ధర్మాత్మా న తు రాక్షస చేష్టితః |
ప్రఖ్యాత వీర్యౌ చ రణే భ్రాతరౌ ఖర దూషణౌ |౩-౧౭-౨౩|
తాన్ అహం సమతిక్రాంతా రామ త్వా పూర్వ దర్శనాత్ |
సముపేతా అస్మి భావేన భర్తారం పురుషోత్తమం |౩-౧౭-౨౪|
అహం ప్రభావ సంపన్నా స్వచ్ఛంద బల గామినీ |
చిరాయ భవ భర్తా మే సీతయా కిం కరిష్యసి |౩-౧౭-౨౫|
వికృతా చ విరూపా చ న సా ఇయం సదృశీ తవ |
అహం ఏవ అనురూపా తే భార్యా రూపేణ పశ్య మాం |౩-౧౭-౨౬|
ఇమాం విరూపాం అసతీం కరాలాం నిర్ణత ఉదరీం |
అనేన సహ తే భ్రాత్రా భక్షయిష్యామి మానుషీం |౩-౧౭-౨౭|
తతః పర్వత శృంగాణి వనాని వివిధాని చ |
పశ్యన్సహమయాకామీదణ్డకాన్విచరిష్యసి - యద్వా - పశ్యన్ సహ మయా కామీ దణ్డకాన్ విచరిష్యసి |౩-౧౭-౨౮|
ఇతి ఏవం ఉక్తః కాకుత్స్థః ప్రహస్య మదిర ఈక్షణాం |
ఇదం వచనం ఆరేభే వక్తుం వాక్య విశారదః |౩-౧౭-౨౯|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే సప్తదశః సర్గః |౩-౧౭|
|
|
|
|
స్వచ్ఛయా శ్లక్ష్ణయా వాచా స్మిత పూర్వం అథ అబ్రవీత్ |౩-౧౮-౧|
కృత దారో అస్మి భవతి భార్యా ఇయం దయితా మమ |
త్వత్ విధానాం తు నారీణాం సుదుఃఖా ససపత్నతా |౩-౧౮-౨|
అనుజః తు ఏష మే భ్రాతా శీలవాన్ ప్రియ దర్శనః |
శ్రీమాన్ అకృత దారః చ లక్ష్మణో నామ వీర్యవాన్ |౩-౧౮-౩|
అపూర్వీ భార్యయా చ అర్థీ తరుణః ప్రియ దర్శనః |
అనురూపః చ తే భర్తా రూపస్య అస్య భవిష్యతి |౩-౧౮-౪|
ఏనం భజ విశాలాక్షి భర్తారం భ్రాతరం మమ |
అసపత్నా వరారోహే మేరుం అర్క ప్రభా యథా |౩-౧౮-౫|
ఇతి రామేణ సా ప్రోక్తా రాక్షసీ కామ మోహితా |
విసృజ్య రామం సహసా తతో లక్ష్మణం అబ్రవీత్ |౩-౧౮-౬|
అస్య రూపస్య తే యుక్తా భార్యా అహం వరవర్ణినీ |
మయా సహ సుఖం సర్వాన్ దణ్డకాన్ విచరిష్యసి |౩-౧౮-౭|
ఏవం ఉక్తః తు సౌమిత్రీ రాక్షస్యా వాక్య కోవిదః |
తతః శూర్పణఖీం స్మిత్వా లక్ష్మణో యుక్తం అబ్రవీత్ |౩-౧౮-౮|
కథం దాసస్య మే దాసీ భార్యా భవితుం ఇచ్ఛసి |
సో అహం ఆర్యేణ పరవాన్ భ్రాత్రా కమల వర్ణినీ |౩-౧౮-౯|
సమృద్ధ అర్థస్య సిద్ధార్థా ముదిత అమల వర్ణినీ |
ఆర్యస్య త్వం విశాలాక్షి భార్యా భవ యవీయసీ |౩-౧౮-౧౦|
ఏనాం విరూపాం అసతీం కరాలాం నిర్ణత ఉదరీం |
భార్యాం వృద్ధాం పరిత్యజ్య త్వాం ఏవ ఏష భజిష్యతి |౩-౧౮-౧౧|
కో హి రూపం ఇదం శ్రేష్ఠం సంత్యజ్య వరవర్ణిని |
మానుషేషు వరారోహే కుర్యాత్ భావం విచక్షణః |౩-౧౮-౧౨|
ఇతి సా లక్ష్మణేన ఉక్తా కరాలా నిర్ణతోదరీ |
మన్యతే తత్ వచః సత్యం పరిహాస అవిచక్షణా |౩-౧౮-౧౩|
సా రామం పర్ణశాలాయాం ఉపవిష్టం పరంతపం |
సీతయా సహ దుర్ధర్షం అబ్రవీత్ కామ మోహితా |౩-౧౮-౧౪|
