|
|
|
|
తాన్ ఏవ ఔత్పాతికాన్ రామః సహ భ్రాత్రా దదర్శ హ |౩-౨౪-౧|
తాన్ ఉత్పాతాన్ మహాఘోరాన్ రామో దృష్ట్వా అతి అమర్షణ |
ప్రజానాం అహితాన్ దృష్ట్వా వాక్యం లక్ష్మణం అబ్రవీత్ |౩-౨౪-౨|
ఇమాన్ పశ్య మహాబాహో సర్వ భూత అపహారిణః |
సముత్థితాన్ మహా ఉత్పాతాన్ సంహర్తుం సర్వ రాక్షసాన్ |౩-౨౪-౩|
అమీ రుధిర ధారాః తు విసృజంతో ఖర స్వనాః |
వ్యోమ్ని మేఘా నివర్తంతే పరుషా గర్దభ అరుణాః |౩-౨౪-౪|
స ధూమాః చ శరాః సర్వే మమ యుద్ధ అభినందితాః |
రుక్మ పృష్ఠాని చాపాని విచేష్టంతే విచక్షణ |౩-౨౪-౫|
యాదృశా ఇహ కూజంతి పక్షిణో వన చారిణః |
అగ్రతో నః భయం ప్రాప్తం సంశయో జీవితస్య చ |౩-౨౪-౬|
సంప్రహారః తు సుమహాన్ భవిష్యతి న సంశయః |
అయం ఆఖ్యాతి మే బాహుః స్ఫురమాణో ముహుర్ ముహుః |౩-౨౪-౭|
సంనికర్షే తు నః శూర జయం శత్రోః పరాజయం |
సుప్రభం చ ప్రసన్నం చ తవ వక్త్రం హి లక్ష్యతే |౩-౨౪-౮|
ఉద్యతానాం హి యుద్ధార్థం యేషాం భవతి లక్ష్మణః |
నిష్ప్రభం వదనం తేషాం భవతి ఆయుః పరిక్షయః |౩-౨౪-౯|
రక్షసాం నర్దతాం ఘోరః శ్రూయతే అయం మహాధ్వనిః |
ఆహతానాం చ భేరీణాం రాక్షసైః క్రూర కర్మభిః |౩-౨౪-౧౦|
అనాగత విధానం తు కర్తవ్యం శుభం ఇచ్ఛతా |
ఆపదం శంకమానేన పురుషేణ విపశ్చితా |౩-౨౪-౧౧|
తస్మాత్ గృహీత్వా వైదేహీం శర పాణిః ధనుర్ ధరః |
గుహాం ఆశ్రయ శైలస్య దుర్గాం పాదప సంకులాం |౩-౨౪-౧౨|
ప్రతికూలితుం ఇచ్ఛామి న హి వాక్యం ఇదం త్వయా |
శాపితో మమ పాదాభ్యాం గమ్యతాం వత్స మా చిరం |౩-౨౪-౧౩|
త్వం హి శూరః చ బలవాన్ హన్యా ఏతాన్ న సంశయః |
స్వయం నిహంతుం ఇచ్ఛమి సర్వాన్ ఏవ నిశాచరాన్ |౩-౨౪-౧౪|
ఏవం ఉక్తః తు రామేణ లక్ష్మణః సహ సీతయా |
శరాన్ ఆదాయ చాపం చ గుహాం దుర్గాం సమాశ్రయత్ |౩-౨౪-౧౫|
తస్మిన్ ప్రవిష్టే తు గుహాం లక్ష్మణే సహ సీతయా |
హంత నిర్యుక్తం ఇతి ఉక్త్వా రామః కవచం ఆవిశత్ |౩-౨౪-౧౬|
స తేన అగ్ని నికాశేన కవచేన విభూషితః |
బభూవ రామః తిమిరే మహాన్ అగ్నిర్ ఇవ ఉత్థితః |౩-౨౪-౧౭|
స చాపం ఉద్యమ్య మహత్ శరాన్ ఆదాయ వీర్యవాన్ |
సంబభూవ అవస్థితః తత్ర జ్యా స్వనైః పూరయన్ దిశః |౩-౨౪-౧౮|
తతో దేవాః సగంధర్వాః సిద్ధాః చ సహ చారణైః |
