Valmiki Ramayanam – Aranya Kanda - Part 9











శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే ఏకత్రింశః సర్గః |-౩౧|


త్వరమణః తతో గత్వా జనస్థానాత్ అకంపనః |
ప్రవిశ్య లంకాం వేగేన రావణం వాక్యం అబ్రవీత్ |-౩౧-|
జనస్థాన స్థితా రాజన్ రక్షసా బహవో హతాః |
ఖరః నిహతః సంఖ్యే క్థంచిత్ అహం ఆగతః |-౩౧-|
ఏవం ఉక్తో దశగ్రీవః క్రుద్ధః సంరకత లోచనః |
అకంపనం ఉవాచ ఇదం నిర్దహన్ ఇవ తేజసా |-౩౧-|
కేన భీమం జనస్థానం హతం మమ పరాసునా |
కో హి సర్వేషు లోకేషు గతిం అధిగమిష్యతి |-౩౧-|
హి మే విప్రియం కృతా శక్యం మఘవతా సుఖం |
ప్రప్తుం వైశ్రవణేన అపి యమేన విష్ణునా |-౩౧-|
కాలస్య అపి అహం కలో దహేయం అపి పావకం |
మృత్యుం మరణ ధర్మేణ సంయోజయితుం ఉత్సహే |-౩౧-|
వాతస్య తరసా వేగం నిహంతుం అపి ఉత్సహే |
దహేయం అపి సంక్రుద్ధః తేజసా ఆదిత్య పావకౌ |-౩౧-|
తథా క్రుద్ధం దశగ్రీవం కృతాంజలిః అకంపనః |
భయాత్ సందిగ్ధయా వచా రావణం యాచతే అభయం |-౩౧-|
దశగ్రీవో అభయం తస్మై ప్రదదౌ రక్షసాం వరః |
విస్రబ్ధో అబ్రవీత్ వాక్యం అసందిగ్ధం అకంపనః |-౩౧-|
పుత్రో దశరథః తే సింహ సంహననో యువా |
రామో నామ మహాస్కంధో వృత్త ఆయత మహాభుజః |-౩౧-౧౦|
శ్యామః పృథుయశాః శ్రీమాన్ అతుల్య బల విక్రమః |
హతః తేన జనస్థానే ఖరః సహ దూషణః |-౩౧-౧౧|
అకంపన వచః శ్రుత్వా రావణో రాక్షసాధిప |
నాగేంద్ర ఇవ నిఃశ్వస్య ఇదం వచనం అబ్రవీత్ |-౩౧-౧౨|
సురేంద్రేణ సంయుక్తో రామః సర్వ అమరైః సహ |
ఉపయాతో జనస్థానం బ్రూహి కచ్చిత్ అకంపన |-౩౧-౧౩|
రావణస్య పునర్ వాక్యం నిశమ్య తద్ అకంపనః |
ఆచచక్షే బలం తస్య విక్రమం మహాత్మనః |-౩౧-౧౪|
రామో నామ మహాతేజాః శ్రేష్టః సర్వ ధనుష్మతాం |
దివ్య అస్త్ర గుణ సంపన్నః పరంధర్మ గతో యుధి |-౩౧-౧౫|
తస్య అనురూపో బలబ్వాన్ రక్తాక్షో దుందుభి స్వనః |
కనీయాన్ లక్ష్మణో భ్రాతా రాకా శశి నిభ ఆననః |-౩౧-౧౬|
తేన సహ సంయుక్తః పావకేన అనిలో యథా |
శ్రీమాన్ రాజ వరః తేన జనస్థానం నిపాతితం |-౩౧-౧౭|
