Valmiki Ramayanam – Aranya Kanda - Part 15
















శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే ద్విపఞ్చాశః సర్గః |-౫౨|


సా తు తారా అధిప ముఖీ రావణేన నిరీక్ష్య తం |
గృధ్ర రాజం వినిహతం విలలాప సుదుఃఖితా |-౫౨-|
నిమిత్తం లక్షణం స్వప్నం శకుని స్వర దర్శనం |
అవశ్యం సుఖ దుఃఖేషు నరాణాం పరిదృశ్యతే |-౫౨-|
నూనం రామ జానాసి మహత్ వ్యసనం ఆత్మనః |
ధావంతి నూనం కాకుత్స్థ మత్ అర్థం మృగ పక్షిణః |-౫౨-|
అయం హి కృపయా రామ మాం త్రాతుం ఇహ సంగతః |
శేతే వినిహతో భూమౌ మమ అభాగ్యాత్ విహంగమః |-౫౨-|
త్రాహి మాం అద్య కాకుత్స్థ లక్ష్మణ ఇతి వరాంగనా |
సు సంత్రస్తా సమాక్రందత్ శృణ్వతాం తు యథా అంతికే |-౫౨-|
తాం క్లిష్ట మాల్య ఆభరణాం విలపంతీం అనాథవత్ |
అభ్యధావత వైదేహీం రావణో రాక్షస అధిపః |-౫౨-|
తాం లతాం ఇవ వేష్టంతీం ఆలింగంతీం మహాద్రుమాన్ |
ముంచ ముంచ ఇతి బహుశః ప్రవదన్ రాక్షస అధిపః |-౫౨-|
క్రోశంతీం రామ రామ ఇతి రామేణ రహితాం వనే |
జీవిత అంతాయ కేశేషు జగ్రాహ అంతక సంనిభః |-౫౨-|
ప్రధర్షితాయాం వైదేహ్యాం బభూవ చరా అచరం |
జగత్ సర్వం అమర్యాదం తమసా అంధేన సంవృతం |-౫౨-|
వాతి మారుతః తత్ర నిష్ ప్రభో అభూత్ దివాకరః |
దృష్ట్వా సీతాం పరా మృష్టాం దేవో దివ్యేన చక్షుషా |-౫౨-౧౦|
కృతం కార్యం ఇతి శ్రీమాన్ వ్యాజహార పితామహః |
ప్రహృష్టా వ్యథితాః ఆసన్ సర్వే తే పరమ ఋషయః |-౫౨-౧౧|
దృష్ట్వా సీతాం పరా మృష్టాం దణ్డకారణ్య వాసినః |
రావణస్య వినాశం ప్రాప్తం బుద్ధ్వా యదృచ్ఛయా |-౫౨-౧౨|
తు తాం రామ రామ ఇతి రుదంతీం లక్ష్మణ ఇతి |
జగామ ఆదాయ ఆకాశం రావణో రాక్షసేశ్వర |-౫౨-౧౩|
తప్త ఆభరణ వర్ణ అంగీ పీత కౌశేయ వాసనీ |
రరాజ రాజ పుత్రీ తు విద్యుత్ సౌదామనీ యథా |-౫౨-౧౪|
ఉద్ధూతేన వస్త్రేణ తస్యాః పీతేన రావణః |