సమేయుః చ మహాత్మనో యుద్ధ దర్శన కాంక్షయా |౩-౨౪-౧౯|
ఋషయః చ మహాత్మనో లోకే బ్రహ్మర్షి సత్తమాః |
సమేత్య చ ఊచుః సహితాః తే అన్యోన్యం పుణ్య కర్మణః |౩-౨౪-౨౦|
స్వస్తి గో బ్రాహ్మణానాం చ లోకానాం చ ఇతి సంస్థితాః |
జయతాం రాఘవో యుద్ధే పౌలస్త్యాన్ రజనీ చరాన్ |౩-౨౪-౨౧|
చక్ర హస్తో యథా యుద్ధే సర్వాన్ అసుర పుంగవాన్ |
ఏవం ఉక్త్వా పునః ప్ర ఊచుః ఆలోక్య చ పరస్పరం |౩-౨౪-౨౨|
చతుర్దశ సహస్రాణి రక్షసాం భీమ కర్మణాం |
ఏకః చ రామో ధర్మాత్మా కథం యుద్ధం భవిష్యతి |౩-౨౪-౨౩|
ఇతి రాజర్షయః సిద్ధాః స గణాః చ ద్విజర్షభాః |
జాత కౌతూహలాత్ తస్థుర్ విమానస్థాః చ దేవతా |౩-౨౪-౨౪|
ఆవిష్టం తేజసా రామం సంగ్రామ శిరసి స్థితం |
దృష్ట్వా సర్వాణి భూతాని భయాత్ వివ్యథిరే తదా |౩-౨౪-౨౫|
రూపం అప్రతిమం తస్య రామస్య అక్లిష్ట కర్మణః |
బభూవ రూపం క్రుద్ధస్య రుద్రస్య ఇవ మహాత్మనః |౩-౨౪-౨౬|
ఇతి సంభాష్యమాణో తు దేవ గంధర్వ చారణైః |
తతో గంభీర నిర్హ్రాదం ఘోర చర్మ ఆయుధ ధ్వజం |౩-౨౪-౨౭|
అనీకం యాతుధానానాం సమంతాత్ ప్రత్యదృశ్యత |
వీర ఆలాపాన్ విసృజతాం అన్యోన్యం అభిగచ్ఛతాం |౩-౨౪-౨౮|
చాపాని విస్ఫరయతాం జృంభతాం చ అపి అభీక్ష్ణశః |
విప్రఘుష్ట స్వనానాం చ దుందుభీం చ అపి నిఘ్నతాం |౩-౨౪-౨౯|
తేషాం సుతుములః శబ్దః పూరయామాస తద్ వనం |
తేన శబ్దేన విత్రస్తాః శ్వాపదా వన చారిణః |౩-౨౪-౩౦|
దుద్రువుః యత్ర నిఃశబ్దం పృష్ఠతో న అవలోకయన్ |
తత్ చ అనీకం మహావేగం రామం సమనువర్తత |౩-౨౪-౩౧|
ఘృత నానా ప్రహరణం గంభీరం సాగరోపమం |
రామో అపి చారయన్ చక్షుః సర్వతో రణ పణ్డితః |౩-౨౪-౩౨|
దదర్శ ఖర సైన్యం తత్ యుద్ధ అభిముఖో గతః |
వితత్య చ ధనుర్ భీమం తూణ్యాః చ ఉద్ధృత్య సాయకాన్ |౩-౨౪-౩౩|
క్రోధం ఆహారయత్ తీవ్రం వధార్థం సర్వ రక్షసాం |
దుష్ప్రేక్ష్యశ్చాభవత్క్రుద్ధోయుగాంతాగ్నిరివజ్వలన్ -
యద్వా -
దుష్ప్రేక్ష్యః చ అభవత్ క్రుద్ధో యుగాంత అగ్నిః ఇవ జ్వలన్ |౩-౨౪-౩౪|
తం దృష్ట్వా తేజసా ఆవిష్టం ప్రావ్యథన్ వన దేవతాః |
తస్య రుష్ట్స్య రూపం తు రామస్య దదృశే తదా |
దక్షస్య ఇవ క్రతుం హంతుం ఉద్యతస్య పినాకినీ |౩-౨౪-౩౫|
తత్ కార్ముకైః ఆభరణైః రథైః చతత్ వర్మాభిః చ అగ్ని సమాన వర్ణైః |