ఇమాం విరూపాం అసతీం కరాలాం నిర్ణతోదరీం |
వృద్ధాం భార్యాం అవష్టభ్య న మాం త్వం బహు మన్యసే |౩-౧౮-౧౫|
అద్య ఇమాం భక్షయిష్యామి పశ్యతః తవ మానుషీం |
త్వయా సహ చరిష్యామి నిఃసపత్నా యథా సుఖం |౩-౧౮-౧౬|
ఇతి ఉక్త్వా మృగశావాక్షీం అలాత సదృశ ఈక్షణా |
అభ్యధావత్ సుసంక్రుద్ధా మహా ఉల్కా రోహిణీం ఇవ |౩-౧౮-౧౭|
తాం మృత్యు పాశ ప్రతిమాం ఆపతంతీం మహాబలః |
విగృహ్య రామః కుపితః తతో లక్ష్మణం అబ్రవీత్ |౩-౧౮-౧౮|
క్రూరైః అనార్యైః సౌమిత్రే పరిహాసః కథంచన |
న కార్యః పశ్య వైదేహీం కథంచిత్ సౌమ్య జీవతీం |౩-౧౮-౧౯|
ఇమాం విరూపాం అసతీం అతిమత్తాం మహోదరీం |
రాక్షసీం పురుషవ్యాఘ్ర విరూపయితుం అర్హసి |౩-౧౮-౨౦|
ఇతి ఉక్తో లక్ష్మణః తస్యాః క్రుద్ధో రామస్య పశ్యతః |
ఉద్ధృత్య ఖడ్గం చిచ్ఛేద కర్ణ నాసం మహాబలః |౩-౧౮-౨౧|
నికృత్త కర్ణ నాసా తు విస్వరం సా వినద్య చ |
యథా ఆగతం ప్రదుద్రావ ఘోరా శూర్పణఖా వనం |౩-౧౮-౨౨|
సా విరూపా మహాఘోరా రాక్షసీ శోణిత ఉక్షితా |
ననాద వివిధాన్ నాదాన్ యథా ప్రావృషి తోయదః |౩-౧౮-౨౩|
సా విక్షరంతీ రుధిరం బహుధా ఘోర దర్శనా |
ప్రగృహ్య బాహూ గర్జంతీ ప్రవివేశ మహావనం |౩-౧౮-౨౪|
తతః తు సా రాక్షస సంఘ సంవృతం ఖరం జన స్థాన గతం విరూపితా |
ఉపేత్య తం భ్రాతరం ఉగ్ర తేజసం పపాత భూమౌ గగనాద్ యథా అశనిః |౩-౧౮-౨౫|
తతః సభార్యం భయ మోహ మూర్చితా సలక్ష్మణం రాఘవం ఆగతం వనం |
విరూపణం చ ఆత్మని శోణిత ఉక్షితా శశంస సర్వం భగినీ ఖరస్య సా |౩-౧౮-౨౬|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే అష్టాదశః సర్గః |౩-౧౮|
|
|
|
|
భగినీం క్రోధ సంతప్తః ఖరః పప్రచ్ఛ రాక్షసః |౩-౧౯-౧|
ఉత్తిష్ఠ తావత్ ఆఖ్యాహి ప్రమోహం జహి సంభ్రమం |
వ్యక్తం ఆఖ్యాహి కేన త్వం ఏవం రూపా విరూపితా |౩-౧౯-౨|
కః కృష్ణ సర్పం అసీనం ఆశీ విషమ నాగసం |
తుదతి అభిసమాపన్నం అంగులి అగ్రేణ లీలయా |౩-౧౯-౩|
కాల పాశం సమాసజ్య కణ్ఠే మోహాత్ న జానతే |
యః త్వాం అద్య సమాసాద్య పీతవాన్ విషం ఉత్తమం |౩-౧౯-౪|
బల విక్రమ సంపన్నా కామగా కామ రూపిణీ |
ఇమాం అవస్థాం నీతా త్వం కేన అంతక సమా గతా |౩-౧౯-౫|
దేవ గంధర్వ భూతానాం ఋషీణాం చ మహాత్మనాం |
కో అయం ఏవం మహావీర్యః త్వాం విరూపాం చకార హ |౩-౧౯-౬|
న హి పశ్యామి అహం లోకే యః కుర్యాత్ మమ విప్రియం |
అమరేషు సహస్రాక్షం మహాఎంద్రం పాకశాసనం |౩-౧౯-౭|
అద్య అహం మార్గణైః ప్రాణాన్ ఆదాస్యే జీవితాంతగైః |
సలిలే క్షీరం ఆసక్తం నిష్పిబన్ ఇవ సారసః |౩-౧౯-౮|
నిహతస్య మయా సంఖ్యే శర సంకృత్త మర్మణః |