ఏవ దేవా మహత్మనో అత్ర కార్యా విచారణా |
శరా రామేణ తు ఉత్సృష్టా రుక్మపుంఖాః పతత్రిణః |-౩౧-౧౮|
సర్పాః పంచాననా భూత్వా భక్షయంతి స్మ రాక్షసాన్ |
యేన యేన గచ్ఛంతి రాక్షసా భయ కర్శితాః |-౩౧-౧౯|
తేన తేన స్మ పశ్యంతి రామం ఏవ అగ్రతః స్థితం |
ఇత్థం వినాశితం జనస్థానం తేన తవ అనఘ |-౩౧-౨౦|
అకంపన అచః శ్రుత్వా రావణో వాక్యం అబ్రవీత్ |
గమిష్యామి జనస్థనం రామం హంతుం లక్ష్మణం |-౩౧-౨౧|
అథ ఏవం ఉక్తే వచనే ప్రోవాచ ఇదం అకంపనః |
శ్రుణు రాజన్ యథా వృత్తం రామస్య బల పౌరుషం |-౩౧-౨౨|
అసాధ్యః కుపితో రామో విక్రమేణ మహాయశాః |
ఆప గాయాః తు పూర్ణాయా వేగం పరిహరేత్ శరైః |-౩౧-౨౩|
తారా గ్రహ నక్షత్రం నభః అపి అవసాదయేత్ |
అసౌ రామః తు సీదంతీం శ్రీమాన్ అభ్యుద్ధరేత్ మహీం |-౩౧-౨౪|
భిత్వా వేలాం సముద్రస్య లోకాన్ ఆప్లావయేత్ విభుః |
వేగం వా అపి సముద్రస్య వాయుం వా విధమేత్ శరైః |-౩౧-౨౫|
సంహృత్య వా పునర్ లోకాన్ విక్రమేణ మహాయశాః |
శకతః శ్రేష్ఠః పురుషః స్రష్టుం పునర్ అపి ప్రజాః |-౩౧-౨౬|
హి రామో దశగ్రీవ శక్యో జేతుం రణే త్వయా |
రక్షసాం వా అపి లోకేన స్వర్గః పాప జనైః ఇవ |-౩౧-౨౭|
తం వధ్యం అహం మన్యే సర్వైః దేవ అసురైః అపి |
అయం అస్య వధ ఉపాయ తత్ ఏకమనాః శౄణు |-౩౧-౨౮|
భార్యా తస్య ఉత్తమా లోకే సీతా నామ సుమధ్యమా |
శ్యామా సమ విభక్త అంగీ స్త్రీ రత్నం రత్న బూషితా |-౩౧-౨౯|
ఏవ దేవీ గంధర్వీ అప్సరా పన్నగీ |
తుల్యా సీమంతినీ తస్యా మానుషీ తు కుతో భవేత్ |-౩౧-౩౦|
తస్య అపహర భార్యాం త్వం తం ప్రమథ్య మహావనే |
సీతాయా రహితో రామో ఏవ హి భవిష్యతి |-౩౧-౩౧|
అరోచయత్ తద్ వాక్యం రావణో రాక్షస అధిపః |
చింతయిత్వా మహాబాహుః అకంపనం ఉవాచ |-౩౧-౩౨|
బాఢం కల్యం గమిష్యామి హి ఏకః సారథినా సహ |
ఆనేష్యామి వైదేహీం ఇమాం హృష్టో మహా పురీం |-౩౧-౩౩|
తత్ ఏవం ఉక్త్వా ప్రయయౌ ఖర యుక్తేన రావణః |
రథేన ఆదిత్య వర్ణేన దిశః సర్వాః ప్రకాశయన్ |-౩౧-౩౪|
రథో రాక్షస ఇంద్రస్య నక్షత్ర పథగో మహాన్ |