బభూవ సైన్యం పిశిత అశనినాంసూర్య ఉదయే నీలం ఇవ అభ్ర జాలం |౩-౨౪-౩౬|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే చతుర్వింశః సర్గః |౩-౨౪|
|
|
|
|
దదర్శ ఆశ్రమం ఆగమ్య ఖరః సహ పురఃసరైః |౩-౨౫-౧|
తం దృష్ట్వా సగుణం చాపం ఉద్యమ్య ఖర నిఃస్వనం |
రామస్య అభిముఖం సూతం చోద్యతాం ఇతి అచోదయత్ |౩-౨౫-౨|
స ఖరస్య ఆజ్ఞయా సూతః తురగాన్ సమచోదయత్ |
యత్ర రామో మహాబాహుః ఏకో ధున్వన్ ధనుః స్థితః |౩-౨౫-౩|
తం తు నిష్పతితం దృష్ట్వా సర్వే తే రజనీ చరాః |
ముంచమానా మహానాదం సచివాః పర్యవారయన్ |౩-౨౫-౪|
స తేషాం యాతుధానానాం మధ్యే రథః గతః ఖరః |
బభూవ మధ్యే తారాణాం లోహితాంగ ఇవ ఉదితః |౩-౨౫-౫|
తతః శర సహస్రేన రామం అప్రతిమ ఓజసం |
అర్దయిత్వా మహానాదం ననాద సమరే ఖరః |౩-౨౫-౬|
తతః తం భీమ ధన్వానం క్రుద్ధాః సర్వే నిశాచరాః |
రామం నానా విధైః శస్త్రైః అభ్యవర్షంత దుర్జయం |౩-౨౫-౭|
ముద్గరైః ఆయసైః శూలైః ప్రాసైః ఖడ్గైః పరశ్వధైః |
రాక్షసాః సమరే రామం నిజఘ్నూ రోష తత్పరాః |౩-౨౫-౮|
తే వలాహక సంకాశా మహాకాయా మహాబలాః |
అభ్యధావంత కాకుత్స్థం రథైః వాజిభిః ఏవ చ |౩-౨౫-౯|
గజైః పర్వత కూట అభైః రామం యుద్ధే జింఘాసవః |
తే రామే శర వర్షాణి వ్యసృజన్ రక్షసాం గణాః |౩-౨౫-౧౦|
శైలేంద్రం ఇవ ధారాభిర్ వర్షమాణా మహాధనాః |
సర్వైః పరివృతో రామో రాక్షసైః కౄరదర్శినైః |౩-౨౫-౧౧|
తిథిషు ఇవ మహాదేవో వృతః పారిషదాం గణైః |
తాని ముక్తాని శస్త్రాణి యాతుధానైః స రాఘవః |౩-౨౫-౧౨|
ప్రతిజగ్రాహ విశిఖైః నది ఓఘాన్ ఇవ సాగరః |
స తైః ప్రహరణైః ఘోరైః భిన్న గాత్రో న వివ్యథే |౩-౨౫-౧౩|
రామః ప్రదీప్తైర్ బహుభిర్ వజ్రైర్ ఇవ మహా అచలః |
స విద్ధః క్షతజ దిగ్ధః సర్వ గాత్రేషు రాఘవః |౩-౨౫-౧౪|
బభూవ రామః సంధ్య అభ్రైః దివాకర ఇవ ఆవృతః |
విషేదుర్ దేవ గంధర్వాః సిద్ధాః చ పరమ ఋషయః |౩-౨౫-౧౫|
ఏకం సహస్రైః బహుభిః తదా దృష్ట్వా సమావృతం |
తతో రామః తు సుసంక్రుద్ధో మణ్డలీ కృత కార్ముకః |౩-౨౫-౧౬|
ససర్జ నిశితాన్ బాణాన్ శతశః అథ సహస్రశః |
దురవారాన్ దుర్విషహాన్ కాలపాశ ఉపమాన్ రణే |౩-౨౫-౧౭|
ముమోచ లీలయా రామః కంకపత్రాన్ కాంచన భూషణాన్ |