సఫేనం రుధిరం కస్య మేదినీ పాతుం ఇచ్ఛసి |౩-౧౯-౯|
కస్య పత్రరథాః కాయాత్ మాంసం ఉత్కృత్య సంగతాః |
ప్రహృష్టా భక్షయిష్యంతి నిహతస్య మయా రణే |౩-౧౯-౧౦|
తం న దేవా న గంధర్వా న పిశాచా న రాక్షసాః |
మయా అపకృష్టం కృపణం శక్తాః త్రాతుం ఇహ ఆహవే |౩-౧౯-౧౧|
ఉపలభ్య శనైః సంజ్ఞాం తం మే శంసితుం అర్హసి |
యేన త్వం దుర్వినీతేన వనే విక్రమ్య నిర్జితా |౩-౧౯-౧౨|
ఇతి భ్రాతుర్ వచః శ్రుత్వా క్రుద్ధస్య చ విశేషతః |
తతః శూర్పణఖా వాక్యం సబాష్పం ఇదం అబ్రవీత్ |౩-౧౯-౧౩|
తరుణౌ రూప సంపన్నౌ సుకూమారౌ మహాబలౌ |
పుణ్డరీక విశాలాక్షౌ చీర కృష్ణ అజిన అంబరౌ |౩-౧౯-౧౪|
ఫల మూల అశినౌ దాంతౌ తాపసౌ బ్రహ్మచారిణౌ |
పుత్రౌ దశరథస్య ఆస్తాం భ్రాతరౌ రామ లక్ష్మనౌ |౩-౧౯-౧౫|
గంధర్వ రాజ ప్రతిమౌ పార్థివ వ్యంజన అన్వితౌ |
దేవౌ వా దానవౌ - మానుషౌ - వా తౌ న తర్కయితుం ఉత్సహే |౩-౧౯-౧౬|
తరుణీ రూపసంపన్నా సర్వాభరణ భూషితా |
దృష్టా తత్ర మయా నారీ తయోర్ మధ్యే సుమధ్యమా |౩-౧౯-౧౭|
తాభ్యాం ఉభాభ్యాం సంభూయ ప్రమదాం అధికృత్య తాం |
ఇమాం అవస్థాం నీతా అహం యథా అనాథా సతీ తథా |౩-౧౯-౧౮|
తస్యాః చ అనృజు వృత్తాయాః తయోః చ హతయోర్ అహం |
సఫేనం పాతుం ఇచ్ఛామి రుధిరం రణ మూర్ధని |౩-౧౯-౧౯|
ఏష మే ప్రథమః కామః కృతః తత్ర త్వయా భవేత్ |
తస్యాః తయోః చ రుధిరం పిబేయం అహం ఆహవే |౩-౧౯-౨౦|
ఇతి తస్యాం బ్రువాణాయాం చతుర్ దశ మహాబలాన్ |
వ్యాదిదేశ ఖరః క్రుద్ధో రాక్షసాన్ అంతకోపమాన్ |౩-౧౯-౨౧|
మానుషౌ శస్త్ర సంపన్నౌ చీర కృష్ణ అజిన అంబరౌ |
ప్రవిష్టౌ దణ్డకారణ్యం ఘోరం ప్రమదయా సహ |౩-౧౯-౨౨|
తౌ హత్వా తాం చ దుర్వృత్తాం ఉపావర్తితుం అర్హథ |
ఇయం చ రుధిరం తేషాం భగినీ మమ పాస్యతి |౩-౧౯-౨౩|
మనోరథో అయం ఇష్టో అస్యా భగిన్యా మమ రాక్షసాః |
శీఘ్రం సంపద్యతాం గత్వా తౌ ప్రమథ్య స్వ తేజసా |౩-౧౯-౨౪|
యుష్మాబిః నిర్హతో దృష్ట్వా తౌ ఉభౌ భ్రాతౌ రణే |
ఇయం ప్రహృష్టా ముదితా రుధిరం యుధి పాస్యతి |౩-౧౯-౨౫|
ఇతి ప్రతిసమాదిష్టా రాక్షసాః తే చతుర్ దశ |
తత్ర జగ్ముః తయా సార్ధం ఘనా వాతేరితాః యథా |౩-౧౯-౨౬|
తతస్తు తే తం సముదర్గ తేజసం<భృ>తథాపి తీక్ష్ణ ప్రదరా నిశాచరా |
న శేకుర్ ఏనం సహసా ప్రమర్దితుం<భృ>వనద్విపా దీప్త్వం ఇవ అగ్నిం ఉథితం |౩-౧౯-౨౭|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే ఏకోనవింశః సర్గః |౩-౧౯|
Om Tat Sat
(Continued
....)
(My humble salutations to the
lotus feet of Swamy jis, Philosophic
Scholars and greatful to Wikisource for
the collection)
0 comments:
Post a Comment