అధికం పరిబభ్రాజ గిరిః దీప ఇవ అగ్నినా |-౫౨-౧౫|
తస్యాః పరమ కల్యాణ్యాః తామ్రాణి సురభీణి |
పద్మ పత్రాణి వైదేహ్యా అభ్యకీర్యంత రావణం - యద్వా -
- చ్యుతాని పద్మ పత్రాణి రావణం సమావాకిరన్ - |-౫౨-౧౬|
తస్యాః కౌశేయం ఉద్ధూతం ఆకాశే కనక ప్రభం |
బభౌ ఆదిత్య రాగేణ తామ్రం అభ్రం ఇవ ఆతపే |-౫౨-౧౭|
తస్యాః తత్ విమలం - సు నసం - వక్త్రం ఆకాశే రావణ అంక గం |
రరాజ వినా రామం వినాలం ఇవ పంకజం |-౫౨-౧౮|
బభూవ జలదం నీలం భిత్త్వా చంద్ర ఇవ ఉదితః |
సు లలాటం సు కేశ అంతం పద్మ గర్భ ఆభం అవ్రణం |-౫౨-౧౯|
శుక్లైః సు విమలైర్ దంతైః ప్రభావద్భిః అలంకృతం |
తస్యాః సు నయనం వక్త్రం ఆకాశే రావణ అంక గం |-౫౨-౨౦|
రుదితం వ్యపమృష్ట అస్రం చంద్రవత్ ప్రియ దర్శనం |
సు నాసం చారు తామ్ర ఓష్ఠం ఆకాషే హాటక ప్రభం |-౫౨-౨౧|
రాక్షసేంద్ర సమాధూతం తస్యాః తత్ వదనం శుభం |
శుశుభే వినా రామం దివా చంద్ర ఇవ ఉదితః |-౫౨-౨౨|
సా హేమ వర్ణా నీల అంగం మైథిలీ రాక్షస అధిపం |
శుశుభే కాంచనీ కాంచీ నీలం మణిం - గజం - ఇవ ఆశ్రితా |-౫౨-౨౩|
సా పద్మ పీతా హేమ ఆభా రావణం జనక ఆత్మజా |
విద్యుత్ ఘనం ఇవ ఆవిశ్య శుశుభే తప్త భూషణా |-౫౨-౨౪|
తస్యా భూషణ ఘోషేణ వైదేహ్యా రాక్షస అధిపః |
బభూవ విమలో నీలః సఘోష ఇవ తోయదః |-౫౨-౨౫|
ఉత్తమ అంగ చ్యుతా తస్యాః పుష్ప వృష్టిః సమంతతః |
సీతాయా హ్రియమాణాయాః పపాత ధరణీ తలే |-౫౨-౨౬|
సా తు రావణ వేగేన పుష్ప వృష్టిః సమంతతః |
సమాధూతా దశగ్రీవం పునః ఏవ అభ్యవర్తత |-౫౨-౨౭|
అభ్యవర్తత పుష్పాణాం ధారా వైశ్రవణ అనుజం |
నక్షత్ర మాలా విమలా మేరుం నగం ఇవ ఉన్నతం |-౫౨-౨౮|
చరణాత్ నూపురం భ్రష్టం వైదేహ్యా రత్న భూషితం |
విద్యుత్ మణ్డల సంకాశం పపాత ధరణీ తలే |-౫౨-౨౯|
తరు ప్రవాల రక్తా సా నీల అంగం రాక్షస ఈశ్వరం |
ప్రాశోభయత వైదేహీ గజం కక్ష్యా ఇవ కాంచనీ |-౫౨-౩౦|