తే శరాః శత్రు సైన్యేషు ముక్తా రామేణ లీలయా |౩-౨౫-౧౮|
ఆదదూ రక్షసాం ప్రాణాన్ పాశాః కాలకృతా ఇవ |
భిత్త్వా రాక్షస దేహాన్ తాం తే శరా రుధిర ఆప్లుతాః |౩-౨౫-౧౯|
అంతరిక్ష గతా రేజుః దీప్త అగ్ని సమ తేజసః |
అసంఖ్యేయాః తు రామస్య సాయకాః చాప మణ్డలాత్ |౩-౨౫-౨౦|
వినిష్పేతుః అతీవ ఉగ్రా రక్షః ప్రాణ అపహారిణః |
తైః ధనూంషి ధ్వజ అగ్రాణి చర్మాణి చ శిరాంసి చ |౩-౨౫-౨౧|
బహూన్ స హస్త ఆభరణాన్ ఊరూన్ కరి కర ఉపమాన్ |
చిఛేద రామః సమరే శతశః అథ సహస్రశః |౩-౨౫-౨౨|
హయాన్ కాంచన సన్నాహాన్ రథ యుక్తాన్ స సారథీన్ |
గజాం చ స గజ ఆరోహాన్ స హయాన్ సారధినః తదా |౩-౨౫-౨౩|
చిఛిదుః బిభిదుః చ ఏవ రామ బాణా గుణ చ్యుతాః |
పదాతీన్ సమరే హత్వా హి అనయత్ యమ సదనం |౩-౨౫-౨౪|
తతో నాలీక నారాచైః తీక్ష్ణ అగ్రైః వికర్ణిభిః |
భీమం ఆర్త స్వరం చక్రుః ఛిద్యమానా నిశాచరాః |౩-౨౫-౨౫|
తత్ సైన్యం నిశితైః బాణైః అర్దితం మర్మ భేదిభిః |
న రామేణ సుఖం లేభే శుష్కం వనం ఇవ అగ్నినా |౩-౨౫-౨౬|
కేచిద్ భీమ బలాః శూరాః ప్రాసాన్ శూలాన్ పరశ్వధాన్ |
చిక్షిపుః పరమ క్రుద్ధా రామాయ రజనీచరాః |౩-౨౫-౨౭|
తేషాం బాణైః మహాబాహుః శస్త్రాణి ఆవార్య వీర్యవాన్ |
జహార సమరే ప్రాణాన్ చిచ్ఛేద చ శిరో ధరాన్ |౩-౨౫-౨౮|
తే ఛిన్న శిరసః పేతుః ఛిన్న చర్మ శరాసనాః |
సుపర్ణ వాత విక్షిప్తా జగత్యాం పాదపా యథా |౩-౨౫-౨౯|
అవశిష్టాః చ యే తత్ర విషణ్ణాః తే నిశాచరాః |
ఖరం ఏవ అభ్యధావంత శరణార్థం శర ఆహతాః |౩-౨౫-౩౦|
తాన్ సర్వాన్ ధనుర్ ఆదాయ సమాశ్వాస్య చ దూషణః |
అభ్యధావత సుసంక్రుద్ధః క్రుద్ధః [రుద్రం] క్రుద్ధ ఇవ అంతకః |౩-౨౫-౩౧|
నివృత్తాః తు పునః సర్వే దూషణ ఆశ్రయ నిర్భయాః |
రామం ఏవ అభ్యధావంత సాల తాల శిల ఆయుధాః |౩-౨౫-౩౨|
శూల ముద్గర హస్తాః చ పాశ హస్తా మహాబలాః |
సృజంతః శర వర్షాణి శస్త్ర వర్షాణి సంయుగే|౩-౨౫-౩౩|
ద్రుమ వర్షాణి ముంచంతః శిలా వర్షాణి రాక్షసాః |
తద్ బభూవ అద్భుతం యుద్ధం తుములం రోమ హర్షణం |౩-౨౫-౩౪|
రామస్య అస్య మహాఘోరం పునః తేషాం చ రక్షసాం |
తే సమంతాత్ అభిక్రుద్ధా రాఘవం పునర్ ఆర్దయన్ |౩-౨౫-౩౫|
తతః సర్వా దిశో దృష్ట్వా ప్రదిశాః చ సమావృతాః |