చంచూర్యమానః శుశుభే జలదే చంద్రమా ఇవ |-౩౧-౩౫|
దూరే ఆశ్రమం గత్వా తాటకేయం ఉపాగతం |
మారీచేన అర్చితో రాజా భక్ష్య భోజ్యైః అమానుషైః |-౩౧-౩౬|
తం స్వయం పూజయిత్వా తు ఆసనేన ఉదకేన |
అర్థ ఉపహితయా వాచా మారీచో వాక్యం అబ్రవీత్ |-౩౧-౩౭|
కశ్చిత్ సుకుశలం రాజన్ లోకానాం రాక్షసాధిప |
ఆశంకే అథ జానే త్వం యతః తూర్ణం ఉపాగతం |-౩౧-౩౮|
ఏవం ఉక్తో మహాతేజా మారీచేన రావణ |
తతః పశ్చాత్ ఇదం వాక్యం అబ్రవీత్ వాక్య కోవిదః |-౩౧-౩౯|
ఆరక్షో మే హతః తాత రామేణ అక్లిష్ట కారిణా |
జనస్థానం అవధ్యం తత్ సర్వం యుధి నిపాతితం |-౩౧-౪౦|
తస్య మే కురు సాచివ్యం తస్య భార్య అపహరణే |
రాక్షసేంద్ర వచః శ్రుత్వా మారీచో వాక్యం అబ్రవీత్ |-౩౧-౪౧|
ఆఖ్యాతా కేన వా సీతా మిత్ర రూపేణ శత్రుణా |
త్వయా రాక్షస శార్దూల కో నందతి నందితః |-౩౧-౪౨|
సీతాం ఇహ ఆనస్వ ఇతి కో బ్రవీతి బ్రవీహి మే |
రక్షో లోకస్య సర్వస్య కః శృంగం చ్ఛేత్తుం ఇచ్ఛతి |-౩౧-౪౩|
ప్రోత్సాహయతి యః త్వం శత్రుః అసంశయం |
ఆశీ ముఖాత్ దంష్ట్రాం ఉద్ధర్తుం ఇచ్ఛతి త్వయా |-౩౧-౪౪|
కర్మణా అనేన కేన అసి కాపథం ప్రతిపాదితః |
సుఖ సుప్తస్య తే రాజన్ ప్రహృతం కేన మూర్ధని |-౩౧-౪౫|
విశుద్ధ వంశ అభిజనా అగ్ర హస్తః
తేజో మదః సంస్థిత దోర్??? విషాణః |
ఉదీక్షితుం రావణ ఇహ యుక్తః
సంయుగే రాఘవ గంధి హస్తీ |-౩౧-౪౬|
అసౌ రణ అంతః స్థితి సంధి వాలః
విదగ్ధ రక్షో మృగ హా నృసింహః |
సుప్తః త్వయా బోధయితుం శక్యః
శారాంగ పుర్ణో నిశిత అసి దంష్ట్ఋఅః |-౩౧-౪౭|
చాపాపహారే భుజ వేగ పంకే
శర ఊర్మిమాలే సు మహా ఆహవ ఓఘే |
రామ పాతాల ముఖే అతి ఘోరే
ప్రస్కందితుం రాక్షస రాజ యుక్తం |-౩౧-౪౮|
ప్రసీద లంకేశ్వర రాక్షసేంద్ర
లంకాం ప్రసన్నో భవ సాధు గచ్ఛ |
త్వం స్వేషు దారేషు రమస్వ నిత్యం
రామః భార్యో రమతాం వనేషు |-౩౧-౪౯|
ఏవం ఉక్తో దశగ్రీవో మారీచేన రావణః |
న్యవర్తత పురీం లంకాం వివేశ గృహ ఉత్తమం |-౩౧-౫౦|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే ఏకత్రింశః సర్గః |-౩౧|



శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే ద్వాత్రింశః సర్గః |-౩౨|


తతః శూర్పణఖా దృష్ట్వా సహస్రాణి చతుర్దశ |
హతాని ఏకేన రామేణ రక్షసాం భీమ కర్మణాం |-౩౨-|
దూషణం ఖరం చైవ హతం త్రిశిరసం రణే |
దృష్ట్వా పునర్ మహానాదం ననాద జలద ఉపమా |-౩౨-|
సా దృష్ట్వా కర్మ రామస్య కృతం అన్యైః సుదుష్కరం |
జగామ పరమ ఉద్విగ్నా లంకాం రావణ పాలితాం |-౩౨-|
సా దదర్శ విమాన అగ్రే రావణం దీప్త తేజసం |
ఉపోపవిష్టం సచివైః మరుద్భిః ఇవ వాసవం |-౩౨-|
ఆసీనం సూర్య సంకాశే కాంచనే పరమాసనే |
రుక్మ వేది గతం ప్రాజ్యం జ్వలంతం ఇవ పావకం |-౩౨-|
దేవ గంధర్వ భూతానాం ఋషీణాం మహాత్మనాం |
అజేయం సమరే ఘోరం వ్యాత్త ఆననం ఇవ అంతకం |-౩౨-|
దేవ అసుర విమర్దేషు వజ్ర అశని కృత వ్రణం |
ఐరావత విషాణ అగ్రైః ఉత్కృష్ట కిణ వక్షసం |-౩౨-|
వింశత్ భుజం దశ గ్రీవం దర్శనీయ పరిచ్ఛదం |
విశాల వక్షసం వీరం రాజ లక్ష్మణ లక్షితం |-౩౨-|
నద్ధ వైదూర్య సంకాశం తప్త కాంచన కుణ్డలం |
సుభుజం శుక్ల దశనం మహా ఆస్యం పర్వతోపమం |-౩౨-|
విష్ణు చక్ర నిపాతైః శతశో దేవ సంయుగే |
అన్యైః శస్త్రైః ప్రహారైః మహాయుద్ధేషు తాడితం |-౩౨-౧౦|
ఆహత అంగం సమస్తైః దేవ ప్రహరణైః తథా |
అక్షోభ్యాణాం సముద్రాణాం క్షోభణం క్షిప్ర కారిణం |-౩౨-౧౧|
క్షేప్తారం పర్వత అగ్రాణాం సురాణాం ప్రమర్దనం |
ఉచ్ఛేత్తారం ధర్మాణాం పర దార అభిమర్శనం |-౩౨-౧౨|
సర్వ దివ్య అస్త్ర యోక్తారం యజ్ఞ విఘ్న కరం సదా |
పురీం భోగవతీం గత్వా పరాజిత్య వాసుకిం |-౩౨-౧౩|
తక్షకస్య ప్రియాం భార్యాం పరాజిత్య జహార యః |
కైలాసం పర్వతం గత్వా విజిత్య నర వాహనం |-౩౨-౧౪|
విమానం పుష్పకం తస్య కామగం వై జహార యః |
వనం చైత్రరథం దివ్యం నలినీం నందనం వనం |-౩౨-౧౫|
వినాశయతి యః క్రోధాత్ దేవ ఉద్యానాని వీర్యవాన్ |
చంద్ర సూర్యౌ మహా భాగౌ ఉత్తిష్ఠంతౌ పరంతపౌ |-౩౨-౧౬|
నివారయతి బాహుభ్యాం యః శైల శిఖరోపమః |
దశ వర్ష సహస్రాణి తపః తప్త్వా మహావనే |-౩౨-౧౭|
పురా స్వయంభువే ధీరః శిరాంసి ఉపజహార యః |
దేవ దానవ గధర్వ పిశాచ పతగ ఉరగైః |-౩౨-౧౮|
అభయం యస్య సంగ్రామే మృత్యుతో మానుషాద్ ఋతే |
మంత్రైః అభితుష్టం పుణ్యం అధ్వరేషు ద్విజాతిభిః |-౩౨-౧౯|
హవిర్ధానేషు యః సోమం ఉపహంతి మహాబలః |
ప్రాప్త యజ్ఞ హరం దుష్టం బ్రహ్మ ఘ్నం క్రూర కారిణం |-౩౨-౨౦|
కర్కశం నిరనుక్రోశం ప్రజానాం అహితే రతం |
రావణం సర్వ భూతానాం సర్వ లోక భయావహం |-౩౨-౨౧|
రాక్షసీ భ్రాతరం క్రూరం సా దదర్శ మహాబలం |
తం దివ్య వస్త్ర ఆభరణం దివ్య మాల్య ఉపశోభితం |-౩౨-౨౨|
ఆసనే సూపవిష్టం తం కాలే కాలం ఇవ ఉద్యతం |
రాక్షసేంద్రం మహాభాగం పౌలస్త్య కుల నందనం |-౩౨-౨౩|
ఉపగమ్య అబ్రవీత్ వాక్యం రాక్షసీ భయ విహ్వలా |
రావణం శత్రు హంతారం మంత్రిభిః పరివారితం |-౩౨-౨౪|
తం అబ్రవీత్ దీప్త విశాల లోచనం
ప్రదర్శయిత్వా భయ లోభ మోహితా |
సుదారుణం వాక్యం అభీత చారిణీ
మహాత్మనా శూర్పణఖా విరూపితా |-౩౨-౨౫|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే ద్వాత్రింశః సర్గః |-౩౨|



శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే త్రయస్త్రింశః సర్గః |-౩౩|