తాం మహా ఉల్కాం ఇవ ఆకాశే దీప్యమానాం స్వ తేజసా |
జహార ఆకాశం ఆవిశ్య సీతాం వైశ్రవణ అనుజః |-౫౨-౩౧|
తస్యాః తాని అగ్ని వర్ణాని భూషణాని మహీ తలే |
ఘోషాణి అవకీర్యంత క్షీణాః తారా ఇవ అంబరాత్ |-౫౨-౩౨|
తస్యాః స్తన అంతరాత్ భ్రష్టో హారః తారా అధిప ద్యుతిః |
వైదేహ్యా నిపతన్ భాతి గంగా ఇవ గగనాత్ చ్యుతా |-౫౨-౩౩|
ఉత్పాత వాత అభిహతా నానా ద్విజ గణ ఆయుతాః |
మా భైః ఇతి విధూత అగ్రా వ్యాజహ్రుః ఇవ పాదపాః |-౫౨-౩౪|
నలిన్యో ధ్వస్త కమలాః త్రస్త మీన జలే చరాః |
సఖీం ఇవ గత ఉత్సాహాం శోచంతి ఇవ స్మ మైథిలీం |-౫౨-౩౫|
సమంతాత్ అభిసంపత్య సింహ వ్యాఘ్ర మృగ ద్విజాః |
అన్వధావన్ తదా రోషాత్ సీతాం ఛాయా అనుగామినః |-౫౨-౩౬|
జల ప్రపాత అస్ర ముఖాః శృంగైః ఉచ్ఛ్రిత బాహవః |
సీతాయాం హ్రియమాణాయాం విక్రోశంతి ఇవ పర్వతాః |-౫౨-౩౭|
హ్రియమాణాం తు వైదేహీం దృష్ట్వా దీనో దివాకరః |
ప్రవిధ్వస్త ప్రభః శ్రీమాన్ ఆసీత్ పాణ్డుర మణ్డలః |-౫౨-౩౮|
అస్తి ధర్మః కుతః సత్యం ఆర్జవం అనృశంసతా |
యత్ర రామస్య వైదేహీం భార్యాం హరతి రావణః |-౫౨-౩౯|
ఇతి భూతాని సర్వాణి గణశః పర్యదేవయన్ |
విత్రస్తకా దీన ముఖా రురుదుః మృగ పోతకాః |-౫౨-౪౦|
ఉద్వీక్ష్య ఉద్వీక్ష్య నయనైః అస్ర పాత ఆవిల ఈక్షణాః |
సుప్రవేపిత గాత్రాః బభూవుః వన దేవతాః |-౫౨-౪౧|
విక్రోశంతీం దృఢం సీతాం దృష్ట్వా దుఃఖం తథా గతాం |
తాం తు లక్ష్మణ రామ ఇతి క్రోశంతీం మధుర స్వరాం |-౫౨-౪౨|
అవేక్షమాణాం బహుశో వైదేహీం ధరణీ తలం |
తాం ఆకుల కేశాంతాం విప్రమృష్ట విశేషకాం |
జహార ఆత్మ వినాశాయ దశగ్రీవో మనస్వినాం |-౫౨-౪౩|
తతః తు సా చారు దతీ శుచి స్మితా
వినా కృతా బంధు జనేన మైథిలీ |
అపశ్యతీ రాఘవ లక్ష్మణాఉ ఉభౌ
వివర్ణ వక్త్రా భయ భార పీడితా |-౫౨-౪౪|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే ద్విపఞ్చాశః సర్గః |-౫౨|



శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే త్రిపఞ్చాశః సర్గః |-౫౩|


ఖం ఉత్పతంతం తం దృష్ట్వా మైథిలీ జనక ఆత్మజా |
దుఃఖితా పరమ ఉద్విగ్నా భయే మహతి వర్తినీ |-౫౩-|
రోష రోదన తామ్రాక్షీ భీమాక్షం రాక్షస అధిపం |
రుదతీ కరుణం సీతా హ్రియమాణా ఇదం అబ్రవీత్ |-౫౩-|
వ్యపత్రపసే నీచ కర్మణా అనేన రావణ |
జ్ఞాత్వా విరహితాం యో మాం చోరయిత్వా పలాయసే |-౫౩-|
త్వయా ఏవ నూనం దుష్టాత్మన్ భీరుణా హర్తుం ఇచ్ఛతా |
మమ అపవాహితో భర్తా మృగ రూపేణ మాయయా |-౫౩-|
యో హి మాం ఉద్యతః త్రాతుం సో అపి అయం వినిపాతితః |
గృధ్ర రాజః పురాణో అసౌ శ్వశురస్య సఖా మమ |-౫౩-|
పరమం ఖలు తే వీర్యం దృశ్యతే రాక్షసాధమ |
విశ్రావ్య నామధేయం హి యుద్ధే అస్మి జితా త్వయా |-౫౩-|
ఈదృశం గర్హితం కర్మ కథం కృత్వా లజ్జసే |
స్త్రియాః హరణం నీచ రహితే పరస్య |-౫౩-|
కథయిష్యంతి లోకేషు పురుషాః కర్మ కుత్సితం |
సునృశంసం అధర్మిష్ఠం తవ శౌణ్డీర్య మానినః |-౫౩-|
ధిక్ తే శౌర్యం సత్త్వం యత్ త్వయా కథితం తదా |
కుల ఆక్రోశకరం లోకే ధిక్ తే చారిత్రం ఈదృశం |-౫౩-|
కిం శక్యం కర్తుం ఏవం హి యత్ జవేన ఏవ ధావసి |
ముహూర్తం అపి తిష్ఠస్వ జీవన్ ప్రతియాస్యసి |-౫౩-౧౦|
హి చక్షుః పథం ప్రాప్య తయోః పార్థివ పుత్రయోః |
సైన్యో అపి సమర్థః త్వం ముహూర్తం అపి జీవితుం |-౫౩-౧౧|
త్వం తయోః శర స్పర్శం సోఢుం శక్తః కథంచన |
వనే ప్రజ్వలితస్య ఇవ స్పర్శం అగ్నేః విహంగమః |-౫౩-౧౨|
సాధు కృత్వా ఆత్మనః పథ్యం సాధు మాం ముంచ రావణ |
మత్ ప్రధర్షణ రుష్టో హి భ్రాత్రా సహ పతిః మమ |-౫౩-౧౩|
విధాస్యతి వినాశాయ త్వం మాం యది ముంచసి |
యేన త్వం వ్యవసాయేన బలాత్ మాం హర్తుం ఇచ్ఛసి |-౫౩-౧౪|
వ్యవసాయః తు తే నీచ భవిష్యతి నిరర్థకః |
హి అహం తం అపశ్యంతీ భర్తారం విబుధ ఉపమం |-౫౩-౧౫|
ఉత్సహే శత్రు వశగా ప్రాణాన్ ధారయితుం చిరం |
నూనం ఆత్మనః శ్రేయః పథ్యం వా సమవేక్షసే |-౫౩-౧౬|
మృత్యు కాలే యథా మర్త్యో విపరీతాని సేవతే |
ముమూర్షూణాం తు సర్వేషాం యత్ పథ్యం తత్ రోచతే |-౫౩-౧౭|
పశ్యామి ఇవ హి కణ్ఠే త్వాం కాల పాశ అవపాశితం |
యథా అస్మిన్ భయ స్థానే బిభేషి దశానన |-౫౩-౧౮|
వ్యక్తం హిరణ్మయాన్ హి త్వం సంపశ్యసి మహీ రుహాన్ |
నదీం వైతరణీం ఘోరాం రుధిర ఓఘ వివాహినీం |-౫౩-౧౯|
ఖడ్గ పత్ర వనం చైవ భీమం పశ్యసి రావణ |
తప్త కాంచన పుష్పాం వైదూర్య ప్రవర చ్ఛదాం |-౫౩-౨౦|
ద్రక్ష్యసే శాల్మలీం తీక్ష్ణాం ఆయసైః కణ్టకైః చితాం |
హి త్వం ఈదృశం కృత్వా తస్య అలీకం మహాత్మనః |-౫౩-౨౧|
ధారితుం శక్స్యసి చిరం విషం పీత్వా ఇవ నిర్ఘృణః |
బద్ధః త్వం కాల పాశేన దుర్నివారేణ రావణ |-౫౩-౨౨|
క్వ గతో లప్స్యసే శర్మ భర్తుః మమ మహాత్మనః |
నిమేష అంతర మాత్రేణ వినా భ్రాతరం ఆహవే |-౫౩-౨౩|
రాక్షసా నిహతా యేన సహస్రాణి చతుర్దశ |
కథం రాఘవో వీరః సర్వ అస్త్ర కుశలో బలీ |-౫౩-౨౪|
త్వాం హన్యాత్ శరైః తీక్ష్ణైః ఇష్ట భార్యా అపహారిణం |
ఏతత్ అన్యత్ పరుషం వైదేహీ రావణ అంక గా |
భయ శోక సమావిష్టా కరుణం విలలాప |-౫౩-౨౫|
తథా భృశ ఆర్తాం బహు చైవ భాషిణీం విలలాప పూర్వం కరుణం భామినీం |
జహార పాపః తరుణీం వివేష్టతీం
నృపాత్మజాం ఆగత గాత్ర వేపథుం |-౫౩-౨౬|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే త్రిపఞ్చాశః సర్గః |-౫౩|




శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే చతుఃపఞ్చాశః సర్గః |-౫౪|


హ్రియమాణా తు వైదేహీ కంచిత్ నాథం అపశ్యతీ |
దదర్శ గిరి శృంగస్థాన్ పంచ వానర పుంగవాన్ |-౫౪-|
తేషాం మధ్యే విశాలాక్షీ కౌశేయం కనక ప్రభం |
ఉత్తరీయం వరారోహా శుభాని ఆభరణాని |-౫౪-|
ముమోచ యది రామాయ శంసేయుః ఇతి భామినీ |
వస్త్రం ఉత్సృజ్య తన్ మధ్యే వినిక్షిప్తం భూషణం |-౫౪-|
సంభ్రమాత్ తు దశగ్రీవః తత్ కర్మ బుద్ధ్వాన్ |
పింగాక్షాః తాం విశాలాక్షీం నేత్రైః అనిమిషైః ఇవ |-౫౪-|
విక్రోశంతీం తదా సీతాం దదృశుః వానర ఋషభాః |
పంపాం అతిక్రమ్య లంకాం అభిముఖః పురీం |-౫౪-|
జగామ రుదతీం గృహ్య మైథిలీం రాక్షస ఈశ్వరః |
తాం జహార సుసంహృష్టో రావణో మృత్యుం ఆత్మనః |-౫౪-|
ఉత్సంగేన ఏవ భుజగీం తీక్ష్ణ దంష్ట్రాం మహావిషాం |
వనాని సరితః శైలాన్ సరాంసి విహాయసా |-౫౪-|
క్షిప్రం సమతీయాయ శరః చాపాత్ ఇవ చ్యుతః |
తిమి నక్ర నికేతం తు వరుణ ఆలయం అక్షయం |-౫౪-|
సరితాం శరణం గత్వా సమతీయాయ సాగరం |
సంభ్రమాత్ పరివృత్త ఊర్మీ రుద్ధ మీన మహోరగః |-౫౪-|
వైదేహ్యాం హ్రియమాణాయాం బభూవ వరుణ ఆలయః |
అంతరిక్ష గతా వాచః ససృజుః చారణాః తదా |-౫౪-౧౦|
ఏతత్ అంతో దశగ్రీవ ఇతి సిద్ధాః తదా అబ్రువన్ |
తు సీతాం విచేష్టంతీం అంకేన ఆదాయ రావణః |-౫౪-౧౧|
ప్రవివేశ పురీం లంకాం రూపిణీం మృత్యుం ఆత్మనః |
సః అభిగమ్య పురీం లంకాం సువిభక్త మహాపథాం |-౫౪-౧౨|
సంరూఢ కక్ష్యా బహులం స్వం అంతః పురం ఆవిశత్ |
తత్ర తాం అసిత అపాంగాం శోక మోహ పరాయణాం |-౫౪-౧౩|
నిదధే రావణః సీతాం మయో మాయాం ఇవ ఆసురీం |
అబ్రవీత్ దశగ్రీవః పిశాచీః ఘోర దర్శనాః |-౫౪-౧౪|
యథా ఏనాం పుమాన్ స్త్రీ వా సీతాం పశ్యతి అసమ్మతః |
ముక్తా మణి సువర్ణాని వస్త్రాణి ఆభరణాని |-౫౪-౧౫|
యత్ యత్ ఇచ్ఛేత్ తత్ ఏవ అస్యా దేయం మత్ చ్ఛందతో యథా |
యా వక్ష్యతి వైదేహీం వచనం కించిత్ అప్రియం |-౫౪-౧౬|