రాక్షసైః సర్వతః ప్రాప్తైః శర వర్షాభిః ఆవృతః |౩-౨౫-౩౬|
స కృత్వా భైరవం నాదం అస్త్రం పరమ భాస్వరం |
సమయోజయత్ గాంధర్వం రాక్షసేషు మహాబలః |౩-౨౫-౩౭|
తతః శర సహస్రాణి నిర్యయుః చాప మణ్డలాత్ |
సర్వా దశ దిశో బానైః ఆపూర్యంత సమాగతైః |౩-౨౫-౩౮|
న ఆదదానాం శరాన్ ఘోరాన్ విముంచంతం శర ఉత్తమాన్ |
వికర్షమాణం పశ్యంతి రాక్షసాః తే శర ఆర్దితాః |౩-౨౫-౩౯|
శర అంధకారం ఆకాశం ఆవృణోత్ స దివాకరం |
బభూవ అవస్థితో రామః ప్రక్షిపన్ ఇవ తాన్ శరాన్ |౩-౨౫-౪౦|
యుగపత్ పతమానైః చ యుగపచ్చ హతైః భ్రిశం |
యుగపత్ పతితైః చైవ వికీర్ణా వసుధా అభవత్ |౩-౨౫-౪౧|
నిహతాః పతితాః క్షీణా చ్ఛిన్న భిన్న విదారితాః |
తత్ర తత్ర స్మ దృశ్యంతే రాక్షసాః తే సహస్రశః |౩-౨౫-౪౨|
స ఉష్ణీషైః ఉత్తమ అంగైః చ స అంగదైః బాహుభిః తథా |
ఊరుభిః బాహుభిః చ్ఛిన్నైః నానా రూపైః విభూషణైః |౩-౨౫-౪౩|
హయైః చ ద్విప ముఖ్యైః చ రథైః భిన్నైః అనేకశః |
చామర వ్యజనైః ఛత్రైః ధ్వజైః నానా విధైః అపి |౩-౨౫-౪౪|
రామేణ బాణ అభిహతైః విచ్ఛిన్నైః శూల పట్టిశైః |
ఖడ్గైః ఖణ్డీకృతైః ప్రాసైః వికీర్ణైః చ పశ్వధైః |౩-౨౫-౪౫|
చూణితాభిః శిలాభిః చ శరైః చిత్రైః అనేకశః |
విచ్ఛిన్నైః సమరే భూమిః విస్తీర్ణా ఆభూత్ భయంకరా |౩-౨౫-౪౬|
తాన్ దృష్ట్వా నిహతాన్ సర్వే రక్షసాః పరమ ఆతురాః |
న తత్ర చలితుం శక్తా రామం పర పురంజయం |౩-౨౫-౪౭|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే పఞ్చవింశః సర్గః |౩-౨౫|
|
|
|
|
సందిదేశ మహాబాహుః భీమ వేగాన్ నిశాచరాన్ |౩-౨౬-౧|
రాక్షసాన్ పంచ సాహస్రాన్ సమరేషు అనివర్తినః |
తే శూలైః పట్టిశైః కదగైః శిలా వరషైః ద్రుమైః |౩-౨౬-౨|
శర వర్షైః విచ్ఛిన్నం వవర్షుః తం సమంతతః |
తత్ ద్రుమాణాం శిలానాం చ వర్షం ప్రాణ హరం మహత్ |౩-౨౬-౩|
ప్రతిజగ్రాహ ధర్మాత్మా రాఘవః తీక్ష్ణ సాయకైః |
ప్రతిగృహ్య చ తద్ వర్షం నిమీలిత ఇవ ఋషభః |౩-౨౬-౪|
రామః క్రోధం పరం లేభే వధ అర్థం సర్వ రక్షసాం |
తతః క్రోధ సమావిష్టః ప్రదీప్త ఇవ తేజసా |౩-౨౬-౫|
శరైః అభ్యకిరత్ సైన్యం సర్వతః సహ దూషణం |
తతః సేనా పతిః క్రుద్ధో దూషణః శత్రు దూషణః |౩-౨౬-౬|
శరైః అశని కల్పైః తం రాఘవం సమవారయత్ |