తతః శూర్పణఖా దీనా రావణం లోక రావణం |
అమాత్య మధ్యే సంక్రుద్ధా పరుషం వాక్యం అబ్రవీత్ |-౩౩-|
ప్రమత్తః కామ భోగేషు స్వైర వృత్తో నిరంకుశః |
సముత్పన్నం భయం ఘోరం బోద్ధవ్యం అవబుధ్యసే |-౩౩-|
సక్తం గ్రామ్యేషు భోగేషు కామ వృత్తం మహీపతిం |
లుబ్ధం బహు మన్యంతే శ్మశాన అగ్నిం ఇవ ప్రజాః |-౩౩-|
స్వయం కార్యాణి యః కాలే అనుతిష్ఠతి పార్థివః |
తు వై సహ రాజ్యేన తైః కార్యైః వినశ్యతి |-౩౩-|
అయుక్త చారం దుర్దర్శం అస్వాధీనం నరాధిపం |
వర్జయంతి నరా దూరాత్ నదీ పంకం ఇవ ద్విపాః |-౩౩-|
యే రక్షంతి విషయం అస్వాధీనా నరాధిపః |
తే వృద్ధ్యా ప్రకాశంతే గిరయః సాగరే యథా |-౩౩-|
ఆత్మవద్భిః విగృహ్య త్వం దేవ గంధర్వ దానవైః |
అయుక్త చారః చపలః కథం రాజా భవిష్యసి |-౩౩-|
త్వం తు బాల స్వభావత్ బుద్ధి హీనః రాక్షస |
జ్ఞాతవ్యం తు జానీషి కథం రాజా భవిష్యసి |-౩౩-|
యేషాం చారః కోశః నయః జయతాం వర |
అస్వాధీనా నరేంద్రాణాం ప్రాకృతైః తే జనైః సమాః |-౩౩-|
యస్మాత్ పశ్యంతి దూరస్థాన్ సర్వాన్ అర్థాన్ నరాధిపాః |
చారేణ తస్మాత్ ఉచ్యంతే రాజానో దీర్ఘ చక్షుషః |-౩౩-౧౦|
అయుక్త చారం మన్యే త్వాం ప్రాకృతైః సచివైః యుతః |
స్వ జనం జనస్థానం నిహతం అవబుధ్యసే |-౩౩-౧౧|
చతుర్దశ సహస్రాణి రక్షసాం భీమ కర్మణాం |
హతాని ఏకేన రామేణ ఖరః సహ దూషణః |-౩౩-౧౨|
ఋషీణాం అభయం దత్తం కృత క్షేమాః దణ్డకాః |
ధర్షితం జనస్థానం రామేణ అక్లిష్ట కారిణా |-౩౩-౧౩|
త్వం తు లుబ్ధః ప్రమత్తః పరాధీనః రావణ |
విషయే స్వే సముత్పన్నం యో భయం అవబుధ్యసే |-౩౩-౧౪|
తీక్ష్ణం అల్ప ప్రదాతారం ప్రమత్తం గర్వితం శఠం |
వ్యసనే సర్వ భూతాని అభిధావంతి పార్థివం |-౩౩-౧౫|
అతిమానినం అగ్రాహ్యం ఆత్మ సంభావితం నరం |
క్రోధినం వ్యసనే హంతి స్వ జనో అపి నరాధిపం |-౩౩-౧౬|
అనుతిష్ఠతి కార్యాణి భయేషు బిభేతి |
క్షిప్రం రాజ్యాత్ చ్యుతో దీనః తృణైః తుల్యో భవేత్ ఇహ |-౩౩-౧౭|
శుష్క కాష్ఠైః భవేత్ కార్యం లోష్టైః అపి పాంసుభిః |
తు స్థానాత్ పరిభ్రష్టైః కార్యం స్యాత్ వసుధాధిపైః |-౩౩-౧౮|
ఉపభుక్తం యథా వాసః స్రజో వా మృదితా యథా |
ఏవం రాజ్యాత్ పరిభ్రష్టః సమర్థో అపి నిరర్థకః |-౩౩-౧౯|
అప్రమత్తః యో రాజా సర్వజ్ఞో విజితేంద్రియః |
కృతజ్ఞో ధర్మ శీలః రాజా తిష్ఠతే చిరం |-౩౩-౨౦|
నయనాభ్యాం ప్రసుప్తో వా జాగర్తి నయ చక్షుషా |
వ్యక్త క్రోధ ప్రసాదః రాజా పూజ్యతే జనైః |-౩౩-౨౧|
త్వం తు రావణ దుర్బుద్ధిః గుణైః ఏతైః వివర్జితః |
యస్య తే అవిదితః చారైః రక్షసాం సుమహాన్ వధః |-౩౩-౨౨|
పర అవమంతా విషయేషు సంగవాన్
దేశ కాల ప్రవిభాగ తత్త్వ విత్ |
అయుక్త బుద్ధిః గుణ దోష నిశ్చయే
విపన్న రాజ్యో చిరాత్ విపత్స్యతే |-౩౩-౨౩|
ఇతి స్వ దోషాన్ పరికీర్తితాం తయా
సమీక్ష్య బుద్ధ్యా క్షణదా చరేశ్వరః |
ధనేన దర్పేణ బలేన అన్వితో
విచింతయామాస చిరం రావణః |-౩౩-౨౪|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే త్రయస్త్రింశః సర్గః |-౩౩|







Om Tat Sat


(Continued ....)

(My humble salutations to the lotus feet of  Swamy jis, Philosophic Scholars and greatful to Wikisource  for the collection)


0 comments:

Post a Comment

About Me

My Photo
gopalakrishna
View my complete profile

Visitors

free counters

Visitors

free counters
Powered by Blogger.

Blog Archive

Visitors

Labels

Blog Archive