అజ్ఞానాత్ యది వా జ్ఞానాన్ తస్యా జీవితం ప్రియం |
తథా ఉక్త్వా రాక్షసీః తాః తు రాక్షసేంద్రః ప్రతాపవాన్ |-౫౪-౧౭|
నిష్క్రమ్య అంతః పురాత్ తస్మాత్ కిం కృత్యం ఇతి చింతయన్ |
దదర్శ అష్టౌ మహావీర్యాన్ రాక్షసాన్ పిశిత అశనాన్ |-౫౪-౧౮|
తాన్ దృష్ట్వా మహావీర్యో వర దానేన మోహితః |
ఉవాచ తాన్ ఇదం వాక్యం ప్రశస్య బల వీర్యతః |-౫౪-౧౯|
నానా ప్రహరణాః క్షిప్రం ఇతో గచ్ఛత సత్వరాః |
జనస్థానం హత స్థానం భూత పూర్వం ఖర ఆలయం |-౫౪-౨౦|
తత్ర ఉష్యతాం జనస్థానే శూన్యే నిహత రాక్షసే |
పౌరుషం బలం ఆశ్రిత్య త్రాసం ఉత్సృజ్య దూరతః |-౫౪-౨౧|
బహు సైన్యం మహావీర్యం జనస్థానే నివేశితం |
దూషణ ఖరం యుద్ధే నిహతం రామ సాయకైః |-౫౪-౨౨|
తతః క్రోధో మమ అపూర్వో ధైర్యస్య ఉపరి వర్ధతే |
వైరం సుమహత్ జాతం రామం ప్రతి సుదారుణం |-౫౪-౨౩|
నిర్యాతయితుం ఇచ్ఛామి తత్ వైరం అహం రిపోః |
హి లప్స్యామి అహం నిద్రాం అహత్వా సంయుగే రిపుం |-౫౪-౨౪|
తం తు ఇదానీం అహం హత్వా ఖర దూషణ ఘాతినం |
రామం శర్మ ఉపలప్స్యామి ధనం లబ్ధ్వా ఇవ నిర్ధనః |-౫౪-౨౫|
జనస్థానే వసద్భిః తు భవద్భిః రామం ఆశ్రితా |
ప్రవృత్తిః ఉపనేతవ్యా కిం కరోతి ఇతి తత్త్వతః |-౫౪-౨౬|
అప్రమాదాత్ గంతవ్యం సర్వైః ఏవ నిశాచరైః |
కర్తవ్యః సదా యత్నో రాఘవస్య వధం ప్రతి |-౫౪-౨౭|
యుష్మాకం తు బలం జ్ఞాతం బహుశో రణ మూర్ధని |
అతః తు అస్మిన్ జనస్థానే మయా యూయం నియోజితాః |-౫౪-౨౮|
తతః ప్రియం వాక్యం ఉపేత్య రాక్షసా
మహార్థం అష్టౌ అభివాద్య రావణం |
విహాయ లంకాం సహితాః ప్రతస్థిరే
యతో జనస్థానం అలక్ష్య దర్శనాః |-౫౪-౨౯|
తతః తు సీతాం ఉపలభ్య రావణః
సుసంప్రహృష్టః పరిగృహ్య మైథిలీం |
ప్రసజ్య రామేణ వైరం ఉత్తమం
బభూవ మోహాత్ ముదితః రాక్షసః |-౫౪-౩౦|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే చతుఃపఞ్చాశః సర్గః |-౫౪|




శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే పఞ్చపఞ్చాశః సర్గః |-౫౫|


సందిశ్య రాక్షసాన్ ఘోరాన్ రావణో అష్టౌ మహాబలాన్ |
ఆత్మానం బుద్ధి వైక్లవ్యాత్ కృత కృత్యం అమన్యత |-౫౫-|
చింతయానో వైదేహీం కామ బాణ సంప్రపీడితః |
ప్రవివేశ గృహం రమ్యం సీతాం ద్రష్టుం అభిత్వరన్ |-౫౫-|
ప్రవిశ్య తు తత్ వేశ్మ రావణో రాక్షస అధిపః |
అపశ్యత్ రాక్షసీ మధ్యే సీతాం దుఃఖ పరాయణం |-౫౫-|
అశ్రు పూర్ణ ముఖీం దీనాం శోక భార అవపీడితాం |
వాయు వేగైః ఇవ ఆక్రాంతాం మజ్జంతీం నావం అర్ణవే |-౫౫-|
మృగ యూథ పరిభ్రష్టాం మృగీం శ్వభిః ఇవ ఆవృతాం |
అధోగత ముఖీం సీతాం తాం అభ్యేత్య నిశాచరః |-౫౫-|
తాం తు శోక వశాత్ దీనాం అవశాం రాక్షస అధిపః |
బలాత్ దర్శయామాస గృహం దేవ గృహ ఉపమం |-౫౫-|
హర్మ్య ప్రాసాద సంబధం స్త్రీ సహస్ర నిషేవితం |
నానా పక్షి గణైః జుష్టం నానా రత్న సమన్వితం |-౫౫-|
దాంతకైః తాపనీయైః స్ఫాటికై రాజతైః తథా |
వజ్ర వైదూర్య చిత్రైః స్తంభైః దృష్టి మనోరమైః |-౫౫-|
దివ్య దుందుభి నిర్ఘోషం తప్త కాంచన భూషణం |
సోపానం కాంచనం చిత్రం ఆరురోహ తయా సహ |-౫౫-|
దాంతకా రాజతాః చైవ గవాక్షాః ప్రియ దర్శనాః |
హేమ జాలా ఆవృతాః ఆసన్ తత్ర ప్రాసాద పంక్తయః |-౫౫-౧౦|
సుధా మణి విచిత్రాణి భూమి భాగాని సర్వశః |
దశగ్రీవః స్వ భవనే ప్రాదర్శయత మైథిలీం |-౫౫-౧౧|
దీర్ఘికాః పుష్కరిణ్యః నానా పుష్ప సమావృతాః |
రావణో దర్శయామాస సీతాం శోక పరాయణాం |-౫౫-౧౨|
దర్శయిత్వా తు వైదేహీం కృత్స్నం తత్ భవన ఉత్తమం |
ఉవాచ వాక్యం పాపాత్మా సీతాం లోభితుం ఇచ్ఛయా |-౫౫-౧౩|
దశ రాక్షస కోట్యః ద్వావింశతిః అథ అపరాః |
వర్జయిత్వా జరా వృద్ధాన్ బాలాన్ రజనీచరాన్ |-౫౫-౧౪|
తేషాం ప్రభుః అహం సీతే సర్వేషాం భీమ కర్మణాం |
సహస్రం ఏకం ఏకస్య మమ కార్య పురఃసరం |-౫౫-౧౫|
యత్ ఇదం రాజ్య తంత్రం మే త్వయి సర్వం ప్రతిష్ఠితం |
జీవితం విశాలాక్షి త్వం మే ప్రాణైః గరీయసీ |-౫౫-౧౬|
బహ్వీనాం ఉత్తమ స్త్రీణాం మమ యో అసౌ పరిగ్రహః |
తాసాం త్వం ఈశ్వరీ సీతే మమ భార్యా భవ ప్రియే |-౫౫-౧౭|
సాధు కిం తే అన్యయా బుద్ధ్యా రోచయస్వ వచో మమ |
భజస్వ మా అభితప్తస్య ప్రసాదం కర్తుం అర్హసి |-౫౫-౧౮|
పరిక్షిప్తా సముద్రేణ లంకా ఇయం శత యోజనా |
ఇయం ధర్షయితుం శక్యా ఇంద్రైః అపి సుర అసురైః |-౫౫-౧౯|
దేవేషు యక్షేషు గంధర్వేషు ఋషిషు |
అహం పశ్యామి లోకేషు యో మే వీర్య సమో భవేత్ |-౫౫-౨౦|
రాజ్య భ్రష్టేన దీనేన తాపసేన పదాతినా |