తతో రామః సంక్రుద్ధః క్షురేణ అస్య మహత్ ధనుః |౩-౨౬-౭|
చిచ్ఛేద సమరే వీరః చతుర్భిః చతురో హయాన్ |
హత్వా చ అశ్వాన్ శరైః తీక్ష్ణైః అర్థ చంద్రేణ సారథే |౩-౨౬-౮|
శిరో జహార తద్ రక్షః త్రిభిర్ వివ్యాధ వక్షసి |
స చ్ఛిన్న ధన్వా విరథో హత అశ్వో హత సారథిః |౩-౨౬-౯|
జగ్రాహ గిరి శృంగ ఆభం పరిఘం రోమ హర్షణం |
వేష్టితం కాంచనైః పట్టైః దేవ సైన్య అభిమర్దనం |౩-౨౬-౧౦|
ఆయసైః శంకుభిః తీక్ష్ణైః కీర్ణం పర వసా ఉక్షితాం |
వజ్ర అశని సమ స్పర్శం పర గోపుర దారణం |౩-౨౬-౧౧|
తం మహా ఉరగ సంకాశం ప్రగృహ్య పరిఘం రణే |
దూషణో అభ్యపతత్ రామం క్రూర కర్మా నిశాచరః |౩-౨౬-౧౨|
తస్య అభిపతమానస్య దూషణస్య స రాఘవః |
ద్వాభ్యాం శరాభ్యాం చిచ్ఛేద స హస్త ఆభరణౌ భుజౌ |౩-౨౬-౧౩|
భ్రష్టః తస్య మహాకాయః పపాత రణ మూర్ధని |
పరిఘః ఛిన్న హస్తస్య శక్ర ధ్వజ ఇవ అగ్రతః |౩-౨౬-౧౪|
కరాభ్యాం చ వికీర్ణాభ్యాం పపాత భువి దూషణః |
విషాణాభ్యాం విశీర్ణాభ్యాం మనస్వీ ఇవ మహాగజః |౩-౨౬-౧౫|
దృష్ట్వా తం పతితం భూమౌ దూషణం నిహతం రణే |
సాధు సాధు ఇతి కాకుత్స్థం సర్వ భూతాని అపూజయన్ |౩-౨౬-౧౬|
ఏతస్మిన్ అంతరే క్రుద్ధాః త్రయః సేనా అగ్ర యాయినః |
సంహత్య అభ్యద్రవన్ రామం మృత్యు పాశ అవపాశితాః |౩-౨౬-౧౭|
మహాకపాలః స్థూలాక్షః ప్రమాథీ చ మహాబలః | మహాకపాలో విపులం శూలం ఉద్యమ్య రాక్షసః |౩-౨౬-౧౮|
స్థూలాక్షః పట్టిశం గృహ్య ప్రమాథీ చ పరశ్వధం |
దృష్ట్వా ఏవ ఆపతతః తాం తు రాఘవః సాయకైః శితైః |౩-౨౬-౧౯|
తీక్ష్ణ అగ్రైః ప్రతిజగ్రాహ సంప్రాప్తాన్ అతిథీన్ ఇవ |
మహాకపాలస్య శిరః చిచ్ఛేద రఘునందనః |౩-౨౬-౨౦|
అసంఖ్యేయైః తు బాణ ఓఘైః ప్రమమాథ ప్రమాథినం |
స్థూలాక్షస్య అక్షిణీ స్థూలే పూరయామాస సాయకైః |౩-౨౬-౨౧|
స పపాత హతో భూమౌ విటపీ ఇవ మహాద్రుమః |
దూషణస్య అనుగాన్ పంచ సహస్రాన్ కుపితః క్షణాత్ |౩-౨౬-౨౨|
హత్వా తు పంచ సహస్రాన్ అనయత్ యమ సదనం |
దూషణం నిహతం శ్రుత్వా తస్య చ ఏవ పదానుగాన్ |౩-౨౬-౨౩|
వ్యాదిదేశ ఖరః క్రుద్ధో సేన అధ్యక్షాన్ మహాబలాన్ |
అయం వినిహతః సంఖ్యే దూషణః స పదానుగాః |౩-౨౬-౨౪|
మహత్యా సేనయా సార్ధం యుద్ధ్వా రామం కుమానుషం |
శస్త్రైః నానా విధ అకారైః హనధ్వం సర్వ రాక్షసాః |౩-౨౬-౨౫|
ఏవం ఉక్త్వా ఖరః క్రుద్ధో రామం ఏవ అభి దుద్రువే |
శ్యేనగామీ పృథుగ్రీవో యజ్ఞశత్రుర్ విహంగమః |౩-౨౬-౨౬|
దుర్జయః కరవీరాక్షః పరుషః కాలకార్ముకః |
హేమమాలీ మహామాలీ సర్పస్యో రుధిరాశనః |౩-౨౬-౨౭|
ద్వాదశ ఏతే మహావీర్యా బల అధ్యక్షాః |
స సైనికాఃరమం ఏవ అభ్యధావంత విసృజంతః శరోత్తమాన్ |౩-౨౬-౨౮|
తతః పావక సంకాశైః హేమ వజ్ర విభూషితైః |
జఘన శేషం తేజస్వీ తస్య సైన్యస్య సాయకైః |౩-౨౬-౨౯|
తే రుక్మ పుంఖా విశిఖాః స ధూమా ఇవ పావకాః |
నిజఘ్నుః తాని రక్షాంసి వజ్రా ఇవ మహాద్రుమాన్ |౩-౨౬-౩౦|
రక్షసాం తు శతం రామః శతేన ఏకేన కర్ణినా |
సహస్రం తు సహస్రేణ జఘాన రణ మూర్ధని |౩-౨౬-౩౧|
తైః భిన్న వర్మ ఆభరణాః ఛిన్న భిన్న శర ఆసనాః |
నిపేతుః శోణిత ఆదిగ్ధా ధరణ్యాం రజనీచరాః |౩-౨౬-౩౨|
తైః ముక్త కేశైః సమరే పతితైః శోణిత ఉక్షితైః |
విస్తీర్ణా వసుధా కృత్స్నా మహావేదిః కుశైః ఇవ |౩-౨౬-౩౩|
తత్ క్షణే తు మహా ఘోరం వనం నిహత రాక్షసం |
బభూవ నిరయ ప్రఖ్యం మాంస శోణిత కర్దమం |౩-౨౬-౩౪|
చతుర్దశ సహస్రాణి రక్షసాం భీమ కర్మణాం |
హతాని ఏకేన రామేణ మానుషేణ పదాతినా |౩-౨౬-౩౫|
తస్య సైన్యస్య సర్వస్య ఖరః శేషో మహారథః |
రాక్షసః త్రిశిరాః చైవ రామః చ రిపుసూదనః |౩-౨౬-౩౬|
శేషా హతా మహావీర్యా రాక్షసా రణ మూర్ధని |
ఘోరా దుర్విషహాః సర్వే లక్ష్మణస్య అగ్రజేన |౩-౨౬-౩౭|
తతః తు తద్ భీమ బలం మహా ఆహవేసమీక్ష్య రామేణ హతం బలీయసా |
రథేన రామం మహతా ఖరః తతఃసమాససాద ఇంద్ర ఇవ ఉద్యత అశనిః |౩-౨౬-౩౮|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే షడ్వింశః సర్గః |౩-౨౬|
|
|
|
|
రాక్షసః త్రిశిరా నామ సంనిపత్య ఇదం అబ్రవీత్ |౩-౨౭-౧|
మాం నియోజయ విక్రాంతం త్వం నివర్తస్వ సాహసాత్ |
పశ్య రామం మహాబాహుం సంయుగే వినిపాతితం |౩-౨౭-౨|
ప్రతిజానామి తే సత్యం ఆయుధం చ అహం ఆలభే |
యథా రామం వధిష్యామి వధార్హం సర్వ రక్షసాం |౩-౨౭-౩|
అహం వా అస్య రణే మృత్యుః ఏష వా సమరే మమ |
వినివర్త్య రణ ఉత్సాహం ముహూర్తం ప్రాశ్నికో భవ |౩-౨౭-౪|
ప్రహృష్టో వా హతే రామే జనస్థానం ప్రయాస్యసి |
మయి వా నిహతే రామం సంయుగాయ ప్రయాస్యసి |౩-౨౭-౫|