కిం కరిష్యసి రామేణ మానుషేణ అల్ప తేజసా |-౫౫-౨౧|
భజస్వ సీతే మాం ఏవ భర్తా అహం సదృశః తవ |
యౌవనం హి అధ్రువం భీరు రమస్వ ఇహ మయా సహ |-౫౫-౨౨|
దర్శనే మా కృథాః బుద్ధిం రాఘవస్య వరాననే |
కా అస్య శక్తిః ఇహ ఆగంతుం అపి సీతే మనోరథైః |-౫౫-౨౩|
శక్యో వాయుః ఆకాశే పాశైః బద్ధం మహాజవః |
దీప్యమానస్య వా అపి అగ్నేః గ్రహీతుం విమలాం శిఖాం |-౫౫-౨౪|
త్రయాణాం అపి లోకానాం తం పశ్యామి శోభనే |
విక్రమేణ నయేత్ యః త్వాం మత్ బాహు పరిపాలితాం |-౫౫-౨౫|
లంకాయాం సుమహత్ రాజ్యం ఇదం త్వం అనుపాలయ |
త్వత్ ప్రేష్యా మత్ విధా చైవ దేవాః అపి చర అచరం |-౫౫-౨౬|
అభిషేక ఉదక క్లిన్నా తుష్టా రమయస్వ మాం |
దుష్కృతం యత్ పురా కర్మ వన వాసేన తద్ గతం |-౫౫-౨౭|
యత్ తే సుకృతో ధర్మః తస్య ఇహ ఫలం ఆప్నుహి |
ఇహ సర్వాణి మాల్యాని దివ్య గంధాని మైథిలి |-౫౫-౨౮|
భూషణాని ముఖ్యాని తాని సేవ మయా సహ |
పుష్పకం నామ సుశ్రోణి భ్రాతుః వైశ్రవణస్య మే |-౫౫-౨౯|
విమానం సూర్య సంకాశం తరసా నిర్జితం రణే |
విశాలం రమణీయం తత్ విమానం మనో జవం |-౫౫-౩౦|
తత్ర సీతే మయా సార్ధం విహరస్వ యథా సుఖం |
వదనం పద్మ సంకాశం విమలం చారు దర్శనం |-౫౫-౩౧|
శోక ఆర్తం తు వరారోహే భ్రాజతి వర ఆననే |
ఏవం వదతి తస్మిన్ సా వస్త్ర అంతేన వర అంగనా |-౫౫-౩౨|
పిధాయ ఇందు నిభం సీతా మందం అశ్రూన్ అవర్తయత్ |
ధ్యాయంతీం తాం ఇవ అస్వస్థాం సీతాం చింతా హత ప్రభాం |-౫౫-౩౩|
ఉవాచ వచనం వీరో రావణో రజనీ చరః |
అలం వ్రీడేన వైదేహి ధర్మ లోప కృతేన తే |-౫౫-౩౪|
ఆర్షో అయం దేవి నిష్యందో యః త్వాం అభిగమిష్యతి |
ఏతౌ పాదౌ మయా స్నిగ్ధౌ శిరోభిః పరిపీడితౌ |-౫౫-౩౫|
ప్రసాదం కురు మే క్షిప్రం వశ్యో దాసో అహం అస్మి తే |
ఇమాః శూన్యా మయా వాచః శుష్యమాణేన భాషితాః |-౫౫-౩౬|
అపి రావణః కాంచిత్ మూర్ధ్నా స్త్రీం ప్రణమేత |
ఏవం ఉక్త్వా దశగ్రీవో మైథిలీం జనక ఆత్మజాం |
కృత అంత వశం ఆపన్నో మమ ఇయం ఇతి మన్యతే |-౫౫-౩౭|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే పఞ్చపఞ్చాశః సర్గః |-౫౫|






Om Tat Sat


(Continued ....)

(My humble salutations to the lotus feet of  Swamy jis, Philosophic Scholars and greatful to Wikisource  for the collection)

0 comments:

Post a Comment

About Me

My Photo
gopalakrishna
View my complete profile

Visitors

free counters

Visitors

free counters
Powered by Blogger.

Blog Archive

Visitors

Labels

Blog Archive