ఖరః త్రిశిరసా తేన మృత్యు లోభాత్ ప్రసాదితః |
గచ్ఛ యుధ్య ఇతి అనుజ్ఞాతో రాఘవ అభిముఖో యయౌ |౩-౨౭-౬|
త్రిశిరాః తు రథేన ఏవ వాజి యుక్తేన భాస్వతా |
అభ్యద్రవత్ రణే రామం త్రి శృంగ ఇవ పర్వతః |౩-౨౭-౭|
శర ధారా సమూహాన్ స మహామేఘ ఇవ ఉత్సృజన్ |
వ్యసృజత్ సదృశం నాదం జల ఆర్ద్రస్య ఇవ దుందుభేః |౩-౨౭-౮|
ఆగచ్ఛంతం త్రిశిరసం రాక్షసం ప్రేక్ష్య రాఘవః |
ధనుషా ప్రతిజగ్రాహ విధున్వన్ సాయకాన్ శితాన్ |౩-౨౭-౯|
స సంప్రహారః తుములో రామ త్రిశిరసోః తదా |
సంబభూవ అతీవ బలినోః సింహ కుం़జరయోః ఇవ |౩-౨౭-౧౦|
తతః త్రిశిరసా బాణైః లలాటే తాడితః త్రిభిః |
అమర్షీ కుపితో రామః సంరబ్ధం ఇదం అబ్రవీత్ |౩-౨౭-౧౧|
అహో విక్రమ శూరస్య రాక్షసస్య ఈదృశం బలం |
పుష్పైః ఇవ శరైః యస్య లలాటే అస్మి పరిక్షతః |౩-౨౭-౧౨|
మమ అపి ప్రతిగృహ్ణీష్వ శరాన్ చాప గుణ చ్యుతాన్ |
ఏవం ఉక్త్వా సుసంరబ్ధః శరాన్ ఆశీవిష ఉపమాన్ |౩-౨౭-౧౩|
త్రిశిరో వక్షసి క్రుద్ధో నిజఘాన చతుర్ దశ |
చతుర్భిః తురగాన్ అస్య శరైః సంనత పర్వాభిః |౩-౨౭-౧౪|
న్యపాతయత తేజస్వీ చతురః తస్య వాజినః |
అష్టభిః సాయకైః సూతం రథ ఉపస్థే న్యపాతయత్ |౩-౨౭-౧౫|
రామః చిచ్ఛేద బాణేన ధ్వజం చ అస్య సముచ్ఛ్రితం |
తతో హత రథాత్ తస్మాత్ ఉత్పతంతం నిశాచరం |౩-౨౭-౧౬|
చిచ్ఛేద రామః తం బాణైః హృదయే సో అభవత్ జడః |
సాయకైః చ అప్రమేయ ఆత్మా సామర్షః తస్య రక్షసః |౩-౨౭-౧౭|
శిరాంసి అపాతయత్ త్రీణి వేగవద్భిః త్రిభిః శతైః |
స ధూమ శోణిత ఉద్గారీ రామ బాణ అభిపీడితః |౩-౨౭-౧౮|
న్యపతత్ పతితైః పూర్వం సమరస్థో నిశాచరః |
హత శేషాః తతో భగ్నా రాక్షసాః ఖర సంశ్రయాః |౩-౨౭-౧౯|
ద్రవంతి స్మ న తిష్ఠంతి వ్యాఘ్ర త్రస్తా మృగా ఇవ |
తాన్ ఖరో ద్రవతో దృష్ట్వా నివర్త్య రుషితః త్వరన్ |
రామం ఏవ అభిదుద్రావ రాహుః చంద్రమసం యథా |౩-౨౭-౨౦|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే సప్తవింశః సర్గః |౩-౨౭|
Om Tat Sat
(Continued
....)
(My humble salutations to the
lotus feet of Swamy jis, Philosophic
Scholars and greatful to Wikisource for
the collection)
0 comments:
Post a Comment